Lãi suất huy động vẫn chưa hết “nóng”

Ngược lại, các doanh nghiệp lại đang có những lo ngại về việc lãi suất cho vay sẽ có thể được điều chỉnh tăng trong thời gian tới. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trong giai đoạn trước mắt, lãi suất cho vay sẽ không tăng như lo ngại.

Điều chỉnh tăng lãi suất huy động

Theo khảo sát tại các ngân hàng, lãi suất huy động đang tiếp tục tăng khi nhiều ngân hàng tăng lãi suất ở nhiều kì hạn. Tại VPbank, từ ngày 26/11, lãi suất động vốn bằng VNĐ dành cho khách hàng cá nhân trong tháng 11 tăng lên khoảng 0,1% so với mức lãi suất huy động của tháng 10. Với kỳ hạn 12 tháng, khách hàng gửi từ 100 triệu đến trên 10 tỷ đồng sẽ được hưởng lãi suất 7,05%/năm, các kỳ hạn 13, 15, 18, 24  tháng là 7,1 và 7,2%/năm. Với kỳ hạn ngắn từ 1-5 tháng mức lãi suất được niêm yết là 5,1 đến 5,4%, tùy mức tiền gửi. Đối với khách hàng ưu tiên, khi gửi khoản tiền từ 100 triệu đồng trở lên sẽ được cộng thêm 0,1% vào biểu lãi suất hiện hành.

Tại Techcombank, từ ngày 22/11, lãi suất trong tháng 11 tăng lên ở các kì hạn so với tháng 10 từ 0,1 - 0,2 điểm %. Đơn cử, khoản tiền gửi dưới 1 tỷ đồng hưởng lãi suất cao nhất đối với kì hạn 1 và 2 tháng là 4,8%/năm (tăng 0,2 % so với khảo sát hồi cuối tháng 10). Kỳ hạn từ 3 - 5 tháng là 5%/năm (tăng 0,3%) và từ 6 - 11 tháng là 6%/năm (tăng 0,2%). Các kỳ hạn từ 12 - 36 tháng là 6,6%/năm và các kỳ hạn từ 18 đến 36 tháng là 6,7%, tăng 0,1-0,2% .

Khảo sát tại TPBank cũng cho thấy, lãi suất tiết kiệm ngân hàng TPBank trong tháng 11 đã tăng lên tại một số kì hạn đối với tiền gửi của khách hàng cá nhân. Lãi suất các kì hạn 1-3 tháng tăng 0,2 điểm % so với tháng 10. Lãi suất tiền gửi kỳ hạn 6 đến 24 tháng cũng tăng 0,1 điểm % so với tháng trước.

Đáng chú ý, biểu niêm yết của Lienvietpostbank đã có điều chỉnh tăng ở khá nhiều kỳ hạn từ ngày 19/11. Cụ thể, hiện nay lãi suất huy động kỳ hạn 1-2 tháng của Lienvietpostbank hiện ở mức 4,5%, tăng so với lần khảo sát cuối tháng 10 (ở mức 4,1%), kỳ hạn 3 tháng từ 4,6% lên 5,1%, kỳ hạn 6 tháng từ 5,1% lên 5,8% và 12 tháng từ 6,7 lên 6,9%.

Tại SHB, so với biểu lãi suất trước đó, SHB đã điều chỉnh lãi suất tăng thêm lên tới 0,6%/năm. Cụ thể, đối với kỳ hạn từ 12 tháng trở lên, lãi suất áp dụng cho số tiền gửi dưới 2 tỷ đồng là 7,6%/năm; từ 2 tỷ đồng – dưới 5 tỷ đồng là 7,7%/năm và từ 5 tỷ đồng trở lên là 7,8%/năm. SHB cũng đã tăng lãi suất ở các kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng.

Trong khi đó, một số ngân hàng thương mại nhà nước cũng có những điều chỉnh nhất định. Tại VietinBank, kỳ hạn 3 tháng đến dưới 6 tháng lãi suất tăng lên 0,2% so với thời điểm cách đây 1 tháng, hiện được niêm yết ở mức 5%/năm. Tại Vietcombank, lãi suất kỳ hạn 1-2 tháng tăng từ mức 4,4% lên mức 4,5%, kỳ hạn 3 tháng tăng từ mức 4,8% lên 5% và lãi suất huy động cho kỳ hạn 6 tháng là 5,5%. Các kỳ hạn từ 12 tháng đến 60 tháng đều được niêm yết 6,8%/năm.

Lãi suất huy động tiếp tục tăng?

Về nguyên nhân lãi suất huy động tăng, các chuyên gia cho rằng trước hết là nguyên nhân mùa vụ. Nhu cầu vay vốn của nền kinh tế rất lớn trong những tháng cuối năm. Theo đó, các DN có nhu cầu vay tiền để tất toán hợp đồng, thanh toán tiền lương, thưởng cuối năm cho cán bộ nhân viên cũng như vay để trả nợ ngân hàng. Về khách hàng cá nhân, cuối năm cũng là dịp mua sắm rất lớn và đang có xu hướng vay vốn ngân hàng thỏa mãn nhu cầu. Do đó, ngân hàng cũng phải tăng cường huy động nhằm tăng vốn đầu vào.

Bên cạnh đó, thời hạn áp dụng giảm tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn (từ 45% xuống 40%) bắt đầu thực hiện vào đầu năm 2019 cũng thúc đẩy các ngân hàng phải cơ cấu lại nguồn vốn để đảm bảo quy định và tăng tỉ trọng vốn huy động dài hạn là giải pháp được tính tới. Điều này thể hiện khá rõ khi khá nhiều ngân hàng tăng lãi suất huy động ở các kỳ trung và dài hạn. Tuy nhiên, ngay cả các kỳ hạn ngắn cũng được các ngân hàng điều chỉnh tăng, điều này theo giải thích của chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu là để tránh tình trạng “tổng số bằng 0”.

“Trong vốn huy động của các ngân hàng, nhu cầu tăng vốn trung dài hạn rất lớn. Dĩ nhiên để tăng nguồn vốn này phải tăng lãi suất. Bên cạnh đó, các kỳ hạn ngắn hạn cũng tăng lãi suất bởi các ngân hàng không muốn sự chuyển dịch khiến “tổng số bằng 0”, nghĩa là người dân gửi tiền trung và dài hạn nhưng lại đi rút tiền ở kỳ ngắn hạn. Do đó để tránh trường hợp này, nhằm giữ chân khách hàng, các ngân hàng thường tăng lãi suất huy động tất cả các kỳ hạn”, chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu nói.

Liên quan đến động thái này, trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, đại diện một ngân hàng thương mại cổ phần tại Hà Nội nhấn mạnh, việc tăng lãi suất để có vốn trung dài hạn lớn là để đối phó với yêu cầu giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn. Song trên thực tế, tỷ lệ này phải giảm theo yêu cầu nhưng giá trị tuyệt đối vốn ngắn hạn dùng để cho vay dài hạn sẽ không giảm, thậm chí có thể vẫn tăng bởi nhu cầu là rất lớn. Để làm được như vậy, các ngân hàng vẫn huy động vốn ngắn hạn với lãi suất cao để dư lượng vốn ngắn hạn của ngân hàng tăng lên, nhờ đó tỷ lệ cho vay trung dài hạn giảm nhưng giá trị tuyệt đối vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn sẽ không bị ảnh hưởng.

Một số DN khi được hỏi đều cho rằng khá lo ngại vì với mặt bằng lãi suất huy động tăng như hiện nay, khả năng tăng lãi suất đầu ra là rất lớn. Tuy nhiên, về vấn đề này, đại diện ngân hàng này cũng cho biết, thông thường độ trễ chính sách phải mất từ 3-6 tháng, vì thế thời điểm này không nên lo ngại chuyện lãi suất vay tăng. “Nguồn vốn để giải ngân cho vay vào thời gian này ngân hàng đã phải chuẩn bị từ cách dây 3-6 tháng, do đó lãi suất vay vốn thời điểm này sẽ không tăng tương thích với lãi suất huy động. Chưa kể, cuối năm thường các ngân hàng ít khi có xu hướng tăng lãi suất vay”, đại diện ngân hàng này cho biết.

Nhận định về lãi suất thời gian tới, chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu dự báo lãi suất huy động sẽ tiếp tục tăng nhẹ từ nay đến cuối năm. Thời điểm sau tết Nguyên đán lãi suất huy động sẽ bắt đầu giảm nhiệt. Về tác động của việc lãi suất huy động tăng, với chi phí đầu vào tăng như hiện nay, giai đoạn sau tết Nguyên đán dự kiến lãi suất cho vay sẽ tăng với biên độ lợi nhuận so với chi phí là 3%.

Tuy nhiên, tại thời điểm hiện tại, các chuyên gia cho rằng Ngân hàng Nhà nước đang hạn chế tăng trưởng tín dụng để kiểm soát lạm phát dưới 4%, do đó áp lực lãi suất cho vay tăng là không nhiều và không đáng ngại. Bên cạnh đó, sau thời điểm mùa vụ, lãi suất huy động sẽ giảm dần. Lãi suất cho vay hiện nay cơ bản là đang ổn định. Với những lĩnh vực ưu tiên, lãi suất cho vay đang ở mức 6,5-7%, các lĩnh vực cho vay tiêu dùng đang ở mức 9-12%, mức lãi suất còn tùy thuộc vào mức độ tín nhiệm của từng khách hàng.