Người Thụy Sỹ từ chối “ngồi không hưởng 2.500 USD/tháng”

Cử tri Thụy Sỹ đã nói “không” với một kế hoạch cấp số tiền 2.500 USD/tháng cho mỗi người dân nước này mà không yêu cầu họ phải làm bất kỳ công việc gì.

Theo tin từ Reuters, kết quả kiểm phiếu cuối cùng của cuộc trưng cầu dân ý diễn ra ngày 5/6 cho thấy gần 77% cử tri Thụy Sỹ phản đối kế hoạch thu nhập cơ bản đảm bảo nói trên. Chỉ có 23% cử tri ủng hộ kế hoạch gây tranh cãi này.

Theo đề xuất được đưa ra, mỗi người Thụy Sỹ sẽ được hưởng một khoản thu nhập vô điều kiện hàng tháng, cho dù họ có làm việc hay không.

Những người ủng hộ đề xuất này gợi ý khoản thu nhập vô điều kiện ở mức 2.500 Franc Thụy Sỹ, tương đương hơn 2.500 USD, đối với người trưởng thành, và 625 Franc Thụy Sy cho mỗi trẻ em.

Những con số này phản ánh chi phí sinh hoạt cao ở Thụy Sỹ, một trong những quốc gia đắt đỏ nhất thế giới. Không rõ nếu được thực thi, kế hoạch này sẽ có ảnh hưởng như thế nào đến những người có thu nhập cao tại Thụy Sỹ.

Phe ủng hộ kế hoạch cũng lập luận rằng do ngày càng có nhiều công việc được tự động hóa, số lượng công việc cho con người cũng ít đi theo, khiến người lao động khó tìm được việc làm hơn trước kia.

Hầu như không một chính trị gia Thụy Sỹ nào ủng hộ, và không một chính đảng nào trong Quốc hội Thụy Sỹ đứng về phía kế hoạch này. Tuy nhiên, đề xuất vẫn nhận được hơn 100.000 chữ ký, và bởi vậy, theo luật của Thụy Sỹ, đề xuất được đưa ra để trưng cầu dân ý.

Những người phản đối ý tưởng thu nhập đảm bảo cho rằng làm như vậy sẽ phá vỡ mối liên kết giữa lao động và tiền lương, tạo ra những ảnh hưởng không tốt cho xã hội.

Tuy nhiên, ông Che Wagner, một người thuộc nhóm vận động cho kế hoạch mang tên Basic Income Switzerland, lập luận trước cuộc trưng cầu dân ý rằng khoản thu nhập hàng tháng như vậy không hề là “miễn phí”.

“Ở Thụy Sỹ, hơn 50% công việc được làm là không được trả lương. Đó là những công việc chăm sóc, việc nhà, việc cộng đồng... Bởi vậy, những công việc này sẽ được đánh giá cao hơn bằng một khoản thu nhập cố định hàng tháng”, ông Wagner nói.

Trong khi đó, ông Luzi Stamm, một nghị sỹ thuộc đảng cánh hữu Nhân dân Thụy Sỹ, phản đối kế hoạch. “Về lý thuyết, nếu Thụy Sỹ là một hòn đảo, thì kế hoạch là hợp lý. Nhưng với một quốc gia với biên giới mở như Thụy Sỹ, thì điều này là không thể được. Nếu mỗi người Thụy Sỹ đều được hưởng thu nhập cơ bản như vậy, hàng tỷ người sẽ tìm cách chuyển tới Thụy Sỹ”, ông Stamm nói.

BBC cho biết, Thụy Sỹ là quốc gia đầu tiên trên thế giới tổ chức trưng cầu dân ý về thu nhập cơ bản đảm bảo cho người dân. Tuy nhiên, Thụy Sỹ không phải nước duy nhất xem xét ý tưởng này. Chính phủ Phần Lan hiện cũng đang cân nhắc thử nghiệm cấp thu nhập cơ bản hàng tháng cho khoảng 8.000 người thuộc tầng lớp thu nhập thấp.

Thành phố Utrecht của Hà Lan cũng đang chuẩn bị cho việc thực hiện một dự án thử nghiệm tương tự bắt đầu vào tháng 1/2017.