Làm thế nào khi hàng xóm lấn chiếm khoảng không đất nhà mình?

Bạn đọc hỏi: Tôi muốn bán mảnh đất 3,6m x 28m cho một người bạn (trên đất có nhà cấp 4) đã có giấy chứng nhận sử dụng đất với giá 1,8 tỷ đồng. Khi người bạn đó đến xem nhà, đất thì khi nhìn lên trên thấy nhà bên cạnh (5 tầng) đã xây chìa ra phần đất của tôi khoảng 24cm. Người mua nói là muốn xây nhà cao hơn và kín mảnh đất để tận dụng được hết mảnh đất. Tôi có yêu cầu nhà hàng xóm đập phần chìa sang phần đất của tôi nhưng họ không chịu. Tôi phải làm thế nào để đòi lại phần khoảng không bị xâm chiếm để có thể bán được mảnh đất đó của tôi?

Luật sư trả lời:

Chào bạn, từ những chia sẻ của bạn, chúng tôi xin được tư vấn như sau:

Căn cứ vào những gì bạn trình bày thì phần khoảng không trên phần diện tích đất đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bạn bị lấn chiếm, gây khó khăn cho việc mua bán đất và việc xây nhà cao lên trong tương lai của bạn. Việc hàng xóm lấn chiếm khoảng không là hành vi trái với pháp luật, các công trình đã lấn chiếm đó sẽ bị dỡ ra khỏi phần khoảng không trên đất của bạn.

Theo quy định tại Điều 265 Bộ luật Dân sự 2005 về nghĩa vụ tôn trọng ranh giới giữa các bất động sản:

2. Người có quyền sử dụng đất được sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới trong khuôn viên đất phù hợp với quy hoạch xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định và không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất liền kề của người khác.

Người sử dụng đất chỉ được trồng cây và làm các việc khác trong khuôn viên đất thuộc quyền sử dụng của mình và theo ranh giới đã được xác định; nếu rễ cây, cành cây vượt quá ranh giới thì phải xén rễ, tỉa cành phần vượt quá, trừ trường hợp có thoả thuận khác.

Và theo Khoản 11 Điều 12 Luật Xây dựng 2014 có quy định về các hành vi nghiêm cấm hành vi sử dụng công trình không đúng với mục đích, công năng sử dụng; xây dựng cơi nới, lấn chiếm diện tích, lấn chiếm không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác và của khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung.

Như vậy trong trường hợp này, người hàng xóm xây dựng lấn chiếm sang khoảng không thẳng đứng phía trên ranh giới nhà bạn, bạn đã yêu cầu người hàng xóm phá phần nhô ra và trả lại phần diện tích đã lấn chiếm nhưng người hàng xóm không phá dỡ phần lấn chiếm đó thì bạn có thể gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải (theo Điều 202 Luật Đất Đai 2013 về hòa giải tranh chấp đất đai).

Nếu tranh chấp đã được hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã mà không thành thì bạn có thể gửi đơn lên Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất để có thể đòi lại phần khoảng không của bạn đã bị lấn chiếm.