Lý do xuất khẩu thủy sản ‘lao dốc’

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tháng 3/2022, xuất khẩu (XK) thủy sản ước đạt 780 triệu USD, giảm 24% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, XK tôm giảm 39%, cá tra giảm 23%, cá ngừ giảm 33%, mực bạch tuộc giảm 8%...

Tổng 3 tháng đầu năm, XK thủy sản Việt Nam đạt hơn 1,8 tỷ USD, giảm 27% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, mặt hàng tôm giảm sâu nhất khi đạt 577 triệu USD, giảm 40%; cá tra đạt 447 triệu USD, giảm 32%; cá ngừ đạt 179 triệu USD, giảm 31%. XK mực, bạch tuộc cũng giảm 8% khi đạt 54 triệu USD. Riêng XK các loài cá biển vẫn tăng nhẹ 3% khi đạt 435 triệu USD.

Thị trường thế giới vẫn bị tác động nặng nề bởi lạm phát, kinh tế suy giảm khiến nhu cầu tiêu thụ và nhập khẩu giảm và giá nhập khẩu cũng giảm theo. Dự báo XK thủy sản sẽ hồi phục dần từ quý II sau khi diễn ra các chương trình hội chợ quốc tế tại Mỹ và EU thu hút thêm các bạn hàng đến với Việt Nam.

Nhận định xu hướng XK trong nửa đầu năm 2023, VASEP cho rằng, XK tôm sẽ hồi phục chậm vì cạnh tranh gay gắt với Ấn Độ, Ecuador, Indonesia. XK cá tra sẽ khả quan hơn trong bối cảnh lạm phát và kinh tế suy giảm ở nhiều thị trường và có thêm cơ hội lớn sau khi Trung Quốc mở cửa trở lại hoàn toàn sau COVID.

XK các loài cá biển tiếp tục tăng, trong đó có đóng góp ngày càng lớn của hàng gia công, XK và hàng sản xuất XK từ nguyên liệu nhập khẩu như cá hồi, cá tuyết cod, cá minh thái. Tại các thị trường lớn như Mỹ, EU đang có xu hướng tăng tiêu thụ các sản phẩm truyền thống tại các siêu thị cho người tiêu dùng châu Á. Do vậy, XK hàng khô (cá, tôm, mực), nước mắm, chả cá, đồ hộp sẽ tăng.

Về thị trường, Trung Quốc sẽ trở thành thị trường lớn nhất nhưng áp lực cạnh tranh rất lớn vì các nhà XK và thương gia các nước cũng tập trung vào thị trường này sau mở cửa. Trong khi đó, XK sang các thị trường EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc khó bứt phá vì lạm phát khiến người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu và giá nhập khẩu trung bình giảm so với năm trước.

Các DN thủy sản mong muốn tiếp tục được tham gia các chương trình giao thương với các thị trường, nhất là các thị trường trọng điểm để tìm kiếm bạn hàng, đẩy mạnh XK. Bên cạnh đó, bối cảnh thị trường khó khăn năm 2023, DN rất trông chờ các cơ quan quản lý giúp tháo gỡ những khó khăn bất cập trước mắt cho DN để ổn định nguồn nguyên liệu và đẩy mạnh XK, đặc biệt là chính sách và triển khai lãi suất ưu đãi cho bà con nông, ngư dân và DN chế biến thủy sản…