Kiến nghị Thủ tướng về “gánh nặng phí” cảng Hải Phòng

Ngày 6-2, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc đã gửi công văn lên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc kiến nghị về mức “phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển Hải Phòng”, được quy định tại Nghị quyết 148. Theo văn bản của VCCI, mức phí này đang gây nhiều quan ngại về tính nhất quán trong chính sách hỗ trợ, phát triển DN mà Chính phủ đang hướng đến.

VCCI kiến nghị Thủ tướng yêu cầu Hải Phòng giải trình về mức phí mới tại cảng Hài Phòng.

Nội dung văn bản cho hay theo phản ánh của Hiệp hội Bông sợi Việt Nam và nhiều DN hội viên của VCCI thì với chính sách tăng phí và bổ sung phí mới tại Nghị quyết 148 “một số DN sợi dệt trung bình và lớn tại khu vực Thái Bình và Hà Nam, lượng xuất khẩu 150-400 container (40ft)/tháng/DN thì mỗi DN sẽ phải chi thêm từ 900 triệu đồng đến 2,4 tỉ đồng/năm”. Các DN có hoạt động xuất nhập khẩu trong ngành, lĩnh vực khác dự kiến sẽ chi thêm hàng trăm triệu cho mỗi lần thông quan.

“Điều này trở thành gánh nặng mới về phí cho các DN, trong bối cảnh các DN đang phải chịu rất nhiều các loại phí khác (phí cầu đường, các loại phí phát sinh khi sử dụng cầu cảng, kho bãi, các công trình dịch vụ ở khu vực cảng biển…) và nhiều loại cũng đang tăng nhanh (như phí BOT). Điều này sẽ tác động trực tiếp đến chi phí, lợi nhuận của các DN và làm suy giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam” - văn bản nhận định và cho rằng Nghị quyết 148 của TP Hải Phòng đã đi ngược lại tinh thần lại Nghị quyết 35 của Chính phủ về rà soát để giảm các chi phí kinh doanh, một trong năm nhóm giải pháp quan trọng của Nghị quyết 35.

Ngoài ra, VCCI dựa vào những kiến nghị cụ thể của DN và các hiệp hội nhận xét rằng: Nghị quyết 148 của TP Hải Phòng cũng gia tăng thủ tục hành chính cho DN và coi Nghị quyết 148 là “bước lùi” của chính sách, đi ngược lại tinh thần cải cách mà Chính phủ đang xây dựng và hướng đến.

VCCI nhận định nghị quyết nói trên chưa có căn cứ rõ ràng để xác định mức phí, cũng như lộ trình tăng phí ở Hải Phòng là quá ngắn khi chỉ trong ba năm, mức phí đã tăng ba lần.

Đặc biệt, việc xây dựng nghị quyết này cũng chưa phù hợp với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015, nhất là quy trình lấy ý kiến, khi DN nhận biết được thông tin này gần với ngày ký ban hành, không có đủ thời gian để tham gia ý kiến. Thời điểm ban hành nghị quyết và thời điểm phát sinh hiệu lực chỉ có 17 ngày, thay vì phải tối thiểu 45 ngày theo quy định.

Các giải trình từ phía cơ quan chủ trì soạn thảo chưa đủ thuyết phục, ít nhất là các điểm về căn cứ ban hành các mức phí, đánh giá tác động của chính sách đến đối tượng chịu tác động trực tiếp cũng như gián tiếp.

Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam lo ngại việc ban hành Nghị quyết 148 tại Hải Phòng sẽ tạo ra tiền lệ nguy hiểm để các địa phương có cảng biển và cảng sân bay sẽ đặt ra các loại phí trong thời gian tới, tạo ra những bất lợi cho hoạt động xuất khẩu của DN Việt Nam.

Từ những lý do trên VCCI đề nghị Thủ tướng cân nhắc, xem xét những tác động của Nghị quyết 148. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền của Hải Phòng giải trình thuyết phục về các căn cứ đưa ra các mức phí tại Nghị quyết 148.

“Nếu không giải trình hợp lý, đề nghị giữ nguyên các mức phí trước thời điểm Nghị quyết 148 có hiệu lực. Trong trường hợp giải trình hợp lý, đề nghị kéo dãn thời gian chuyển tiếp áp dụng quy định mới này, ít nhất là sáu tháng, để các DN có đủ thời gian chuẩn bị, tránh các tác động bất lợi” - VCCI nêu.