Hội chứng "hạng vé tiết kiệm" ám ảnh Nhật Bản sau động đất

Những nhà vệ sinh không mấy sạch sẽ, khan hiếm nước, điều kiện sinh hoạt tù túng, và nỗi sợ ngôi nhà có thể đổ sụp bất kỳ lúc nào chính là lý do khiến nhiều nạn nhân của trận động đất ở miền Nam Nhật Bản đã quyết định sống trong xe ô tô thay vì chuyển đến trại sơ tán.

Điều đó dẫn đến hậu quả nghiêm trọng: số người mắc chứng Huyết khối tĩnh mạch sâu (economy-class syndrome) tăng lên nhanh chóng. Đây là hiện tượng các cục máu đông hình thành trong các tĩnh mạch nằm sâu bên trong cơ thể, là hậu quả của việc ngồi lái xe hoặc nằm suốt nhiều giờ. Có nhiều chỗ gọi đây là hội chứng "hạng vé tiết kiệm" vì gắn với những chuyến bay đường dài giá rẻ do hành khách phải ngồi quá lâu trong khoang máy bay chật chỗi và không thể duỗi chân thoải mái.

Theo tờ thông tấn xã Kodo, trong số 97 người trở thành vô gia cư do động đất bị mắc chứng bệnh này, hầu hết là phụ nữ và người già. Báo chí địa phương cuối tuần trước cũng đưa tin một phụ nữ 51 tuổi thiệt mạng, nghi ngờ do tắc nghẽn động mạch phổi sau vài đêm nằm ngủ trong ô tô.

Seiko Yonemura – y sĩ điều dưỡng 44 tuổi tại bệnh viện thành phố Kumamoto nằm gần tâm chấn và đã phải chịu hàng trăm dư chấn cho biết cô phải ngủ trong ô tô với mẹ và 2 đứa con sau khi động đất xảy ra. Ngày hôm sau cô mới chuyển đến trại sơ tán tại phòng tập thể dục của một trường cấp II đia phương. Yonemura chia sẻ có rất nhiều người đã đến ngủ trong bãi đỗ xe.

Công việc của Yonemura tại bệnh viện giúp cô nhận thức được sự nguy hiểm của chứng Huyết khối tĩnh mạch sâu. Cô phòng ngừa bằng cách đi lại nhiều và uống nhiều nước. “Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận thức được điều đó.”

“Nhiều người, đặc biệt là những người già và phụ nữ, không uống đủ nước do họ không muốn cả ngày phải xếp hàng trước cửa nhà vệ sinh”, cô chia sẻ.

Theo khảo sát của nhật báo Mainichi thực hiện trên 50 người sống trong xe ô tô cho thấy, 19 người làm vậy vì sợ cảm giác bị nhốt trong nhà. 15 người cảm thấy stress nếu phải sống chung với người khác trong trại sơ tán trong khi 14 người viện dẫn lý do họ còn có con nhỏ hoặc vật nuôi. 1 nửa số người được khảo sát cho biết sức khỏe của họ đang đi xuống nghiêm trọng.

Sau thảm họa động đất và sóng thần năm 2011, vùng Đông Bắc Ishinomaki của Nhật Bản cũng chứng kiến số ca mắc hội chứng này tăng mạnh. Người già trên 60 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn, trong bối cảnh tốc độ già hóa dân số của Nhật Bản là cao nhất thế giới.

Cuối tuần trước, thủ tướng Shinzo Abe cho biết chính phủ sẽ cung cấp thêm viện trợ để khắc phục hậu quả trận động đất.