Ngân hàng cho vay món tiền nhỏ dễ dàng hơn, "tín dụng đen" sắp hết đất sống?

Thông tư 12/2024/TT-NHNN (Thông tư 12) sửa đổi một số điều của Thông tư 39 năm 2016 do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ban hành về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng, có hiệu lực thi hành từ 1/7/2024.

Theo đó, có hai thay đổi quan trọng của thông tư này là khách hàng vay vốn của tổ chức tín dụng buộc phải cung cấp thông tin cá nhân, tổ chức có liên quan; các khoản vay nhỏ (dưới 100 triệu đồng) khách hàng không bắt buộc phải cung cấp phương án sử dụng vốn khả thi.

Việc quy định khoản vay dưới 100 triệu đồng không yêu cầu khách hàng phải có phương án sử dụng vốn khả thi, khách hàng chỉ cần cung cấp thông tin tối thiểu sử dụng vốn hợp pháp và khả năng tài chính trước khi tổ chức tín dụng cho vay vốn. Qua đó, sẽ kích thích sự phát triển của tài chính tiêu dùng, bà Nguyễn Linh Phương - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước) nêu.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cũng cho rằng, đây không phải là quy định lỏng lẻo mà muốn đẩy mạnh tài chính tiêu dùng; tạo thuận lợi thực sự cho người dân tiếp cận vốn tiêu dùng, nhất là người dân ở vùng sâu vùng xa, người có thu nhập thấp.

"Thông tư 12 chắc chắn sẽ tạo thuận lợi cho vay tiêu dùng, bởi đây thường là những khoản nhỏ lẻ dưới 100 triệu đồng", ông Tú nói.

Ông Đào Minh Tú cho biết thêm: "Một số ngân hàng thương mại như Agribank, LPBank đã đẩy mạnh cho vay tiêu dùng trong thời gian qua. Kể cả những ngân hàng như Vietcombank, VietinBank trước đây luôn tập trung vào phân khúc cho vay doanh nghiệp, nay cũng chuyển hướng sang cho vay tiêu dùng".

Cho vay tiêu dùng hiện chiếm khoảng 20% tổng dư nợ

Cho vay tiêu dùng hiện chiếm khoảng 20% tổng dư nợ của toàn ngành, tương đương 2,8 triệu tỷ đồng. 16 tổ chức tín dụng (bao gồm ngân hàng và công ty tài chính) có dư nợ cho vay tiêu dùng lớn nhất đang triển khai tới 30 sản phẩm cho vay tiêu dùng.

Hồi tháng 3/2024, khi văn bản này còn là dự thảo, Ngân hàng Nhà nước lý giải Luật Các Tổ chức tín dụng năm 2024 có điều khoản về sửa đổi, bổ sung quy định về xét duyệt cấp tín dụng, kiểm tra sử dụng tiền vay, đơn giản hóa thủ tục cho các khoản cấp tín dụng có mức giá trị nhỏ.

Theo đó, dưới góc độ thận trọng, Ngân hàng Nhà nước đề xuất đối với khoản cho vay có mức giá trị nhỏ không vượt quá 100 triệu đồng, khách hàng không phải cung cấp phương án sử dụng vốn khả thi, thông tin về người có liên quan.

Thay vào đó, quy định tổ chức tín dụng có biện pháp kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay và trả nợ của khách hàng, đảm bảo khả năng thu hồi nợ gốc và lãi tiền vay đầy đủ, đúng hạn theo thỏa thuận, việc sử dụng vốn vay đúng mục đích.

Quy định này phù hợp với đặc thù các khoản cho vay nhỏ, góp phần tạo điều kiện thuận lợi hơn cho khách hàng trong việc tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng với thủ tục đơn giản hơn, góp phần mở rộng hoạt động cho vay phục vụ đời sống, tiêu dùng, qua đó hạn chế "tín dụng đen".