Lý do bầu cử sơ bộ tại bang Iowa quan trọng với ứng viên Tổng thống Mỹ

Ông Trump chắc thắng bầu cử sơ bộ tại bang Iowa

Theo CNN, ngày 15/1, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump giành chiến thắng bầu cử sơ bộ đảng Cộng hòa năm 2024 tại bang Iowa.

Reuters dẫn thông tin từ Edison Research cho biết, với 40% số phiếu được kiểm, ông Trump giành được 52,6% phiếu bầu, vượt xa hai đối thủ còn lại là Thống đốc bang Florida Ron DeSantis với 20% phiếu bầu và cựu đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley với 18,7% phiếu bầu.

Tỷ lệ chiến thắng lớn nhất trong cuộc bầu cử sơ bộ đảng Cộng hòa ở bang Iowa là 12,8% phiếu bầu của cựu thượng nghị sĩ Mỹ Bob Dole vào năm 1988.

Chiến thắng của ông Trump trong bầu cử sơ bộ ở bang Iowa được cho là minh chứng rõ ràng cho thấy ông là ứng cử viên đảng Cộng hòa duy nhất có khả năng cạnh tranh với Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden.

Trong số các cử tri sơ bộ của đảng Cộng hòa, 70% cho rằng ông Trump chắc chắn sẽ giành chiến thắng trước ông Biden, trong khi đó 37% nghiêng về ông DeSantis và 31% dành cho bà Haley. Tuy nhiên, cuộc thăm dò của CBS News/YouGov lại chỉ ra rằng, bà Haley là ứng cử viên tiềm năng nhất có thể cạnh tranh với ông Biden.

Sự khác biệt giữa cuộc họp kín và bầu cử sơ bộ

Trong hoạt động chọn ứng viên của mỗi đảng, các bang và hạt sẽ lựa chọn hình thức bỏ phiếu thông qua bầu cử sơ bộ hoặc họp đảng (hay còn gọi là họp kín) hoặc kết hợp cả hai.

Cuộc họp kín bao gồm một quy trình phức tạp hơn, trong đó những người tham gia thảo luận và bỏ phiếu để bày tỏ sự ủng hộ đối với một ứng cử viên cụ thể. Cuộc bầu cử theo hình thức họp kín yêu cầu cử tri phải tập trung tại các địa điểm bầu cử, bỏ phiếu theo hình thức giơ tay hoặc xếp hàng ủng hộ.

Trong cuộc bầu cử sơ bộ, cử tri tham gia bằng cách bỏ phiếu kín để lựa chọn ứng cử viên. Các cuộc bầu cử sơ bộ thường có tỷ lệ cử tri tham gia cao hơn do quy trình bỏ phiếu đơn giản và dễ tiếp cận hơn.

Đảng Dân chủ đã chuyển sang hình thức bỏ phiếu qua đường bưu điện hoặc trực tuyến và công bố kết quả vào đầu tháng 3.

Vì sao các ứng viên tổng thống chú trọng đến họp kín ở Iowa?

Iowa từ lâu đã là một bang có truyền thống ủng hộ đảng Cộng hòa, với thống đốc hiện tại, các đại diện Hạ viện và thượng nghị sĩ đều thuộc đảng Cộng hòa.

Trong lịch sử, các ứng cử viên thường trông đợi vào kết quả cuộc họp kín bầu cử sơ bộ ở bang Iowa để có thể giúp họ trở thành đại diện cho đảng tranh cử tổng thống.

Tuy nhiên, cuộc họp kín ở bang Iowa không phải lúc nào cũng là yếu tố dự đoán ai sẽ trở thành ứng cử viên của đảng, thậm chí điều này còn không quyết định ứng cử viên có đắc cử tổng thống hay không.

Những người từng giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ ở bang Iowa như cựu thống đốc bang Arkansas Mike Huckabee vào năm 2008, cựu thượng nghị sĩ bang Pennsylvania, Rick Santorum năm 2012 và thượng nghị sĩ Ted Cruz vào năm 2016, đều không trở thành ứng cử viên của đảng ra tranh cử tổng thống.

Trong khi đó, một số ứng cử viên từng thất bại trong cuộc bầu cử sơ bộ ở bang Iowa nhưng lại trở thành gương mặt đại diện cho đảng là cựu Tổng thống Ronald Reagan vào năm 1980, cựu Tổng thống George H.W. Bush vào năm 1988 và cựu Tổng thống Donald Trump vào năm 2016.

Kể từ năm 1972, bang Iowa ở miền Trung Tây Mỹ là bang đầu tiên tổ chức họp kín. Từ năm 1972, chỉ có ba ứng cử viên chiến thắng trong các cuộc họp kín ở Iowa đã trở thành Tổng thống Mỹ, đó là cựu Tổng thống Jimmy Carter của đảng Dân chủ vào năm 1976, cựu Tổng thống Barack Obama của đảng Dân chủ năm 2008, và cựu Tổng thống George W. Bush của đảng Cộng hòa vào năm 2000.

Mặc dù vậy, theo CBS News, kết quả của cuộc họp kín thường mang lại lợi thế vượt trội cho ứng viên chiến thắng.

Thống đốc Florida Ron DeSantis, người đang cạnh tranh vị trí thứ hai ở Iowa, đã tập trung nhiều thời gian và nguồn lực để kêu gọi ủng hộ tại bang này. Ông đã đến thăm các hạt của bang và nhận được sự ủng hộ của Thống đốc bang Iowa Kim Reynolds. Tuy nhiên, ngay cả khi thua ông Trump ở Iowa, “chiến dịch tranh cử của ông DeSantis vẫn sẽ tiếp tục”, người phát ngôn của Thống đốc bang Florida nói.

Thống đốc Florida dự kiến sẽ đến Nam Carolina để tham dự một sự kiện vào sáng 16/1 (giờ địa phương), sau đó sẽ tham dự một buổi gặp gỡ ở New Hampshire, nơi sẽ tổ chức cuộc bầu cử sơ bộ vào ngày 23/1.

Kết quả tại bang Iowa ảnh hưởng ra sao tới các ứng viên?

Nhà phân tích bầu cử Kyle Kondik cho rằng bang Iowa là một bức tranh tổng thể chính xác hơn về đảng Cộng hòa ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, ông Kondik lưu ý rằng kết quả của cuộc bầu cử sơ bộ tại bang New Hampshire vào ngày 23/1 cũng có thể mang lại cái nhìn sâu sắc hơn về đảng Cộng hòa.

“Vì vậy, ngay cả khi ông Trump thua bầu cử sơ bộ ở bang New Hampshire, tôi nghĩ đó không phải là vấn đề lớn đối với ông ấy”, ông Kondik cho hay.

“Hiện tại, nếu bà Nikki Haley giành chiến thắng bầu cử sơ bộ ở New Hampshire và sau đó là Nam Carolina một tháng sau đó, lúc đó mới cần xem xét. Tuy nhiên, nếu ông Trump giành chiến thắng bầu cử sơ bộ ở cả Iowa và New Hampshire, khó có ứng cử viên nào khác có thể đánh bại ông”, nhà phân tích Kondik đánh giá.