Ly kỳ vụ thắng kiện thân chủ hứa thưởng 113 tỷ đồng

Theo nội dung vụ kiện, căn nhà 446 - 448 Nguyễn Thị Minh Khai, quận 3, TPHCM do ông bà Nguyễn Đắc Kha (qua đời năm 2004) và bà Vương Thị Khanh đứng tên làm chủ. Căn nhà này sau đó nhà nước quản lý vì gia đình ông Kha ra nước ngoài định cư. Bà Khanh và con trai là Nguyễn Đắc Quang trở lại Việt Nam làm thủ tục xin được nhận lại căn nhà này và thuê luật gia Đặng Đình Thịnh giúp đỡ về mặt pháp lý, có làm hợp đồng thể hiện phía bà Khanh có “hứa thưởng” cho ông Thịnh 35% giá trị căn nhà nếu đòi lại được. Vào năm 2011, Bộ Xây dựng và UBND TPHCM cùng ra quyết định trả lại nhà cho bà Khanh. Bà Khanh cùng con trai đã thực hiện nhiều giao dịch mua bán, cho thuê với căn nhà nhưng không thực hiện hợp đồng “hứa thưởng” với ông Đặng Đình Thịnh. Vì vậy, ông Thịnh khởi kiện yêu cầu mẹ con bà Khanh trả tiền “hứa thưởng”.

Luật gia Đặng Đình Thịnh tại phiên tòa chiều 13/1 Ảnh: P.V

TAND TPHCM năm 2015 xử sơ thẩm (lần 1), công nhận hợp đồng hứa thưởng giữa nguyên đơn và bị đơn, buộc mẹ con bà Khanh phải trả cho ông Thịnh số tiền gần 55 tỷ đồng (tương đương 35% trị giá căn nhà như thỏa thuận của hai bên); nhiều quan hệ tranh chấp khác cũng được tòa án cấp sơ thẩm giải quyết. TAND cấp cao tại TPHCM năm 2016, xử phúc thẩm (lần 1) đã tuyên giữ nguyên bản án sơ thẩm phần hợp đồng hứa thưởng giữa ông Thịnh và mẹ con bà Khanh. Đối với những tranh chấp khác liên quan, tòa phúc thẩm tuyên hủy để xét xử lại. Bản án phúc thẩm đã bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm.

Tại phiên giám đốc thẩm, Hội đồng thẩm phán TAND tối cao xác định bản án sơ thẩm và phúc thẩm còn nhiều nội dung chưa được làm sáng tỏ nên quyết định hủy toàn bộ 2 bản án trên để xét xử lại. Thụ lý lại hồ sơ, TAND TPHCM đã trưng cầu giám định giá trị căn nhà 446-448 Nguyễn Thị Minh Khai có giá 324 tỷ đồng. Ông Thịnh cũng yêu cầu bị đơn trả cho ông 35% trị giá căn nhà lúc này sẽ phải tương đương số tiền 113 tỷ đồng. Tuy vậy, bản án sơ thẩm (lần 2) của TAND TPHCM chỉ tuyên ông Thịnh được trả 35% phần giá trị căn nhà mà bà Khanh, ông Quang được định đoạt, tương đương 68 tỷ đồng.

Chấp nhận yêu cầu của ông Đặng Đình Thịnh

Không chấp nhận phán quyết tại bản án sơ thẩm (lần 2) nói trên, cả nguyên đơn và bị đơn cùng kháng cáo. Trong đó ông Thịnh kháng cáo không đồng ý được trả mức 35% trị giá căn nhà (68 tỷ đồng) mà yêu cầu tính 35% trị giá căn nhà phải tương đương với 113 tỷ đồng như đã trưng cầu. Tại bản án phúc thẩm (lần 2) mà TAND cấp cao tại TPHCM vừa tuyên, đã chấp nhận kháng cáo của luật gia Đặng Đình Thịnh đề nghị tòa cấp cao tại TPHCM tuyên ông được hưởng 35% trị giá căn nhà tương đương với 113 tỷ đồng. Cụ thể, đánh giá về hiệu lực của hợp đồng, HĐXX nhận định hợp đồng hứa thưởng giữa nguyên đơn và bị đơn được xác lập tại Mỹ và được hợp thức hóa lãnh sự. Tại thời điểm ký kết hợp đồng ông Quang, bà Khanh minh mẫn, không bị ép buộc nên có đủ căn cứ xác định quan hệ giao dịch này là hợp pháp. Ông Thịnh là người duy nhất đại diện duy nhất cho bà Khanh, ông Quang đòi lại căn nhà. Ông Thịnh đã hoàn thành công việc đòi lại căn nhà nên mẹ con bà Khanh phải có nghĩa vụ thực hiện hợp đồng hứa thưởng.

Nhận định về tỷ lệ 35% trị giá căn nhà trong hợp đồng hứa thưởng, HĐXX cho rằng, tại thời điểm xác lập hợp đồng hứa thưởng, ông Kha đã qua đời và không để lại thừa kế. Tòa án xác định ngoài bà Khang, ông Quang thì còn các đồng thừa kế khác. Sau khi tính toán phần quyền thừa kế trị giá căn nhà mà bà Khanh và ông Quang được hưởng theo quy định pháp luật, Tòa cũng xác định, bà Khanh và ông Quang có quyền định đoạt với 60% trị giá căn nhà. Vì hợp đồng hứa thưởng là 35% trị giá căn nhà nên việc bà Khanh, ông Quang thực hiện hợp đồng hứa thưởng sẽ không ảnh hưởng tới quyền và nghĩa vụ của các đồng thừa kế khác.