Nấm Trung Quốc siêu rẻ, bao bì bát nháo, mập mờ

Giá rẻ một cách vô lí!

Chợ đầu mối Long Biên (Hà Nội) bây giờ đã trở thành quá chật chội với lượng nông sản đổ về hàng đêm. Thế nên các Cty nhập khẩu nấm số lượng lớn từ Trung Quốc, hiện nay đa số thuê kho trung chuyển dự trữ sẵn hàng ở khu vực Ninh Hiệp (Gia Lâm, Hà Nội). Các đại lí kinh doanh rau quả ở chợ, ngoài bán lẻ, còn kiêm cả đổ mối cho các chợ trong nội thành.

Một chủ đại lí chuyên nhập nấm Trung Quốc tại chợ Long Biên tiết lộ, không chỉ có dòng nấm lạnh, SX công nghiệp như nấm kim châm, đùi gà, nấm tuyết, nấm đông cô... giá rẻ chỉ bằng phân nửa hàng của Việt Nam, mà các loại nấm SX tự nhiên như nấm sò, nấm rơm... vốn được SX nhiều trong nước hiện nay cũng đắt hơn rất nhiều so với nấm cùng chủng loại NK từ Trung Quốc.

Nấm đùi gà SX trong nước chất lượng tốt, tươi ngon, nhưng khó cạnh tranh sản phẩm giá rẻ NK từ Trung Quốc.

Chẳng hạn thời điểm này, nấm sò của các cơ sở SX trong nước nhập vào cho các đại lí tại Hà Nội, giá trung bình phải 35 nghìn đồng/kg, trong khi nấm sò Trung Quốc NK, nếu lấy số lượng lớn thì chỉ 25 nghìn đồng/kg.

Giám đốc một Cty có thâm niên gần 10 năm kinh doanh nấm, trong đó chủ yếu là phân phối nấm Trung Quốc NK tại thị trường Hà Nội thổ lộ: Dù nấm tươi các loại đang là mặt hàng phải chịu thuế NK, lại cộng thêm giá cước vận chuyển, lưu kho lạnh, chia % lợi nhuận qua các mối trung gian..., tuy nhiên, giá nấm Trung Quốc NK về tận kho tại các chợ đầu mối hiện vẫn luôn rẻ hơn một nửa so với hàng cùng chủng loại được SX trong nước.

Cụ thể tùy theo mùa, giá nhập kho của một số loại nấm công nghiệp NK từ Trung Quốc có dao động, tuy nhiên một số loại nấm chính như kim châm trung bình chỉ 25 nghìn đồng/kg (lúc rẻ chỉ 18-20 nghìn đồng/kg); nấm đùi gà trung bình khoảng 30 nghìn đồng/kg, nấm bạch tuyết khoảng 35 nghìn đồng/kg...

Những loại nấm như đùi gà, bạch tuyết không có thông tin nhãn mác thế này mỗi ngày vẫn được tuồn về với lượng khổng lồ tại thị trường Việt Nam.

Trong khi đó, nấm kim châm SX trong nước hiện phải dao động từ 37 đến 40 nghìn đồng/kg (cao gấp gần 2 lần); nấm đùi gà SX trong nước trung bình phải dao động từ 60 đến 80 nghìn đồng/kg (cao gấp 2 đến 2,5 lần so với hàng Trung Quốc NK).

Đầu tư hàng chục tỉ đồng để xây dựng nhà máy SX nấm công nghiệp hiện đại theo công nghệ Nhật Bản, với công suất có thể hàng chục tấn/ngày, tuy nhiên, giám đốc một Cty chuyên SX nấm tại Quảng Ninh phải lắc đầu bế tắc khi nấm Trung Quốc NK đang tràn ngập thị trường, với mức giá bán mà theo vị này là... rẻ một cách vô lí.

"Chúng tôi đã tính toán rất chi li, giá thành SX nấm đùi gà hiện nay thấp nhất cũng không thể nào dưới 50 nghìn đồng/kg; nấm kim châm khó mà dưới 30 nghìn đồng/kg.

Trong khi đó nấm kim châm Trung Quốc NK về tận chợ ở Hà Nội, đổ mối có khi chỉ 25-30 nghìn đồng/kg, nấm đùi gà chỉ 30 nghìn đồng/kg, thậm chí còn thấp hơn rất nhiều so với giá thành SX nấm cùng loại trong nước.

Thậm chí nấm hải sản (nấm bạch tuyết), đây là loại rất khó SX, thời gian sinh trưởng thay vì bình quân khoảng 2 tháng như kim châm hay đùi gà, thì phải 5 tháng mới thu hoạch được, tính ra giá thành SX loại nấm này rẻ nhất cũng phải 80 nghìn đồng/kg, giá bán ra phải 100 nghìn đồng/kg thì mới có chút lãi. Vậy mà nấm hải sản Trung Quốc NK về tận chợ ở Hà Nội, bán giá chỉ có 35-37 nghìn đồng/kg thì là điều vô cùng khó hiểu" – vị này ngao ngán.

Theo vị này, chi phí để SX nấm trong nhà lạnh theo quy mô công nghiệp hiện nay, cơ bản chỉ gồm nguyên liệu, chi phí tiền điện vận hành, nhân công lao động.

Một sản phẩm nấm do Nông sản Thực Chung (Đại Thịnh, Mê Linh, Hà Nội) NK và phân phối nhưng bao bì sản phẩm không hề có thông tin nào về xuất xứ, ngày SX, hạn sử dụng...

Trong đó, các loại nguyên liệu SX nấm phổ biến hiện nay vẫn là lõi ngô, bã mía, mùn cưa, cám gạo, cám ngô, cám mì... (chiếm 20-30% chi phí); tiền điện vận hành nhà lạnh chiếm khoảng 20-25% chi phí, còn lại là nhân công chiếm 25-30% chi phí.

Theo đó xét về giá thành SX nấm, hiện nay theo NM công nghệ hiện đại thì mặt bằng chung giữa các nước là không quá khác biệt, nấm SX tại Việt Nam chỉ có chi phí công lao động cao hơn một chút do năng suất lao động thấp.

Nếu như trước đây, một số loại nấm SX nhà lạnh như nấm kim châm, nấm đùi gà, các cơ sở SX trong nước đang trong giai đoạn đầu mày mò nên năng suất nấm còn rất thấp thì hiện nay, năng suất SX nấm bình quân đã tiệm cận với mặt bằng chung của các nước SX nấm như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc.

Cụ thể, nấm đùi gà trước đây năng suất giỏi lắm chỉ 100 g/chai giá thể thì nay đã 200-300 g/chai; nấm kim châm hiện nay đã bình quân 400 g/chai giá thể. Đây là năng suất đã gần như kịch trần, khó mà đẩy cao hơn được nữa.

Mập mờ nhãn mác

Rảo quanh một số chợ dân sinh tại khu vực Hà Nội, có vô số những loại nấm Trung Quốc NK, trong đó không ít sản phẩm xem kỹ thì không biết chúng được SX ở đâu, hạn sử dụng thế nào...

Điển hình là loại nấm linh chi (gồm linh chi trắng và nâu) do một đơn vị ghi trên bao bì là Nông sản Thực Chung (Đại Thịnh, Mê Linh, Hà Nội) nhập khẩu và phân phối, hiện được bày bán rất phổ biến ở thị trường chợ ở Hà Nội.

Trên bao bì sản phẩm này chỉ ghi nổi bật thông tin quảng cáo “Không chất bảo quản, sạch 100%), NSX: xem trên bao bì, nhưng tìm mỏi mắt trên bao bì sản phẩm này lại không hề in dòng nào về ngày sản xuất, hạn sử dụng.

Bao bì sản phẩm ghi: Thực phẩm sạch sản xuất đúng tiêu chuẩn VSATTP, nhưng lại không hề có dòng nào thông tin về xuất xứ, nơi SX, nơi sơ chế đóng gói, điều kiện và hướng dẫn bảo quản...

Các loại nấm Trung Quốc NK không in ngày SX, hạn sử dụng rất tràn lan. Ví dụ, sản phẩm Nấm đùi gà non (đóng gói 200g), được bán rất nhiều tại Hà Nội, do Cty TNHH Lợi Hào Gia (TP.HCM) nhập khẩu và phân phối, trên bao bì dòng chữ “Xuất xứ Trung Quốc” được in với kích cỡ bé tí tẹo phía góc bao bì.

Trên bao bì sản phẩm này có gì “ngày sản xuất được in trên bao bì”, nhưng tìm quáng mắt vẫn không thấy ngày SX, hạn sử dụng...

Tương tự, sản phẩm nấm kim châm nhãn hiệu Enoki (đóng gói 200g), do Cty TNHH XNK Tân Hoàng Minh (Long Biên, Hà Nội) NK và phân phối, trên bao bì có ghi khá chi tiết về hàm lượng dinh dưỡng, ngày SX, hạn sử dụng..., tuy nhiên, thông tin về xuất xứ hàng hóa thì rất mù mờ, chỉ có mỗi một dòng “Product of China”...

Cá biệt, theo tìm hiểu của PV NNVN, có những loại nấm NK từ Trung Quốc, mà bao bì không hề có một dòng thông tin nào về sản phẩm.

Đó là những loại nấm đùi gà, nấm bạch tuyết được đóng trong bọc túi nilon trắng 1kg/túi, không hề có dòng thông tin nào về sản phẩm, xuất xứ hàng hóa, hoặc có in thông tin nhưng rất mờ, không thể đọc được.

Có những loại nấm NK từ Trung Quốc, mà bao bì không hề có một dòng thông tin nào về sản phẩm.