Mỹ bắt đầu cuộc chiến chống đậu mùa khỉ

Các nước tăng tốc ứng phó

Năng lực xét nghiệm đậu mùa khỉ của Mỹ đã được nâng cao đáng kể, có khả năng thực hiện 60.000-80.000 xét nghiệm khẳng định bệnh mỗi tuần, theo tuyên bố của Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh Xavier Becerra hôm 28-7. Khi dịch đậu mùa khỉ bắt đầu bùng phát, nước Mỹ chỉ có thể xét nghiệm 6.000 ca/tuần, theo Reuters.

Cùng ngày, nước Úc tuyên bố sự lây lan của đậu mùa khỉ là một "sự cố bệnh truyền nhiễm có ý nghĩa quốc gia". Giám đốc Y tế Paul Kelly cho biết Trung tâm Sự cố quốc gia đã được kích hoạt để tăng cường sự phối hợp giữa các bang và vùng lãnh thổ của Úc để quản lý sự bùng phát. Úc đã có 44 ca, hầu hết là các trường hợp nhập cảnh, cao nhất khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Ấn Độ cũng đang gấp rút đối phó bằng cách đàm phán vắc-xin và nâng cao năng lực xét nghiệm với tổng cộng 15 phòng xét nghiệm đã được cấp phép đối với căn bệnh này.

Một nghiên cứu dựa trên 197 bệnh nhân tại London - Anh công bố trên BMJ hôm 28-7 cho thấy triệu chứng của các bệnh nhân trong đợt bùng phát hiện tại khác với triệu chứng với bệnh nhân tại vùng thường xuyên lưu hành bệnh trong những năm qua. Trước đây các triệu chứng toàn thân như sốt, sưng hạch, đau nhức thường xuất hiện trước rồi mới có sang thương da nhưng trong các ca bệnh đợt mới này thì đa số bệnh nhân xuất hiện sang thương da trước rồi mới có triệu chứng toàn thân, thậm chí 14% hoàn toàn không có biểu hiện toàn thân.

Nhiều biểu hiện ít thấy cũng trở nên phổ biến: 71 người bị đau trực tràng, 33 người đau họng, 31 người bị phù nề dương vật, 27 người bị loét ở miệng, 22 người có tổn thương da đơn độc và 9 người bị viêm amidan. Những triệu chứng trên rất dễ gây lầm lẫn với bệnh lý khác, gây ít nhiều khó khăn trong khám sàng lọc.

Anh Thư

Bộ Y tế ban hành hướng dẫn chẩn đoán đậu mùa khỉ

Tại Việt Nam, ngày 29-7, Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn chẩn đoán đậu mùa khỉ. Hướng dẫn nêu rõ 4 giai đoạn bệnh: Ủ bệnh, khởi phát, toàn phát, hồi phục. Thời gian ủ bệnh là 6-13 ngày (có thể dao động 5-21), người nhiễm không có triệu chứng và không có khả năng lây nhiễm.

Giai đoạn khởi phát từ 1-5 ngày với triệu chứng sốt, nổi hạch ngoại vi toàn thân, có thể đau đầu, mệt mỏi, ớn lạnh, đau họng... và bệnh bắt đầu lây. Giai đoạn toàn phát đặc trưng bởi sự xuất hiện của các ban trên da, thường gặp sau sốt 1-3 ngày, ban có xu hướng ly tâm, thường gặp nhất trên mặt, lòng bàn tay, lòng bàn chân; có thể trên miệng, mắt, cơ quan sinh dục; ban tiến triển dần. Giai đoạn hồi phục là khi bệnh nhân hết dần các triệu chứng lâm sàng, các sẹo trên da có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và không còn nguy cơ lây nhiễm; các triệu chứng có thể kéo dài 2-4 tuần rồi tự khỏi.

Bệnh được chia làm 3 thể: không triệu chứng, nhẹ, nặng. Thể nhẹ có thể tự khỏi 2-4 tuần mà không cần điều trị đặc hiệu; thể nặng thường gặp trên nhóm đối tượng nguy cơ cao (phụ nữ mang thai, trẻ em, người bệnh nền, suy giảm miễn dịch...), có thể dẫn tới biến chứng da, phổi, não, nhiễm trùng huyết, thậm chí tử vong từ tuần thứ 2 của bệnh.

Ca bệnh nghi ngờ là những ca bệnh trong 21 ngày trước khi khởi phát triệu chứng có tiếp xúc với người bệnh trực tiếp hoặc qua vật dụng bị nhiễm mầm bệnh hoặc các ca có bệnh cảnh lâm sàng nghi ngờ mắc bệnh. Ca bệnh xác định là các trường hợp đã có kết quả xét nghiệm sinh học phân tử dương tính với virus đậu mùa khỉ.

Việc điều trị các ca bệnh chủ yếu là điều trị triệu chứng song song với bảo đảm dinh dưỡng, cân bằng nước - điện giải và hỗ trợ tâm lý. Thuốc điều trị đặc hiệu được sử dụng ở các trường hợp nặng hoặc đối tượng nguy cơ cao. Bệnh nhân được xuất viện khi đã cách ly tối thiểu 14 ngày và hết các triệu chứng lâm sàng.