Lộ giá trị hợp đồng để công ty Kiểm toán 2 lần “chắp bút” chấp nhận toàn phần BCTC, tiếp tay Trịnh Văn Quyết nâng khống vốn điều lệ đưa Faros (ROS) lên sàn

VKSND Tối cao vừa ban hành cáo trạng vụ án Thao túng thị trường chứng khoán và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan đến ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Tập đoàn FLC. Theo đó, ông Trịnh Văn Quyết và đồng bọn bị truy tố về tội Thao túng thị trường chứng khoán và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Theo cáo trạng, ông Quyết là chủ mưu, quyết định, chỉ đạo thực hiện mua CTCP xây dựng Faros; quyết định, chỉ đạo góp vốn khống, sử dụng vốn góp khống để hợp thức việc nâng khống, sử dụng vốn góp khống của Công ty Faros từ 1,5 tỷ đồng lên thành 4.300 tỷ đồng, đăng ký công ty đại chúng, đăng ký chứng khoán và niêm yết cổ phiếu trên sàn HoSE.

Đặc biệt, cáo trạng có nhắc đến vai trò của Công ty TNHH Kiểm toán và Kế Toán Hà Nội (Công ty CPA HANOI) trong vụ án này.

Theo cáo trạng, để niêm yết cổ phiếu tại Sở Giao dịch Chứng khoán, Công ty Faros phải thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính năm 2014, năm 2015 và 6 tháng năm 2016; đề nghị chấp thuận công ty đại chúng; đăng ký, lưu ký chứng khoán và niêm yết 430 triệu cổ phiếu ROS để giao dịch trên thị trường chứng khoán.

Ngày 30/12/2015, ông Đỗ Như Tuấn - Tổng Giám đốc Công ty Faros và ông Lê Văn Dò - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán Hà Nội - ký Hợp đồng kiểm toán Báo cáo tài chính (BCTC) của Công ty Faros năm 2014, 2015 và 3 tháng đầu năm 2016 với giá trị 100 triệu đồng.

Khi thực hiện hợp đồng kiểm toán các BCTC năm 2014, năm 2015 và 3 tháng đầu năm 2016 của Công ty Faros để lập hồ sơ đề nghị niêm yết, biết BCTC của Công ty Faros chưa đủ cơ sở để chấp nhận toàn phần nhưng ông Lê Văn Dò và ông Lê Văn Tuấn, Kiểm toán viên đã cùng ký ban hành các Báo cáo kiểm toán độc lập của Công ty Faros. Theo đó, các báo cáo kiểm toán đều có nội dung chấp nhận toàn phần đối với các BCTC, báo cáo vốn góp của chủ sở hữu của Công ty Faros.

 Tại cơ quan điều tra, bị can Nguyễn Ngọc Tỉnh và bị can Lê Văn Tuấn thừa nhận các báo cáo tài chính 2014, 2015 và báo cáo vốn chủ sở hữu từ ngày 01/01/2016 đến ngày 21/03/2016 của Faros và các tài liệu thu thập được không đủ căn cứ để đưa ra ý kiến chấp nhận toàn phần. Song, các bị can vẫn chấp thuận toàn phần bởi "Tập đoàn FLC và các công ty trong hệ sinh thái là khách hàng lớn, thường xuyên nên việc ban hành báo cáo, kiểm toán theo ý muốn doanh nghiệp, mặc dù biết là trái quy định nhưng vẫn thực hiện để được thanh toán tiền hợp đồng kiểm toán".

Cụ thể diễn biến sai phạm:

Theo quy định của Bộ Tài chính hướng dẫn về niêm yết chứng khoán trên Sở Giao dịch chứng khoán: "Các thông tin, số liệu trong hồ sơ, bản cáo bạch phải căn cứ vào báo cáo tài chính được kiểm toán.... b) Ý kiến kiểm toán đối với khoản mục vốn chủ sở hữu, vốn điều lệ đã góp phải là ý kiến chấp nhận toàn phần. Trường hợp ý kiến kiểm toán đối với báo cáo tài chính là ý kiến ngoại trừ, thì yếu tố ngoại trừ không phải là khoản mục vốn chủ sở hữu và khoản mục trọng yếu khác như: tiền mặt, hàng tồn kho, tài sản cố định, các khoản phải thu, nợ phải trả".

Do nhận thấy BCTC và xác nhận kiểm toán còn nhiều mâu thuẫn, ngày 17/05/2016, cơ quan giám sát đã làm việc với CPA Hà Nội, có sự tham gia của Phó Chủ tịch Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA) là bà Hà Thị Ngọc Hà. Cuộc họp đã lập biên bản làm việc xác định: Thủ tục kiểm toán và các bằng chứng kiểm toán chưa đầy đủ để đưa ra ý kiến chấp nhận toàn phần đối với BCTC của CTCP Xây dựng Faros, ý kiến kiểm toán là chưa phù hợp và yêu cầu CPA Hà Nội thực hiện kiểm toán và phát hành lại báo cáo kiểm toán.

Sau đó, CPA Hà Nội không thực hiện kiểm toán lại nhưng kiểm toán viên Lê Văn Tuấn vẫn cùng Tổng giám đốc Nguyễn Ngọc Tỉnh ký, ban hành 3 báo cáo kiểm toán độc lập mới. Các báo cáo này đều có nội dung chấp nhận toàn phần đối với các BCTC, báo cáo vốn góp của chủ sở hữu Công ty Faros như các báo cáo kiểm toán ban đầu, chỉ bổ sung mục: "Lưu ý người đọc báo cáo tài chính" với nội dung: "Không phú nhận ý kiến chấp nhận toàn phần nêu trên, chúng tôi chỉ muốn lưu ý người sử dụng các vấn đề sau đây…".

Như vậy, mặc dù không đủ cơ sở để đưa ra ý kiến chấp thuận toàn phần nhưng ông Lê Văn Tuấn đã cùng ông Nguyễn Ngọc Tỉnh ký ban hành các Báo cáo kiểm toán có nội dung chấp thuận toàn phần đối với BCTC năm 2014, 2015 và Báo cáo vốn góp của chủ sở hữu từ ngày 01/01/2016 – 21/03/2016 của Công ty Faros trái quy định, vi phạm các chuẩn mực kiểm toán Việt Nam.

Ngày 21/11/2022, Cơ quan CSĐT Bộ Công an ban hành Quyết định trưng cầu Giám định viên Bộ tài chính giám định đối với việc ban hành các báo cáo nêu trên. Ngày 22/09/2023, Giám định viên BTC đã ban hành Kết luận giám định, xác định: "Hồ sơ kiểm toán chưa cung cấp đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp làm cơ sở để kiểm toán đưa ra ý kiến chấp nhận toàn phần tại các BCKT…".

Trịnh Văn Quyết và đồng bọn đã sử dụng các báo cáo kiểm toán nêu trên để làm hồ sơ đề nghị và được niêm yết cổ phiếu của công ty Faros trên sàn HoSE, từ đó sử dụng sàn HoSE để thực hiện hành vi bán 391,1 triệu cổ phiếu được đăng ký niêm yết trên cơ sở vốn điều lệ khống và đã chiếm đoạt hơn 3.621 tỷ đồng của các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.