Lãnh địa mai Thủ Đức thu tiền tỷ
Không rõ nghề trồng mai ở Thủ Đức có từ bao giờ nhưng qua lời kể của những gia đình có nhiều thế hệ trồng mai ở đâym
Mai vàng được trồng ở mảnh đất này cả trăm năm nay và nhiều người đã thu được tiền tỉ nhờ trồng mai bán Tết
Cách cầu Bình Triệu khoảng 2 km là làng mai Thủ Đức. Từ xưa, nơi đây đã được xem là “lãnh địa” của cây mai, không những ở TPHCM mà cả khu vực Đông Nam Bộ. Nói về những nghệ nhân trồng mai lâu năm ở đây, phải kể đến ông Năm Đông, Ba Sơn, Bảy Nên, Năm Nga, Út Bảy, Sáu Thông, Tư Liên, Ba Thành, Xương Rồng…
Nghề cha truyền con nối
Vào một ngày giáp Tết, chúng tôi tìm đến nhà nghệ nhân Năm Đông (ông Nguyễn Văn Đông, SN 1960, khu phố 7, đường Linh Đông, phường Linh Đông, quận Thủ Đức). Vườn mai của ông rộng khoảng 4.000 m2 với vài ngàn gốc mai, trong đó có trên 1.200 gốc đang ra nụ sẽ được bán trong dịp Tết Nguyên đán.
Đưa bàn tay đen sạm, đầy vết nứt, ông Năm Đông chỉ vào những nụ mai đang dần hé nở, cười vui: “Gia đình nhà tôi đã 3 đời theo nghề này. Thời cha tôi chủ yếu trồng mai đất. Năm hết, Tết đến mới bứng cả cây hoặc lựa chọn những cành có nụ kha khá đem vào nhà chưng hay đem bán. Sau này, đời sống ngày càng phát triển, nhu cầu thưởng thức mai cũng cao hơn, chúng tôi ghép mai tạo dáng kiểng bonsai thật đẹp để đáp ứng nhu cầu chơi mai ngày Tết của người dân”.
Nghệ nhân Năm Đông tâm sự: Từ nhỏ, ông đã phụ cha mẹ chăm sóc mai, tuổi thơ của ông trôi theo những mùa mai nở. Năm 1984, do cách trồng truyền thống không đáp ứng thị hiếu giới sành điệu chơi mai trong ngày Tết, ông đi khắp các nhà vườn, học lóm nghệ nhân ở nhiều nơi rồi tìm mua vài gốc mai tai dão, mai trắng đem trồng quanh vườn, cứ thế nhân dần số lượng. Đến nay, trong vườn nhà ông có trên vài ngàn gốc mai ghép.
Yêu mai hơn yêu... vợ
Gần 30 năm gắn bó với nghề trồng mai ghép đã giúp ông Năm Đông trở thành nghệ nhân giỏi về ghép mai. Dẫn chúng tôi tham quan quanh vườn, ông say sưa nói về kỹ thuật trồng mai. Theo ông, ngoài có tay nghề, nghề trồng mai đòi hỏi người trồng phải biết “yêu mai hơn yêu... vợ”. Muốn mai tốt, ra hoa nhiều vào năm sau, cần phải chăm sóc mai ngay sau Tết.
Theo đó, qua rằm tháng giêng, người trồng cần đem mai ra ngoài trời, bắt đầu thực hiện các giai đoạn chăm sóc, tạo dáng. Muốn mai đẹp uyển chuyển, phải dùng kẽm tạo dáng cong từ các cành. Từ tháng 7 âm lịch, không nên tỉa cành nếu không mai sẽ mất sức, không ra hoa. Nếu mai trồng trong chậu, mỗi năm nên thay đất một lần. Tùy vào vụ mùa cũng như thời tiết mà mai sẽ được bón phân, canh bông, lặt lá cho phù hợp...
Nếu mai bán cho khách hàng Hà Nội cần lặt lá từ các ngày 9-10 tháng chạp, còn bán cho thị trường miền Nam lặt lá từ các ngày 14 - 15 tháng chạp. Thường xuyên chăm sóc mai, nếu thấy mai nở chậm, phải tưới phun sương nước vào các nụ, mai nở nhanh thì hãm nước (tưới ít), đem vào nhà lưới, tránh sương và có bóng mát, mai sẽ nở đúng Tết.
Trò chuyện với chúng tôi, ông Năm Đông phấn khởi cho biết Tết Nguyên đán Quý Tỵ 2013, mai vườn nhà ông đã có đơn đặt hàng, dự kiến bán cho khách Hà Nội khoảng vài trăm cây, còn lại thị trường TPHCM là chính. Giá một gốc mai được bán từ 500.000 đồng đến 10 triệu đồng, doanh thu có thể đạt cả chục tỉ đồng, giải quyết việc làm cho 10 lao động chăm sóc vườn mai.
Là người nổi tiếng sống có nghĩa tình ở quận Thủ Đức, hiện nghệ nhân Năm Đông mở một quán cơm tình thương tại đường Tô Ngọc Vân, phường Trường Thọ, quận Thủ Đức, với giá 2.000 đồng/suất ăn, bình quân mỗi ngày cung cấp khoảng 100 - 200 suất ăn tình thương. Ngoài ra, Tết Nguyên đán năm nào ông cũng chuẩn bị khoảng 50-70 phần quà tặng cho người nghèo trên địa bàn, thể hiện nghĩa cử cao đẹp “lá lành đùm lá rách”.
“Khác với làng mai Cái Mơn (Bến Tre), An Nhơn (Bình Định), Phước Định (Vĩnh Long)…, mai Thủ Đức được ghép mắt, cắt bỏ các cành, chờ cây đâm chồi bằng đầu đũa rồi mới ghép, tạo dáng, thế bonsai đẹp. Như thế mai sẽ có nhiều nụ và tuổi thọ cao” - ông Năm Đông nói. |
Theo Đặng Kiệt
Người Lao động