Loại củ lớn lên trong bùn, vẻ ngoài 'xấu xí' nhưng rất bổ dưỡng

Trong mùa hè rực nắng, đoá sen hồng nở rộ và lan tỏa hương thơm trong căn phòng, gói trà sen thơm ngát và hương vị đậm đà của bát chè hạt sen ngọt bùi đều là những thứ thu hút sự chú ý của nhiều người. Tuy nhiên, ít ai biết rằng củ sen cũng là một nguồn dinh dưỡng vô cùng phong phú.

Củ sen là một nguyên liệu nấu ăn cổ xưa được người phương Đông trọng dụng, đóng vai trò quan trọng trời đời sống ẩm thực của người dân nhiều nước như Việt Nam, Trung Quốc và cả khu vực Trung Đông.

Theo trang Spiceography, y học cổ truyền Trung Quốc rất coi trọng củ sen. Khi chưa nấu chín, củ sen được dùng như một loại thuốc giải nhiệt và loại bỏ độc tố trong máu. Khi nấu chín, chúng được cho là giúp cải thiện sức khoẻ lá lách và dạ dày. Ngoài ra, củ sen cũng chứa nhiều hợp chất quý cho sức khoẻ.

Ở Trung Quốc, củ sen được sử dụng chủ yếu như một loại rau giàu tinh bột. Chúng có thể được sấy khô và nghiền thành bột. Các món ăn người dân Trung Quốc thường làm là củ sen nhồi thịt hoặc gạo. Đặc biệt củ sen non đôi khi được ngâm chua hoặc làm salad.

Dân ta chuộng hoa sen và hạt sen nhiều hơn. Phần hoa sen ướp trà, hạt sen nấu chè, chế biến các món ăn ngon. Đến mùa nhiều chị em cũng mua ngó sen về làm gỏi. Còn củ sen thường được dùng hầm canh, ép nước. Dẫu vậy, các món ăn ngon được làm từ củ sen vẫn chưa được áp dụng nhiều bởi công thức chế biến làm bật lên hương vị củ sen có phần hạn chế.

Củ sen được thu hoạch chính vụ vào mùa thu đông, khi ấy củ sen có vị giòn ngọt hơn hẳn. Tuy nhiên, củ sen vào mùa hè cũng chế biến được nhiều món ngon. Chúng không chỉ giúp giải nhiệt mà còn bổ sung nhiều dưỡng chất, là loại thực phẩm tốt cho con trẻ bồi bổ khi chuẩn bị đến các kỳ thi quan trọng. 

1. Củ sen chua ngọt

Có rất nhiều cách để chế biến củ sen, trong đó có cách ướp chua ngọt. Món củ sen chua ngọt không chỉ dễ làm mà hương vị cũng thanh mát, ăn giải nhiệt tốt. Với màu hồng tự nhiên từ rau củ, không cần sử dụng phẩm màu nhân tạo. Bạn hoàn toàn có thể chế biến món ăn này để chiêu đãi khách. Tươi giòn, sảng khoái, xua tan cái nóng, món ăn sẽ làm tăng cảm giác ngon miệng.

Nguyên liệu cần thiết

Củ sen - 300g, rau dền đỏ - 1 nắm (có thể dùng củ dền để thay thế), giấm - 2 muỗng, mật ong - nửa thìa.

Cách thực hiện củ sen chua ngọt

Rau dền nhặt bỏ lá già, rửa sạch. Cho rau dền vào một lượng nước thích hợp, đun sôi để ra màu. Khi nước canh chuyển sang màu tím đỏ thì tắt bếp, vớt bỏ phần lá rau ra. Phần rau này có thể dùng để chế biến món khác hoặc ăn trực tiếp. Nếu bạn không dùng rau dền đỏ có thể dùng củ dền đỏ cũng sẽ cho ra màu hồng đẹp mắt.

Nước luộc rau dền sau khi đã lọc, để nguội thì cho mật ong và giấm vào. Khuấy đều. 

Củ sen rửa sạch, gọt vỏ. Cắt thành từng lát mỏng vừa ăn. Với món củ sen chua ngọt này bạn nên dùng loại củ sen 9 lỗ vì chúng giòn nên hợp làm các món nguội hơn. Cho củ sen đã thái lát vào nồi nước sôi có pha chút giấm hoặc chanh chần qua khoảng 2 phút. Sau đó, vớt ra ngâm vào nước lạnh. Làm như vậy sẽ giữ cho củ sen có độ giòn và không bị thâm.

Tiếp đó, cho củ sen vào ngâm trong phần nước củ dền đã chuẩn bị. Thời gian ngâm khoảng 1-2 giờ, sau khi củ sen đã ngả màu hồng có thể vớt ra đĩa thưởng thức. Củ sen ngâm nước rau dền có hình thức đẹp mắt, ăn giòn, vị chua chua ngọt ngọt thanh mát. 

Một vài lưu ý khi chế biến món củ sen chua ngọt. Đầu tiên, khi luộc rau dền không nên cho quá nhiều nước, màu đỏ sẽ bị loãng. Và cũng không luộc rau quá lâu kẻo nước không được trong. Thứ hai, thời gian ngâm củ sen trong nước dền càng lâu thì màu sắc càng đẹp. Cất trong tủ lạnh thì hương vị càng giòn. 

2. Chè củ sen táo đỏ

Củ sen cũng là một trong những nguyên liệu có thể giúp món chè dưỡng nhan của bạn nhiều tác dụng làm đẹp hơn. Không chỉ vậy, trong văn hoá của người Trung Quốc, củ sen còn mang ý nghĩa tốt đẹp về sự hoà thuận, hạnh phúc của cuộc sống hôn nhân. Khi dùng thêm táo đỏ, thành chè ngọt lành tượng trưng cho sự bền vững, lâu dài. 

Nguyên liệu cần thiết

Củ sen - 150g, táo đỏ - 6 hoặc 7 quả, đường phèn, có thể thêm vài lát gừng theo ý thích.

Cách thực hiện chè củ sen táo đỏ

Củ sen sau khi rửa sạch, mang gọt vỏ ngoài. Lấy dao khía dọc theo phần lỗ của củ sen, loại bỏ phần thừa để tạo hình bông hoa. Để dễ dàng hơn, bạn có thể cắt lát mỏng trước. Sau đó, dùng mũi nhọn của dao loại bỏ phần thịt củ sen ở đỉnh các lỗ tròn để tạo thành hình bông hoa.

Táo đỏ rửa sạch, để ráo. Cho nước vào nồi đun sôi. Thêm hai muỗng canh đường nâu hoặc đường phèn, thêm vài lát gừng vào. Vặn lửa nhỏ, cho các lát củ sen hình hoa và táo đỏ vào. Đun trong khoảng 15 phút. Các lát củ sen non thái càng mỏng thì thời gian đun càng nhanh. Thời gian đun phụ thuộc vào độ dày của lát củ sen.

3. Canh củ sen nấu sườn

Nguyên liệu cần thiết

Củ sen - 2 đốt (200g), sườn heo - 350g, khoai mỡ - 100g (nguyên liệu này có thể bỏ qua nếu bạn không thích), gừng - 2 lát, muối, hành tím.

Cách thực hiện canh sườn củ sen

Sườn heo mua về rửa sạch, cho vào nồi nước cùng chút hành tím, đun sôi khoảng 1 phút rồi vớt ra rửa sạch. 

Củ sen gọt vỏ, rửa sạch, cắt miếng vừa ăn, khối vuông hoặc lát mỏng tuỳ thích. Ngâm củ sen vào bát nước có pha chút giấm hoặc vắt chút chanh để không bị thâm. Nếu bạn dùng thêm khoai mỡ thì rửa sạch, gọt vỏ, rửa sạch lại với nước lần nữa. 

Cho sườn và củ sen cắt nhỏ vào nồi. Thêm hai lát gừng, đổ lượng nước thích hợp. Dùng lửa lớn đun sôi, sau đó hạ lửa nhỏ hầm trong khoảng 1 giờ. Tiếp đó, cho khoai mỡ vào nấu thêm 15 phút nữa. Nêm nếm cho vừa miệng.