Khám phá triển lãm Tây Park – Ngàn: Sự hòa quyện của nghệ thuật, văn hóa và thiên nhiên Tây Bắc

Triển lãm "Tây Park – Ngàn" là một trải nghiệm thị giác đầy cảm xúc, nơi nghệ thuật nhiếp ảnh trên giấy dó truyền thống kết hợp với những vật phẩm độc đáo của văn hóa Tây Bắc. Người xem không chỉ chiêm ngưỡng 100 bức chân dung phụ nữ vùng cao mà còn được hòa mình vào không gian nghệ thuật được bố trí như một hành trình khám phá Tây Bắc.

Nguyễn Thanh Tuấn – người tự nhận mình là “Người kể chuyện bằng hình ảnh” – đã mất hơn một thập kỷ trải nghiệm tại vùng đất này để thu thập, sáng tạo và chuyển tải những câu chuyện đời thường mà đầy cảm hứng. Anh chọn chất liệu giấy dó để in ảnh, mang lại nét hoài cổ và độ xuyên sáng độc đáo cho từng tác phẩm.

Hành trình thập kỷ tái hiện không gian nghệ thuật đậm chất Tây Bắc

Lý giải về cách chơi chữ Á Âu Tây và Park, Nguyễn Thanh Tuấn cho rằng hai chữ Tây Bắc đã quá quen thuộc với những người ưa xê dịch tại Việt Nam và những người bạn quốc tế cũng hoàn toàn có thể dễ dàng bị đắm say với vẻ đẹp quyến rũ của núi rừng nơi đây. 

Tuy nhiên chữ Bắc trong cách phát âm có dấu đôi khi đem lại chút trở ngại nho nhỏ đã gây cảm hứng cho Tuấn biến đổi sang chữ Park trong tiếng Anh có nghĩa là vùng đất rộng hoặc công viên. Park cũng là một thành tố không thể thiếu khi nhắc đến những địa danh đã trở thành thành viên nằm trong Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu được viết tắt là GGN theo tên tiếng Anh Global Geoparks Network, là một mạng lưới hỗ trợ của UNESCO phục vụ quản lý trong Ủy ban Khoa học Trái Đất và Sinh thái (UNESCO Division of Ecological and Earth Sciences).

Tại triển lãm, công chúng sẽ được thưởng thức 100 bức chân dung chủ yếu là phụ nữ vùng cao của 6 tỉnh Tây Bắc nơi mà Nguyễn Thanh Tuấn chạm gặp trong những chuyến làm phim, sản xuất các chương trình nghệ thuật.

Đó có thể là những người phụ nữ thầm lặng nghiên cứu, sưu tầm hàng ngàn vốn quý của Tây Bắc thành những áng văn chương, sách vở. Có thể là những người phụ nữ khiếm thính, bị câm nhưng nuôi nấng 5, 7 người con nên người… và hàng trăm chân dung như vậy khiến Thanh Tuấn ám tượng và mong muốn được kể nhiều hơn về họ.

Chính vì vậy công chúng sẽ được thấy những dòng chú thích ở mỗi tác phẩm được kể lại như những mẩu truyện ngắn trên giấy dó. Cảm hứng của chất liệu giấy dó đến với Tuấn từ khoảng năm 2014 cho đến năm 2019 trong quá trình được gặp gỡ và làm việc với các họa sĩ chuyên sâu thực hiện các tác phẩm hội họa với chất liệu này. Điểm khó khăn nhất khi thực hiện in ảnh trên chất liệu giấy dó đó là việc xử lý bề mặt giấy để có thể phù hợp với công nghệ in ấn hiện đại do giấy dó có độ sần và các mép không hoàn chỉnh dẫn đến việc dễ bị dắt giấy hoặc kẹt giấy. Tuy nhiên, khi in ảnh trên giấy dó, nét hoài cổ và độ xuyên sáng trên mỗi tác phẩm đem đến một cảm nhận thú vị với riêng cá nhân Thanh Tuấn từ đó tạo ra những hiệu ứng về thị giác nhất định.

Phát triển từ chất liệu này, Nguyễn Thanh Tuấn đã đa dạng cách sắp đặt các tác phẩm nhiếp ảnh tại triển lãm từ việc đặt ảnh trên mặt mâm mây đan lát của người Thái, kết hợp với chiếc điếu ục bằng tre, gắn trên thổ cẩm…

Show nghệ thuật thị giác NGÀN: Văn hóa Tây Bắc được tôn vinh qua mọi giác quan

Một phần đặc sắc của triển lãm là show trình diễn thị giác “NGÀN”. Lấy cảm hứng từ chính những tác phẩm nhiếp ảnh tại triển lãm Tây Park, Nguyễn Thanh Tuấn kết hợp cùng các nghệ sĩ gồm: Nghệ sĩ điêu khắc Lò An Chương, Biên đạo múa Nùng Văn Minh, Nghệ sĩ Violin Trịnh Minh Hiền, Nghệ nhân – Nghệ sĩ Trường Giang, Cố vấn âm nhạc Việt Hùng, Kỹ sư âm thanh Tùng Lâm cùng các nghệ nhân dân gian và đồng bào người Thái tại Hà Nội sáng tạo ra show trình diễn thị giác này.

NGÀN có thể hiểu đơn giản là rừng. Ngàn cũng có thể là hàng ngàn câu chuyện, chân dung những phụ nữ, những nhân vật mà Thanh Tuấn đã chạm gặp trong suốt 10 năm qua tại các tỉnh Tây Bắc Việt Nam.

NGÀN cũng chính là cái Ngàn vàng bí ẩn mà Tây Bắc Việt Nam đã đem lại cho Tuấn trong suốt một thập kỷ mà cá nhân Thanh Tuấn cho rằng đã đến lúc phải làm một điều gì đó cho Tây Bắc. Đó như lời tri ân, tôn vinh những người con của núi rừng đã nhiệt thành chào đón Tuấn, gã lãng khách phương xa đây.

Bên cạnh đó những câu chuyện thật của những người Tuấn đã gặp như bà Chọi, một phụ nữ Thái đen ở Điện Biên vừa khiếm thính và bị câm kết duyên cùng người chồng cũng bị câm và khiếm thính yêu nhau bằng ánh mắt, vượt bao gian truân để sinh dưỡng và nuôi lớn những người con ưu tú. Đó cũng có thể là câu chuyện mà Mẹ thiên nhiên luôn thử thách con người trước những thiên tai, những trận sạt lở để từ đó chúng ta có thể cảm nhận được sự quật cường của con người Tây Bắc luôn biết vươn lên thích ứng trước nghịch cảnh.

Từ đó, Nguyễn Thanh Tuấn cũng muốn truyền tải một thông điệp ý nghĩa đối với toàn bộ các món quà tương tự như hoa và quà tặng hoặc bất cứ trao đổi, giá trị nào mà triển lãm cũng như show trình diễn mang lại, cá nhân Thanh Tuấn sẽ trích từ nguồn này để có thể cùng các nghệ sĩ đến với làng Nủ để tạo dựng các không gian văn hóa như: bích họa, bảo tàng nghệ thuật để tạo dựng thêm phần nào đó những hy vọng mới cho vùng đất.

Khó ai có thể tưởng tượng rằng những câu chuyện, những nét văn hóa tưởng như đơn lập đôi khi phần nào có những rào cản nhất định ấy lại có thể hài hòa cùng xuất hiện trong sự sắp xếp của Nguyễn Thanh Tuấn và hòa vào thực tại. Từ đó nêu bật được những tâm lực trong từng nhân vật của kịch bản. Vì lẽ đó, phần trình diễn này đã mang lại một cảm giác dạt dào nguồn sống, thăng hoa đa sắc như một phần không thể thiếu của triển lãm.

Ngoài ra tại lễ khai mạc của triển lãm, key moment chính cũng được Thanh Tuấn và BTC thống nhất sử dụng màn chiêng trống khai hội đem lại sự ấn tượng độc đáo, một không gian Tây Bắc giữa lòng phố cổ dành cho các khách quý khi tham dự.

Triển lãm thị giác và visual showTây Park – Ngàn diễn ra từ ngày 26/11 đến ngày 1/12 tại số 75 phố Hàng Bồ, Hoàn Kiếm, Hà Nội. Trong khuôn khổ sự kiện, visual show Ngàn sẽ diễn ra vào 20h ngày 28-29/11 (2 suất chiếu) và dự kiến có thể có thêm 2 suất chiếu nữa vào ngày 30-1/12.