Ngược đời chuyện dạy cá vàng lái xe: Kết quả ngoài cả mong đợi, định kiến "não cá vàng" có khả năng phải viết lại

Trước đây đã từng có một câu chuyện cười như sau: Hai con cá ở trong một cái bể và một con hỏi: "Bạn có biết lái cái này không?". 

Tưởng chừng đây chỉ là một câu nói đùa nhưng mới đây các nhà khoa học Israel dường như đã tìm ra câu trả lời.

Một nhóm nghiên cứu từ Đại học Ben-Gurion đã thành công trong việc dạy cá vàng điều khiển một chiếc ô tô robot trên cạn. Thí nghiệm được thực hiện thông qua một camera từ trên xuống theo dõi chuyển động của chúng xung quanh một bể cá nhỏ.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Behavioral Brain Research. Trong phần tóm tắt của bài báo, các nhà nghiên cứu viết, "Chúng tôi đã huấn luyện cá vàng sử dụng phương tiện vận hành cá (FOV), một nền tảng trên cạn có bánh xe phản ứng với các đặc điểm di chuyển, vị trí và hướng của cá trong bể nước để thay đổi vị trí của bể nước".

Có tổng cộng 6 con cá vàng tham gia nghiên cứu. Con lớn nhất chỉ có kích thước 17 cm và nặng không quá 120 gam. Mỗi con cá đều được kiểm tra qua 10 lần thử khác nhau. Nhà nghiên cứu Sachar Givon cho biết con cá được đặt tên theo các nhân vật trong "Kiêu hãnh và định kiến" của Jane Austen. Trong đó có Darcy và Bingley là hai "nhân vật" nổi bật nhất.

Một con cá vàng di chuyển trên đất liền bằng một phương tiện vận hành đặc biệt. Ảnh: Reuters

Máy ảnh trong "phương tiện vận hành bằng cá" sử dụng công nghệ cảm biến chuyển động để gửi tín hiệu đến một trong bốn bánh xe bất cứ khi nào con cá bơi đến gần một bên của chiếc bể. Theo thời gian, những chú cá vàng này đã học được rằng chuyển động của chúng sẽ tương ứng với chuyển động của phương tiện.

Những con cá đã được huấn luyện thành công đã dễ dàng chạm đến một mục tiêu được đánh dấu bằng màu hồng ở đầu đối diện của một căn phòng để đổi lấy phần thưởng là món ăn yêu thích. Để kiểm chứng điều này, các nhà khoa học đã bố trí nhiều vật cản khác nhau nhưng kết quả của các lần vẫn không đổi: Những chú cá có thể tự "lái" chiếc bể đến đích.

Các nhà khoa học cho biết nghiên cứu của họ cho thấy khả năng định hướng của cá vẫn nguyên vẹn trong môi trường trên cạn.

Quá trình này được gọi là phương pháp luận chuyển miền. Khi một loài được đặt trong môi trường của loài khác và thực hiện một nhiệm vụ quen thuộc khác thì chúng hoàn toàn có thể học cách thích nghi. Nghiên cứu này cho thấy rằng giữa con người và cá vẫn tồn tại những điểm tương đồng mà chúng ta không hề ngờ tới.

Các nhà khoa học dạy cá vàng lái xe. Ảnh: CNN

 Ronen Segev, giáo sư tại Đại học Ben-Gurion, người đã nghiên cứu về tập tính của cá.

"Cá không hoàn toàn là loài nguyên thủy, chúng chỉ phát triển ở một môi trường rất khác với chúng ta. Bất cứ sinh vật nào cũng cần giải quyết những vấn đề phức tạp để tồn tại trong môi trường sống của mình".

Lúc đầu, con cá phải vật lộn để tìm ra cách hoạt động của hệ thống định vị. Nhưng sau một thời gian, chúng "có thể vận hành phương tiện, khám phá môi trường mới và đạt được mục tiêu bất kể điểm xuất phát, tất cả đều tránh được những điểm chết và có thể điều chỉnh vị trí trong trường hợp đi sai đường", kết quả của nghiên cứu chỉ ra.

Segev nói rằng các nghiên cứu trong tương lai có thể sẽ hướng đến việc kiểm tra xem cá có thể điều hướng trong những hoàn cảnh khó khăn hơn, chẳng hạn như tìm mục tiêu mà chúng không thể nhìn thấy lúc đầu.

Nghiên cứu này cũng có thể giúp chúng ta thay đổi góc nhìn về nhận định trí nhớ của một con cá vàng chỉ tồn tại trong vài giây.

Theo NBC News, People