Hành trình từ căn hộ 1 phòng đơn đến ông trùm đế chế bán lẻ của tỷ phú Ấn Độ
Có thể gọi Radhakishan Damani là Sam Walton của Ấn Độ. Giống như người sáng lập Wal-Mart, ông là một tỷ phú tự lập thành công từ những khởi đầu kiêm tốn nhờ một công thức bán lẻ thành công.
Avenue Supermart Ltd, công ty 15 năm tuổi của Damani thành công đến nỗi khi sau khi IPO và lên sàn chứng khoán Mumbai hồi cuối tháng 5/2017, giá cổ phiếu đã tăng hơn gấp đôi trong ngày giao dịch đầu tiên, giúp giá trị số cổ phần gia đình ông sở hữu đạt mức khoảng 3,6 tỷ USD. Lý do để thành công đó chính là chiến lược bán mọi mặt hàng từ đậu lăng đến bột giặt với giá rất rẻ của Damani. Hệ thống siêu thị của ông đã có mặt trên toàn Ấn Độ.
Bằng cách thu hút các bà nội trợ với các đồ gia dụng giá rẻ, đáng tin cậy và có chỗ đỗ xe rộng rãi tại các vị trí thuận tiện, Damani không chỉ thành công trong việc chống lại các mối đe dọa từ các nhà bán lẻ trực tuyến mà còn đánh bại họ cả về lợi nhuận. Amazon.com Inc., tập đoàn khổng lồ toàn cầu đang đầu tư 5 tỷ đô vào thị trường Ấn Độ và Flipkart Online Sevices - công ty thương mại điện tử nội địa lớn nhất, hiện vẫn chưa kiếm được tiền ở Ấn Độ, trong khi Avenue Supetmarts cho biết họ có lợi nhuận ròng sau thuế là 3,2 tỷ rupi (49,3 triệu USD) tính đến hết năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2016.
"Đặc tính giá thấp nhất được Sam-Walton gắn vào chuỗi Wal-Mart đã trở thành tiêu chuẩn của Damani, người gắn liền với hệ thống siêu thị Avenue Supermart của mình" theo Arvin Singhal, Chủ tịch hãng tư vấn Bán lẻ Technopak Advisors Pvt., chuyên theo dõi các xu hướng bán lẻ ở Ấn Độ. "Giống như Wal-mart, Damani được định hình theo một định dạng duy nhất".
Đối với Damani 61 tuổi, vốn là một cựu nhân viên môi giới chứng khoán, người đã lớn lên trong một căn hộ chật chội chỉ có duy nhất 1 phòng ở khu nhà tại Mumbai, ông có tài sản vượt xa Ajay Piramal, Anil Ambani và Kapil Bhatia, theo số liệu của Bloomberg Billionaires Index. Damani và gia đình nắm khoảng 60% cổ phần của Avenue Supermert.
Nói chuyện nhẹ nhàng và có sở thích mặc quần áo màu trắng, Damani thường né tránh sự chú ý của giới truyền thông. Ông đã kiếm được hàng trăm triệu USD từ những khoản đầu tư thành công vào trị trường chứng khoán, sau đó, ông sử dụng số tiền đó để bắt đầu kinh doanh bán lẻ khi mà nhiều nhà buôn tập trung vào thương mại điện tử. Damani không có thời gian cho các cuộc phỏng vấn, theo một phát ngôn viên của công ty nói.
Phát triển chuỗi cửa hàng
Chuỗi bán lẻ với 129 của hàng của D-mart ở hơn 40 thành phố hiện nay có giá trị lớn hơn các đối thủ địa phương như Future Retail, Aditya Birla Fashion và Trent Ltd. kết hợp lại.
Các cửa hàng thường phục vụ khách hàng có thói quen mặc cả đang sinh sống tại các khu vực trung tâm của các đô thị lớn ở Ấn Độ. Điều quan trọng là đất đai được mua lại trước khi giá bất động sản trong khu vực tăng lên, theo Arun Kejriwal, Giám đốc KRIS, một công ty tư vấn đầu tư nói.
"Chúng tôi quan sát khách hàng và lên kế hoạch cho họ", Neville Noronha, Giám đốc điều hành của Avenue Supermart nói thêm rằng mô hình kinh doanh của D-Mart đã không ngừng cải tiến kể từ khi họ mở của hàng đầu tiên vào năm 2002.
Nó tập trung chủ yếu vào giá thấp hàng ngày – một khái niệm gợi nhớ đến Wal-mart Stores Inc, công ty có trụ sở tại Bentonville, Arkansas sáng lập bởi Sam Walton năm 1962. Cách tiếp cận của Avenue cũng là mua hàng hóa ở mức giá thấp để tránh dựa vào các chương trình khuyến mại trên một số sản phẩm cụ thể.
"Hệ thống cửa hàng giản dị"
"D-Mart có các cửa hàng giản dị", Singhal của Technopak cho biết. "Nếu các nhà bán lẻ khác trở nên phản cảm và thu hút khách bằng cách mở các cửa hàng trong các trung tâm mua sắm, tung ra nhiều mẫu mã và mở rộng ra thị trường nước ngoài, D-Mart đã chọn cách gắn bó với những điều căn bản".
Hãng không thuê giám đốc điều hành cao cấp, trả mức lương "cao cấp" hoặc bội chi về tiếp thị và quảng cáo. Damani chọn đi ngược lại tất cả các điểm nổi bật của các nhà bán lẻ Ấn Độ, Singhal nói.
Chuỗi cửa hàng tầm trung D-Mart tuân theo một lối thiết kế đơn giản: lối đi rộng trên sàn nhà lát gạch trắng và dưới ánh đèn huỳnh quang. Thang máy giúp người mua hàng và xe đẩy di chuyển giữa các tầng, hàng tạp hóa và đồ ăn gia đình nằm dưới đồ gia dụng và thiết bị thể thao, hàng dệt và đồ trang trí ở tầng trên.
Tiềm năng của thị trường bán lẻ Ấn Độ
"D-Mart cung cấp cho tôi giá tốt nhất và ngũ cốc sạch nhất - đó là một lợi thế lớn so với các cửa hàng trong vùng", Varsha Nilesh Benke một nhân viên văn phòng 35 tuổi nói. Cô thường mua sắm tại đây hai lần mỗi tháng, vào dịp cuối tuần. "Bởi vì tôi đi làm nên không có thời gian để làm sạch ngũ cốc".
Benke nói cô rất vui khi mua quần áo trên các cửa hàng trực tuyến (online) nhưng cô thích nhìn thấy sản phẩm tận mắt trước khi mua. "D-Mart cũng cung cấp dịch vụ gói quà miền phí làm cho việc mua quà trở nên thuận tiện hơn". Benka nói thêm.
Còn người đã nghỉ hưu V.P. Sharma cho biết D-Mart có một lợi thế khác biệt so với các nhà bán lẻ trực tuyến. "Những nhà bán lẻ trên mạng trưng bày một thứ trên mạng và gửi đến cho khách hàng một thứ khác", ông nói trong khi đang mua sắm tại cùng một cửa hàng. "Ngoài ra, việc giao hàng vào giờ linh tinh làm cho thương mại điện tử trở nên bất tiện".
Tập đoàn tư vấn Boston nhận định thị trường bán lẻ Ấn Độ hiện vẫn chưa phát triển hết tiềm năng. Báo cáo của Boston dự đoán quốc gia Nam Á này sẽ trở thành thị trường tiêu dùng lớn thứ 3 thế giới vào năm 2025. Tiêu thụ nội địa sẽ tăng lên gấp 3 lần, đạt 4 nghìn tỷ đô la vào giữa thập kỷ tới do sự giàu có thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng và chi tiêu ở cả những khu dân cư mới vốn là đối tượng khách hàng mà tập đoàn D-Mart đang tập trung hướng tới.