Hãy nhìn vào con số này trong Điều lệ công ty để ra quyết định đầu tư!

Sáng 9/6/2016, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, Sở giao dịch chứng khoán Tp.HCM kết hợp với Deloitte và IFC tổ chức hội thảo “Luật doanh nghiệp 2014: Các quy định mới về Quản trị công ty và khả năng áp dụng đối với luật doanh nghiệp Việt Nam”.

Trao đổi về những điểm mới của Luật Doanh nghiệp, ông Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý Trung ương (CIEM) cho rằng mặc dù Luật quy định các điều kiện tối thiểu về quản trị công ty nhưng khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện với các tỷ lệ cao hơn các quy định tối thiểu của Luật doanh nghiệp.

Ví dụ như trước đây Luật quy định khung tối thiểu để thông qua nghị quyết HĐQT là 65% số phiếu có quyền biểu quyết với những quyết định thông thường và 75% với quyết định quan trọng nhưng ở Luật doanh nghiệp 2014, con số này rút lại còn 51% và 65%.

Ông Hiếu cho rằng nếu 2 công ty chào hàng cùng một sản phẩm dịch vụ nếu nhìn vào Điều lệ, hãy chọn DN trong điều lệ quy định tỷ lệ biểu quyết cao vì doanh nghiệp này có mức độ quản trị tốt và có thông điệp có sự phát triển ổn định và bền vững. Người quản lý rất tốt mới thuyết phục cổ đông thông qua với tỷ lệ cao và quyết định đó được coi là an toàn hơn các công ty chỉ đạt quy định ở mức tối thiểu.

Thực tế hiện nay hàng loạt các công ty sửa đổi điều lệ với yêu cầu tối thiểu của luật nhưng ông Hiếu cho rằng nếu giữ nguyên điều lệ hiện tại vẫn đúng với Luật Doanh nghiệp và khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng tỷ lệ cao hơn tỷ lệ 65%.

Về vấn đề này, ông Vũ Hữu Điền, giám đốc quản lý danh mục Dragon Capital, người giữ vai trò thành viên HĐQT của rất nhiều công ty trong danh mục đầu tư của Dragon Capital tại Việt Nam cho rằng con số biểu quyết thông qua 65% trước đây là hợp lý vì cần có sự đồng lòng đảm bảo mọi cổ đông có vai trò quyết định đến nội dung cần thông qua về hoạt động của công ty.

Hiện nay thị trường phát triển nên sự đa dạng của cổ đông rất lớn, với con số quy định tối thiểu của Luật là 51% thì giả sử tại một công ty nhà nước nắm giữ 98% cổ phần hay một công ty khác cổ đông nắm giữ 65% hay 51% thì chỉ cần một cổ đông đi họp cũng tổ chức được ĐHCĐ mà không cần mời ai hết, thậm chí họ có thể tổ chức họp thay vì ở các thành phố lớn như Hà Nội hay HCM thì có thể lên Cà Mau hay mấy vùng xa xôi để tổ chức ĐHCĐ. Các cổ đông khác sẽ hoàn toàn không có tiếng nói do đó ông Điền cho rằng tại một số công ty nếu tỷ lệ sở hữu của Nhà nước quá lớn thì cần nâng tỷ lệ lên 65% và trên 65%.

Luật Doanh nghiệp cũng đưa ra khái niệm bảo vệ cổ đông nhỏ nhưng ông Hiếu cho rằng khái niệm bảo vệ cổ đông nhỏ đang bị hiểu sai. Cuộc chơi đằng sau Luật doanh nghiệp là cuộc chơi của người có tiền và luật pháp bảo vệ người nhiều tiền ở một chừng mực nào đó chứ không phải bảo vệ cổ đông nhỏ là việc trao cho họ quyền và lợi ích hơn số tiền của họ trong công ty. Bảo vệ cổ đông nhỏ ở đây chỉ đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của cổ đông đáng lẽ họ được có như cổ tức, lợi ích của họ không bị chiếm đoạt. Nếu bảo vệ cổ đông nhỏ quá mức lại trở thành cổ đông phá rối.

Đánh giá về các điểm mới của Luật Doanh nghiệp, nội dung cho phép một công ty có thể có 2 người đại diện theo pháp Luật, ông Điền và ông Hiếu đều có quan điểm chung về việc nội dung này có thể đảm bảo sự cởi mở và thuận lợi điều hành doanh nghiệp, quản trị công ty hiệu quả hơn nhưng nếu giao 2 người đại diện pháp luật nhưng không giao nhiệm vụ rõ ràng thì rất rối. Ông Hiếu cho rằng khi có 2 người có quyền và nghĩa vụ pháp lý như nhau có thể dẫn đến tình trạng đùn đẩy trách nhiệm hoặc lạm quyền của nhau.

Đánh giá về mức độ quản trị công ty tại Việt Nam, ông Điền cho rằng trong 10 năm qua việc quản trị tại các công ty Việt Nam đã có tiến bộ rất nhiều. Ông Vũ Quang Trung, Phó Tổng giám đốc HNX cho rằng Sở GDCK Hà Nội và các Sở ban ngành cũng đẩy mạnh triển khai các hoạt động phổ biến kiến thức quản trị công ty tại hai đầu TP.HCM và Hà Nội trong suốt năm 2016. Ông Trung cho rằng tới đây còn nhiều việc phải làm vì khoảng cách giữa thực tế và lý thuyết còn rất xa.