Mấu chốt hiện nay là tháo 'ngòi nổ' trái phiếu

TS. Võ Trí Thành

Nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung Ương

110 bài viết

• Nhiều khả năng tổng mức giảm giá của VND so với USD trong cả năm nay chỉ khoảng 2%
  Tại: Kịch bản nào cho tỷ giá những tháng cuối năm 2023?
• Việc yêu cầu báo cáo với những giao dịch có giá trị lớn sẽ giúp cơ quan Nhà nước dễ kiểm soát những giao dịch có dấu hiệu đột biến, bất thường và cũng nhằm khiến những hành vi phạm pháp sớm bị ngăn chặn từ trước khi diễn ra
  Tại: Nâng mức giao dịch phải báo cáo NHNN lên 400 triệu đồng: Áp dụng với những ai?

Thị trường trái phiếu tê liệt, room tín dụng eo hẹp, giải ngân đầu tư công quá chậm…

Theo TS. Võ Trí Thành, nguyên nhân chính khiến cho dòng tiền tắc nghẽn là do thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang bị tê liệt. Kênh cổ phiếu thì thị trường ảm đạm; room tín dụng rất eo hẹp...

Một trong những lý do khiến dòng tiền bị tắc nghẽn khan hiếm còn do đầu tư công và các gói hỗ trợ tài khóa giải ngân quá chậm. Vấn đề nữa là tâm lý phòng thủ của thị trường rất cao dẫn đến thanh khoản khan hiếm.

Theo đánh giá của TS. Võ Trí Thành, khó khăn lớn nhất hiện nay là cùng lúc chúng ta phải xử lý ba bài toán. Thứ nhất là ổn định kinh tế vĩ mô. Thứ hai là câu chuyện tỷ giá và cán cân thanh toán quốc tế. Thứ ba là an toàn của hệ thống ngân hàng.

"Đây là mục tiêu rất thách thức và bài toán đi tìm điểm cân bằng đó không đơn giản khi xét ở nhiều chiều", TS. Võ Trí Thành nhấn mạnh và lý giải: "Mặc dù từ góc độ của doanh nghiệp thì khát vốn là nhu cầu rất chính đáng. Song từ góc độ người quản lý vĩ mô, an toàn hệ thống, ổn định vĩ mô cũng rất quan trọng. Vì vậy nhiệm vụ của chúng ta là phải tìm được điểm cân bằng".

Đẩy nhanh tiến độ giải ngân các gói hỗ trợ, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công

Theo ông Thành, "cái giỏi, cái khéo của nhà điều hành để làm sao tìm được điểm cân bằng mà không gây ra sự đổ vỡ trên thị trường bất động sản, hệ thống ngân hàng hay cả niềm tin thị trường và xã hội".

"Ở đây phải thẳng thắn mà nói, dư địa chính sách tiền tệ đang khá hạn hẹp. Trong khi chúng ta có vị thế tài khóa tốt. Nhưng rất tiếc việc triển khai thực hiện lại chưa nhanh như mong muốn.

Gói hỗ trợ nền kinh tế 350.000 tỷ đồng đến nay mới thực hiện được khoảng 60.000 tỷ đồng, còn gần 300.000 tỷ đồng chưa thực hiện được. Gói hỗ trợ thuê nhà cho người lao động cũng chưa được như kỳ vọng…", TS. Võ Trí Thành nêu quan điểm.

Vị chuyên gia cho rằng, muốn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thời gian tới, Chính phủ cần tập trung đẩy nhanh giải ngân gói hỗ trợ này.

Bên cạnh đẩy mạnh chi tiêu hàng trăm ngàn tỷ đồng đầu tư công đang ứ đọng thì có thể xem xét các gói hỗ trợ không còn "hợp thời" phải linh hoạt chuyển tiền đó sang các lĩnh vực khác. Ví dụ, có thể dùng thêm tiền nguồn khác để hỗ trợ gói cho người lao động vay thuê nhà nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp đang khó khăn đơn hàng để giữ chân người lao động.

Mấu chốt tháo điểm nghẽn thị trường hiện nay vẫn là tháo "ngòi nổ" trái phiếu.

Mấu chốt tháo điểm nghẽn thị trường hiện nay vẫn là tháo "ngòi nổ" trái phiếu

Tuy vậy, theo TS. Võ Trí Thành: "Mấu chốt tháo điểm nghẽn thị trường hiện nay vẫn là tháo "ngòi nổ" trái phiếu".

Ông nêu quan điểm: "Nếu muốn gỡ được điểm nghẽn này, cần phải lưu tâm đến một số vấn đề. Trước tiên là thông tin minh bạch và nhà hoạch định chính sách phải cam kết rất rõ ràng về trái phiếu. Bên cạnh đó, cách xử lý sai phạm trong giai đoạn khó khăn này phải hài hòa hơn, khéo léo hơn".

Mặt khác, Việt Nam cũng có thể tham khảo cách giải cứu thị trường bất động sản của Trung Quốc gần đây để đưa ra giải pháp cho phù hợp. Ông cho biết, gói giải cứu thị trường bất động sản của Trung Quốc tập trung vào một số điểm cơ bản, trong đó tạo điều kiện cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp quay lại vận hành; linh hoạt điều kiện cho vay với bất động sản…

Việc nới room tín dụng không còn nhiều ý nghĩa

Nêu quan điểm về đề xuất nới room tín dụng, TS. Võ Trí Thành cho rằng, thời điểm này việc nới room không còn nhiều ý nghĩa. Dư địa tín dụng từ nay đến cuối năm vẫn còn khoảng 2%, tương đương còn hơn 230 nghìn tỷ đồng sẽ được bơm ra nền kinh tế. Vì vậy điều quan trọng là đưa dòng vốn này đến đúng địa chỉ.

Theo TS. Võ Trí Thành, con số tăng trưởng tín dụng 14% là hợp lý về cả ngắn hạn lẫn dài hạn.

Ông lý giải, dư địa chính sách tiền tệ rất hạn hẹp khi mà phải xử lý cùng lúc nhiều vấn đề ổn định vĩ mô, an toàn hệ thống… Ngân hàng nhà nước phải cân đối các yếu tố trên, nên việc thận trọng giữ room tín dụng ở mức 14% là phù hợp.

Đối với những khó khăn hiện tại của thị trường, TS. Võ Trí Thành cho rằng, các bộ, ngành liên quan sau khi tìm ra được gốc rễ của vấn đề nên cùng ngồi lại "xúm tay" vào để xử lý sẽ hiệu quả hơn./.