Nghệ sĩ Tuấn Lê: Đồng hành cùng Human Act Prize vì muốn lan tỏa những giá trị nhân văn

Nghệ sĩ Tuấn Lê sinh năm 1977. 14 tuổi, anh theo gia đình sang Đức định cư và học xiếc tại Trung tâm Văn hóa Ufa Fabrik, Berlin, Đức, sau đó trở thành thành viên đoàn xiếc Mặt Trời – Cirque du Soleil của Canada. Anh là nghệ sĩ châu Á đầu tiên đoạt giải Nghệ sĩ xuất sắc do Hiệp hội Nghệ sĩ tung hứng thế giới trao tặng năm 2010.

Hơn 10 năm trước, nghệ sĩ Tuấn Lê về nước với mong muốn mang những gì mình đã được học tập, trau dồi ở nước ngoài sau 20 năm để phục vụ cho nghệ thuật nước nhà, góp phần thay đổi tích cực tới nghệ thuật Việt Nam nói riêng và xã hội nói chung.

Anh đã tạo ra một làn sóng mới trong làng xiếc Việt Nam với những vở kịch xiếc chất lượng như: À ố show, Làng tôi, The Dar, Overseas, Sự sống… với hàng ngàn suất diễn từ trong nước tới khắp các châu lục.

Vào tối ngày 11/12 tới đây, nghệ sĩ Tuấn Lê cùng ê-kíp của mình sẽ mang tới 2 tiết mục đặc sắc tại đêm gala Human Act Prize - giải thưởng Hành động vì cộng đồng.

Nhân dịp này, nam nghệ sĩ đã dành cho chúng tôi một cuộc trò chuyện thú vị không chỉ về chương trình đầy nhân văn, ý nghĩa như Human Act Prize mà còn là những tâm huyết phát triển nghệ thuật Việt Nam của anh từ ngày về nước tới hiện tại.

Nghệ sĩ Tuấn Lê (ảnh trong bài do NVCC).

Muốn làm những điều hay, tích cực cho nghệ thuật và đất nước Việt Nam

- Anh đã ở Đức từ nhỏ, cũng từng đoạt giải Nghệ sĩ xuất sắc do Hiệp hội Nghệ sĩ tung hứng thế giới trao tặng. Nghệ sĩ ở Việt Nam mong muốn được vươn ra thế giới còn anh thì lại từ thế giới quay về Việt Nam. Điều gì khiến anh có sự lựa chọn đó?

Thật ra, tôi không quay về Việt Nam. Tôi rời Việt Nam từ lúc nhỏ nhưng vẫn về Việt Nam chơi và đi du lịch. Lúc đầu, tôi nghĩ mình đi làm, dành dụm tiền để mỗi lần về Việt Nam thì sẽ dùng tiền đó chia sẻ với những người khó khăn. Càng về sau, tôi nghĩ không nên làm điều đó vì khả năng chia sẻ của mình chỉ giải quyết 1% rất nhỏ.

Một người bạn ở Đức nói với tôi rằng, Việt Nam cần một người làm điều gì đó hay ho, có thể tác động để mọi người thay đổi tích cực, làm những điều có ích cho xã hội. Tôi suy nghĩ mất vài năm và thấy người bạn đó nói đúng.

Những việc tôi làm hôm nay không đơn thuần là tạo công ăn việc làm cho mọi người để họ có thu nhập và sống được. Khi làm việc với tôi, họ không chỉ có thu nhập ổn định từ nghề mà còn có cơ hội làm việc trong một môi trường chuyên nghiệp, lành mạnh, hiệu quả nghệ thuật cũng như phương pháp làm việc, phát triển bản thân.

Họ làm cho tổ chức nhưng cũng là làm cho chính họ và điều đó rất quan trọng đối với việc phát triển sự nghiệp của người nghệ sĩ ở Việt Nam.

Tôi luôn khuyến khích mọi người nên đi làm ở những đơn vị khác để họ tiếp tục chia sẻ những điều hay ho khi làm việc với những tổ chức liên quan đến tôi. Nó giống như vừa làm việc, vừa đào tạo vừa giáo dục về công việc, thái độ ứng xử, quan hệ trong công việc.

Tuấn Lê mang hết tâm huyết về Việt Nam với mong muốn góp phần làm thay đổi tích cực nghệ thuật xiếc nước nhà.

- Sau hơn chục năm về nước, tâm huyết với nghệ thuật, với việc khai thác văn hóa, di sản bản địa, nhìn lại hành trình đó, hẳn là khó khăn không ít, trăn trở không ít mới có được ngày hôm nay. Nhìn lại, anh có cảm nhận gì?

(Cười) Mình bày ra quá nhiều thứ nên phải có trách nhiệm với những gì mình đã bày ra và phát triển thêm. Có thể sẽ là ngạch mới, sân chơi mới. 10 năm tới mà làm lại những gì mình đã làm trong 10 năm qua thì cũng không nên. Tôi sẽ không dừng ở đó.

Nền tảng văn hóa Việt Nam quá phong phú, mình khai thác cả đời cũng không hết. Có thể sẽ có những format mới, ví dụ những dự án liên quan xã hội và nghệ thuật kết hợp với nhau, phục vụ cho người Việt Nam thưởng thức và trải nghiệm nhiều hơn, có ảnh hưởng nhất định và hiệu quả cho xã hội, môi trường Việt Nam.

Đồng hành cùng Human Act Prize vì muốn lan tỏa những giá trị nhân văn

- Và đó phải chăng là lý do khiến anh nhận lời đồng hành cùng giải thưởng Human Act Prize - Giải thưởng hành động vì cộng đồng lần này?

Qua bạn bè giới thiệu, tôi có tìm hiểu về Giải thưởng hành động vì cộng đồng – Human Act Prize và thấy dự án này rất thú vị.

Đặc biệt là trong thời buổi này, trong thời điểm cuối năm như thế này, hầu hết mọi người đều lo làm các sự kiện hoành tráng để đánh bóng hình ảnh của mình thì lại có những người suy nghĩ sâu sắc, muốn tôn vinh giá trị những con người, những hoạt động ý nghĩa, nhân văn vì cộng đồng, vì xã hội.

Khi xem danh sách những cá nhân, tập thể được vinh danh ở giải thưởng này tôi thấy rất hay. Xã hội bây giờ cần những người như vậy và tôi mong dự án sẽ được lan tỏa rộng hơn để những giá trị đó được nhiều người biết đến. Đó cũng là lý do tôi nhận lời đồng hành cùng giải thưởng này.

Các nghệ sĩ đang gấp rút tập luyện cho tiết mục ở đêm gala Human Act Prize tối 11/12.

- Vậy những tiết mục mà anh cùng ê-kíp đem đến có được lấy cảm hứng từ chính những câu chuyện của những cá nhân, tập thể được trao giải thưởng trong đêm gala?

Có. Tuy nhiên, tôi không chủ đích tập trung vào một cá nhân nào mà chỉ hướng vào những giá trị nhân văn mà các cá nhân, tập thể tạo dựng được. Yếu tố nhân văn đó chính là việc họ đem lại những lợi ích thực tế, cần thiết cho xã hội Việt Nam mình.

Ngoài chuyện ý tưởng, những con người đó phải có tấm lòng nhân hậu lo lắng cho con người chứ không phải làm để được biết tới. Và trước tiên, họ chữa lành tâm hồn cho chính những người tham gia vào dự án của họ.

Một số câu chuyện thật của họ là nền tảng, cảm hứng để tôi và ê-kíp dàn dựng lên 2 tiết mục sẽ được biểu diễn vào đêm gala trao giải.

- Theo ban tổ chức tiết lộ, tiết mục do anh dàn dựng được xem là "key moment" của chương trình. Anh có thể chia sẻ nhiều hơn về những dự định cho tiết mục này?

Tôi đang rất lo lắng đây vì thời gian dàn dựng cũng như tập luyện đều rất gấp rút. Tối qua, các nghệ sĩ còn tập luyện tới 3 giờ sáng. Hôm nay và ngày mai cũng vậy. Các nghệ sĩ đang làm việc quần quật ở phòng tập để mang tới tiết mục tốt nhất để có thể truyền tải tới khán giả những thông điệp nhân văn, ý nghĩa.

Thật khó để miêu tả tiết mục mà chúng tôi đang dàn dựng bởi nó không cụ thể là một câu chuyện được kể. Nó sẽ là một khoảnh khắc lắng đọng cùng sự chuyển động của nghệ sĩ diễn viên trên sân khấu kết hợp với âm nhạc. Tôi hy vọng những gì các nghệ sĩ trình diễn trên sân khấu sẽ chạm vào trái tim, cảm xúc người xem.

Tuy nhiên chúng tôi cũng hiểu rằng, những cá nhân, những tập thể được vinh danh trong đêm gala trao giải Hành động vì cộng đồng mới là nhân vật chính còn phần trình diễn của chúng tôi không cụ thể hóa để kể lại câu chuyện của một cá nhân, một tập thể nào dù toàn bộ tiết mục đều được liên kết với chủ đề của chương trình.

- Cảm ơn những chia sẻ của anh!