Mua nhà là đầu tư, ở thuê là vứt tiền ra cửa sổ? Bạn có chắc mình khôn ngoan hơn những người đang trả tiền thuê nhà mỗi tháng?

Đã bao nhiêu lần bạn phải nghe những câu đại loại như "Bỏ tiền ra thuê nhà là vứt tiền qua cửa sổ và mua nhà mới là một khoản đầu tư" hay "Tháng tốn cả đống tiền thuê nhà, thà mua cái nhà trả góp còn hơn"?

Có bao nhiêu chuyên gia tài chính hợp pháp (không phải mấy thành phần "cò" bất động sản mồi chài bán nhà cho bạn để kiếm tiền hoa hồng đâu) từng nói với bạn điều này?

Bạn hẳn sẽ không nghe theo lời khuyên y tế từ mấy anh thợ tóc, và bởi thế, bạn cũng không nên nhận lời khuyên tài chính từ những người mà cả năm, cả tháng chẳng hoạt động gì trong lĩnh vực này.

Lời khuyên cho bạn là hãy sáng suốt. Hãy đặt ra cho mình những câu hỏi giả định và vận dụng trí óc để tìm câu trả lời. Hãy tính toán trước sau. Hãy nghĩ cho chính bạn trước đã.

Thuê nhà không phải ném tiền đi

Khi bạn thuê nhà, bạn sẽ không vứt tiền của mình đi đâu đâu, vì bạn sẽ nhận được thứ tương ứng. Bạn có một mái che trên đầu, che chở bạn khỏi đủ yếu tố từ thiên nhiên đến con người, một nơi chốn yên bình để ngả lưng mỗi tối.

Vậy chúng ta đã sai ở đâu trong xã hội mà phần lớn mọi người đều tin rằng trả tiền thuê nhà là phung phí? Đó là câu hỏi lớn mà có lẽ một bài đăng không thể giải thích ngay được, chỉ là tôi có thể khẳng định, logic đó là hoàn toàn sai lầm. Chỉ vì bạn không đạt được lợi ích trông thấy nào không có nghĩa là bạn không nhận về điều gì. Bạn đang nhận được những gì mà bạn đã bỏ tiền cho, không hơn không kém.

Mọi người tin rằng trả tiền thuê nhà là ném tiền đi? Có thể đó là một câu hỏi tồn tại lớn hơn mà không thể trả lời được thông qua một bài đăng trên blog, nhưng tôi muốn tất cả chúng ta dừng lại và nhận ra logic đó là sai lầm như thế nào. Chỉ vì bạn không đạt được bất kỳ lợi nhuận tiềm năng nào không có nghĩa là bạn không nhận được gì cả. Bạn đang nhận được những gì bạn phải trả cho, không hơn không kém.

Ngôi nhà của bạn KHÔNG phải một khoản đầu tư

Tôi xin lỗi vì đã không thấy có lỗi gì khi đập tan ảo tưởng bấy lâu của bạn, nhưng rất tiếc vì đó là sự thật. Ngôi nhà của bạn hoàn toàn không phải một khoản đầu tư. Bạn thắng trong cuộc chiến nhà cửa vì nếu số tiền bạn bỏ ra mua nhà ít hơn số tiền bỏ ra thuê nhà, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc bạn bỏ tiền vào và sau đó kiếm được nhiều tiền hơn - thứ được nhận định là một cuộc đầu tư tốt.

Nhà không có tính thanh khoản

Thanh khoản là một khái niệm trong lĩnh vực tài chính. Tính thanh khoản tiếng Anh gọi là Liquidity, chỉ mức độ lưu động (hay còn gọi là tính lỏng) của một sản phẩm/ tài sản bất kì có thể được mua vào hoặc bán ra trên thị trường mà giá thị trường của nó không bị ảnh hưởng nhiều.

Hiểu một cách đơn giản, tính thanh khoản là thuật ngữ dùng để chỉ khả năng chuyển đổi thành tiền mặt của một tài sản hoặc một sản phẩm. Ví dụ, tiền mặt có tính thanh khoản cao, vì nó thường có thể được "bán" (để đổi lấy hàng hóa) với giá trị gần như không thay đổi. Chứng khoán hay các khoản nợ, khoản phải thu... có tính thanh khoản cao nếu chúng khả năng đổi thành tiền mặt dễ dàng. Trong khi đó, các tài sản khác như bất động sản, nhà đất... có tính thanh khoản thấp hơn, thậm chí bằng 0 vì để chuyển đổi các tài sản này thành tiền mặt phải mất thời gian rất dài.

Như vậy, ngay cả khi ngôi nhà của bạn tăng lên về giá trị, cách duy nhất để tiếp cận giá trị đó là bạn buộc phải bán hoặc thế chấp nhà với một hạn mức tín dụng nhất định.

Sở hữu một ngôi nhà là việc CỰC KỲ tốn kém

Bất chấp những khái niệm như nhà giá rẻ, nhà cũ..., mua nhà vẫn sẽ tiêu tốn của bạn một khoản tiền lớn vô cùng. Bạn đã từng đi mua ô tô hay cùng ai đó đi mua ô tô chưa? Bạn có nhớ con số giá xe niêm yết bạn từng search về nó trước đó không? Và bạn có nhớ sau đó bạn đã trải qua cuộc thương lượng, thậm chí tranh cãi khốc liệt thế nào chỉ vì tại sao giá niêm yết và số tiền thực sự bạn phải bỏ ra cho một chiếc xe lại chênh lệch nhiều đến thế? Điều tương tự cũng xảy ra khi bạn đi mua nhà. Ngoài giá trị thực của căn nhà, bạn còn phải chi trả cho "hầm bà nhằng" các khoản phí khác như phí mua, phí bán, thuế tài sản, lãi vay, bảo hiểm, bảo trì, nội thất, trang hoàng, cải tạo....

Nếu bạn là người ở nhà thường xuyên và có ý định sống ổn định ở một nơi thì công nhận, mua nhà sẽ là sự lựa chọn tốt hơn thuê nhà. Về lâu dài, thời gian đứng về phía bạn miễn là mọi thứ diễn ra theo đúng kế hoạch và vật giá càng ngày càng tăng lên. Đương nhiên, thời điểm bạn chọn mua bán cũng phải đúng nữa.

Nhìn chung thì khôn ngoan một chút không sai, nhưng khái niệm "thuê nhà bằng vứt tiền, mua nhà bằng đầu tư" chỉ mang tính tương đối và phụ thuộc khá nhiều vào thời điểm, thời gian. Đối với những người hay bay nhảy nay chỗ này mai chỗ kia, rõ ràng khoản đầu tư này không thu được lợi nhuận.

Vậy khi nào thì việc thuê nhà tốt hơn việc sở hữu một căn nhà?

Có một vài tình huống mà tôi có thể chắc chắn rằng tốt hơn là bạn nên thuê nhà thay vì mua nhà. Cụ thể thì đây...

Nếu mua một căn nhà khiến tài khoản bạn cạn kiệt

Nếu bạn phải ngốn sạch các khoản tiết kiệm cho những chi phí như phí trước bạ, phí khóa sổ, phí di chuyển..., vậy đừng làm. Nếu bạn phải tiêu hết quỹ khẩn cấp của mình và không còn đồng nào trong tay, vậy đừng mua cái nhà đó làm gì. Bạn chưa đủ khả năng sở hữu nó đâu.

Trải qua đợt dịch kéo dài, ai nấy đều hiểu rằng bản thân phải có cho mình một khoản tiền để dành để đề phòng những trường hợp bất ngờ như chính bạn hay người thân trong gia đình gặp tai nạn, sinh bệnh hoặc phải chi trả một đống tiền để sửa nhà, sửa xe... Nếu bạn không có số tiền đó, bạn có thể sẽ phải sống trong cảnh túng quẫn đến tuyệt vọng giữa cơn bão bùng vây quanh. Nghiêm túc đấy, đừng làm như vậy. Bạn vẫn cần tiết kiệm nhiều tiền hơn trước khi mua căn nhà đó.

Nếu bạn muốn linh hoạt

Không cần phải cam kết là mặt khác của cái gọi là tính linh hoạt. Việc thuê nhà mang lại cho bạn sự linh hoạt trong thời gian ngắn hạn - thứ mà việc sở hữu không có. Nếu bạn không biết mình định ở một thành phố hay một quốc gia trong bao lâu thì bạn không nên mua nhà.

Mặc dù bạn có thể cho thuê ngôi nhà của mình (đây sẽ là một cuộc tranh luận khác bởi chúng ta đang nói về tài sản đầu tư), bạn vẫn phải trả một khoản thế chấp bởi hiện tại bạn đang là chủ sở hữu căn nhà. Điều đó có nghĩa là bạn vẫn phải có những trách nhiệm ăn theo sự linh hoạt.

Nhiều người thậm chí còn nghĩ: "Ôi dào, tôi có thể bán nhà nếu tôi cần chuyển đi mà". Nhưng việc bán nhà thực ra không dễ đến thế, nó vẫn tốn của bạn kha khá thời gian và tiền bạc. Nếu bạn chỉ ở trong ngôi nhà của bạn độ dưới 5 năm, bạn có thể sẽ mất rất nhiều tiền cho các chi phí giao dịch. Và nếu kinh tế đi xuống trong khi tài chính của bạn cũng đi xuống, bạn có khi còn thấy mình phải nợ - số nợ nhiều hơn cả số tiền bạn từng bỏ ra để mua nhà.

Nếu bạn không định ở đó mãi mãi

Nếu bạn đã tìm thấy ngôi nhà mà bạn dự định sẽ gắn bó và ở đó mãi, vậy thì chấp nhận móc ví đi. Còn nếu không, hãy thử tính toán để tìm ra chính xác chi phí bạn cần bỏ ra để mua và so sánh nó với chi phí khi bạn đi thuê nhà.

Tính toán như thế nào?

Cuộc sống và tài chính của mỗi cá nhân đều mang bản sắc riêng bởi chúng ta không ai giống ai cả. Nếu bạn đang cân nhắc đến việc mua nhà, bạn có trách nhiệm phải tính toán trước sau để xem chênh lệch giữa chi phí mua nhà và thuê nhà thực sự là bao nhiêu.

Có nhiều phần mềm hiện tại có thể giúp bạn tính ra khoản này, miễn là bạn nhập đủ và đúng các trường thông tin. Thậm chí, bạn còn có thể điều chỉnh các biến số để có được những dự báo chính xác nhất.

Mua nhà có thể sẽ là giao dịch tiền bạc và tình cảm lớn nhất trong đời bạn, chính vì vậy, điều quan trọng nhất là phải suy nghĩ thật kĩ, tham khảo ý kiến mọi người, sau đó đưa ra quyết định phù hợp với bạn để không phải hối hận về sau.