Kiểm toán Nhà nước: Bộ Kế hoạch & Đầu tư bố trí vốn không đúng quy định ở hàng loạt dự án
Nhiều vấn đề trong công tác giao kế hoạch vốn tại Bộ Kế hoạch & Đầu tư năm 2016 đã được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra trong báo cáo Kiểm toán quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2016 gửi Quốc hội.
Đây là kết quả kiểm toán của 283 báo cáo kiểm toán tại 229 đơn vị, đầu mối chủ đề được kiểm toán trong năm 2017 đối với niên độ ngân sách 2016.
Đối với công tác giao kế hoạch vốn tại Bộ Kế hoạch Đầu tư, Kiểm toán nhà nước đã chỉ ra một số vấn đề bất cập.
Thứ nhất, Bộ đã giao chi tiết kế hoạch vốn đầu tư phát triển năm 2016 nguồn ngân sách nhà nước 3 lần (năm 2015 là 11 lần) sau ngày 20/12/2015 không đúng quy định của Luật đầu tư công.
Bộ đã giao vốn cho 967 dự án khởi công mới, bằng 17,44% tổng số dự án được giao (5.545 dự án), trong khi còn 37 dự án hoàn thành, bàn giao trước ngày 31/12/2015 và 6 dự án dự kiến hoàn thành năm 2016 không được giao đủ vốn.
Như vậy, Bộ Kế hoạch chưa tuân thủ nguyên tắc phân bổ vốn tại Chỉ thị số 11 ngày 29/5/2015 của Thủ tướng Chính phủ.
Bộ Kế hoạch đã giao 3.866 tỷ đồng cho 4 dự án đường cao tốc của Tổng công ty Đầu tư và Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) để chuyển đổi vốn vay ODA từ hình thức Nhà nước cho vay lại sang hình thức Nhà nước đầu tư trực tiếp. Tuy nhiên, việc làm này chưa có nghị quyết chấp thuận của Quốc hội và UBTVQH.
Kiểm toán nhà nước cũng cho biết Bộ đã giao kế hoạch vốn phần ngân sách trung ương chưa đúng đối tượng hoặc vượt tỷ lệ quy định tại các chương trình 5,33 tỷ đồng cho 2 dự án. Giao kế hoạch vốn đối ứng ODA 100 tỷ đồng cho 1 dự án khi chưa có quyết định đầu tư.
Kiểm toán nhà nước cũng xác định cơ cấu nguồn vốn ngân sách trung ương trong tổng mức đầu tư của 12 dự án vượt tỷ lệ hỗ trợ quy định 543,35 tỷ đồng. Một số dự án được giao vốn chưa có thông tin đầy đủ, sai lệch.
Ngoài ra, Bộ Kế hoạch cũng có vi phạm hạn mức vốn 300.000 tỷ đồng đã được Quốc hội thông qua giai đoạn 2016 – 2020.
Nguyên nhân nhu cầu vốn nước ngoài cần bổ sung thêm 109.630 tỷ đồng (phát sinh thêm nhưng chưa có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn khoảng 72.680 tỷ đồng và giải ngân cao hơn dự toán trung hạn là 72.680 tỷ đồng)
Bên cạnh đó, trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, Bộ kế hoạch còn giao 22.010 tỷ đồng cho 4 dự án VEC chưa tuân thủ quy định tại một số văn bản pháp luật.
Bao gồm: Khoản 7, Điều 4, Nghị quyết số 25 ngày 9/11/2016 về Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016 - 2020 "Không chuyển vốn vay về cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ thành vốn cấp phát NSNN", "Không sử dụng vốn NSNN để cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước...".
Khoản 5, Mục III, Nghị quyết 07 ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách nhà nước, quản lý nợ công để đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững "Không chuyển vốn vay, bảo lãnh Chính phủ thành vốn cấp phát NSNN".
Văn bản số 88/UBTVQH14-TCNS ngày 03/3/2017 của UBTVQH về phương án phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 "Giao Chính phủ chịu trách nhiệm hoàn thiện danh mục dự án, phân bổ chi tiết KHV đầu tư công trung hạn, bảo đảm việc phê duyệt và giao danh mục, phân bổ vốn cho từng dự án phải tuân thủ đúng các quy định của Luật Đầu tư công, Luật NSNN, các nghị quyết của Quốc hội và UBTVQH về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020".