Nhà mái ngói hình lá sầu riêng của đôi vợ chồng trẻ miền Trung lên Đắk Nông lập nghiệp, đạt giải Bạc Kiến trúc Quốc gia 2021

Nhà Gia Nghĩa có diện tích 150m2 nằm trên khu đất rộng 300m2 tại thôn Tân Tiến, xã Quảng Thành, TP. Gia Nghĩa, Tỉnh Đắk Nông. Mảnh đất thuộc một khu quy hoạch nông thôn mới với 16 hộ dân, nằm trên cao của một ngọn đồi thuộc cao nguyên M’nông sát bìa rừng.

Ngôi nhà được đặt tên là Gia Nghĩa vì xây dựng khi Gia Nghĩa, Đắk Nông vừa lên cấp thành phố, đánh dấu cột mốc bắt đầu quá trình đô thị hóa trong tương lai gần.

Được biết, ngôi nhà là sở hữu của đôi vợ chồng trẻ từ miền Trung lên Đắk Nông lập nghiệp. Chủ nhà là những người yêu thiên nhiên, họ mong muốn không gian sống đơn giản, phóng khoáng, tận dụng lợi thế khu đất với tầm nhìn đẹp và những vật liệu có sẵn của địa phương.

Mái ngói trải dài lấy cảm hứng từ lá sầu riêng khô rơi chạm nhẹ đất

Ngôi nhà nằm trên cao của một ngọn đồi thuộc cao nguyên M’nông sát bìa rừng

Qua quá trình khảo sát vị trí, ý tưởng của ngôi nhà được các KTS lấy cảm hứng từ câu nói của kiến trúc sư nổi tiếng người Ý Claudio Silvestrin: "Một nơi có thể cảm thấy an nhiên, yên ắng, bình an, thoát khỏi những xô bồ và thô tục. Thời gian dừng lại trong sự tĩnh lặng của không gian". Nhóm thiết kế đã gửi gắm tinh thần trên trong một bản vẽ nhà dài Ê Đê với nhà sàn và mái ngói trải dài lấy cảm hứng từ lá sầu riêng khô rơi chạm nhẹ đất.

Bản vẽ được thiết kế năm 2017 và hoàn thành ngôi nhà vào năm 2019 với chi phí xây dựng khoảng dưới 1 tỷ đồng. Ngôi nhà ấn tượng với mái ngói đỏ, hiên rộng và lớp vỏ bọc bằng gỗ. Công trình có cấu trúc theo kiểu nhà sàn, phần không gian chính được nâng khỏi mặt đất, phía dưới gầm tận dụng làm kho, chỗ cho vật nuôi. Những bậc thang màu đất đỏ bazan dẫn lên không gian sinh hoạt. Đây cũng là đàn mèo nằm sưởi nắng mỗi sáng.

Bên trong nhà, bố cục của không gian sinh hoạt chia làm 2 phần: nửa từ trung tâm ra phía cửa chính là nơi sinh hoạt chung, nửa còn lại còn dành cho những không gian riêng tư.

Ở khu vực này, không khói bụi nên có thể tận hưởng những bữa tiệc mây buổi sớm và ngắm bầu trời đầy sao vào ban đêm

Ngôi nhà lấy cảm hứng của nhà dài truyền thống của người Ê Đê trên các vùng đồi núi, lưu giữ được bản sắc vùng miền

Điểm ấn tượng nhất của ngôi nhà là khoảng hiên ôm dài xung quanh nhà, có những đoạn được mở rộng tạo thành nơi thưởng trà, ngắm cảnh thư giãn cho gia chủ. Từ đây hướng ra thung lũng, đôi vợ chồng trẻ thỏa sức chiêm ngưỡng mây giăng buổi sớm và bầu trời đầy sao buổi đêm. Ở khu vực này, không khói bụi hay những đường dây điện dọc ngang nên có thể tận hưởng những bữa tiệc mây buổi sớm và ngắm bầu trời đầy sao vào ban đêm.

Ngôi nhà sử dụng những vật liệu địa phương như đá xây, gỗ cây cà phê, gỗ cũ đã dùng được tái sử dụng. Lớp vỏ ngoài bao gồm mái ngói ta truyền thống như nhà sàn người dân tộc. Tường bảo vệ bằng lớp xi măng (hồ dầu), sàn bê tông cốt thép. Hệ cửa 2 lớp: hệ lam và cửa kính chủ động đóng mở, phần lam gỗ phía ngoài nằm trong bóng râm của mái. Hệ lam vừa tạo hiệu ứng ánh sáng bên trong, vừa mang đến bề ngoài độc đáo cho căn nhà. Thực tế hình ảnh nhà đã qua 2 mùa mưa nhưng vẫn giữ được nét tươi mới.

Nhiều người lo ngại: "Nhà thiết kế ở trên cao, xung quanh thung lũng, mái đua ra hơi dài, gió Tây nguyên chắc không ổn lắm". Nhưng thực tế đã qua 2 mùa nắng gió, ấm vào mùa lạnh, mát vào mùa nóng, do mái cao xòe rộng và hệ cửa đóng mở chủ động.

Nhà Gia Nghĩa gần đây đã đạt Giải Bạc Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia 2021. Trích Ý kiến của Hội đồng Giám khảo - Tạp chí kiến trúc Việt Nam: "Các không gian bên trong được sắp xếp đổi mới, mà vẫn lưu giữ được những hồn cốt ngôi nhà dài truyền thống. Mái ngói, lớp vỏ bọc gỗ, hiên rộng tạo thành từ vạt xéo gấp nếp, liên kết tốt không gian trong – ngoài là giải pháp hay về thích dụng và thưởng ngoạn phong cảnh thơ mộng núi rừng. Kiến trúc tổng thể đẹp, có nghiên cứu gắn địa hình đồi núi. Sử dụng vật liệu địa phương một cách nhuần nhuyễn. Có thể nhân rộng cho mô hình "Nhà dài truyền thống" trên các vùng đồi núi, lưu giữ được bản sắc vùng miền".

Hệ cửa 2 lớp: hệ lam và cửa kính chủ động đóng mở, vừa tạo hiệu ứng ánh sáng bên trong, vừa mang đến bề ngoài độc đáo cho căn nhà

Không gian phòng khách

Cầu thang dẫn lên không gian sinh hoạt theo kiến trúc nhà sàn

Điểm ấn tượng nhất của ngôi nhà là khoảng hiên ôm dài xung quanh nhà, có những đoạn được mở rộng tạo thành nơi thưởng trà, ngắm cảnh thư giãn cho gia chủ

Từ đây hướng ra thung lũng, đôi vợ chồng trẻ thỏa sức chiêm ngưỡng mây giăng buổi sớm và bầu trời đầy sao buổi đêm

Thiết kế tận dụng triệt để lợi thế khu đất với tầm nhìn đẹp và những vật liệu có sẵn của địa phương

Bản vẽ mặt bằng trệt

Bản vẽ mặt bằng kho

Bản vẽ mặt bằng mái

Nguồn thiết kế: G architects

Ảnh: Quang Dam