Nhật Bản bắt đầu “nóng” cuộc đua người kế nhiệm Thủ tướng Abe Shinzo

Đảng Dân chủ tự do cầm quyền dự kiến sẽ tổ chức cuộc bỏ phiếu để chọn ra nhà lãnh đạo đạo kế tiếp vào giữa tháng 9 tới và người chiến thắng sẽ trở thành Thủ tướng Nhật Bản.

Thủ tướng Abe đeo khẩu trang ngừa Covid-19. Ảnh: Foreign Policy.

Là vị Thủ tướng tại vị liên tục lâu nhất tại Nhật Bản, ông Abe Shinzo hôm 28/8 đã bất ngờ thông báo từ chức với lý do sức khỏe dù còn 1 năm nữa mới kết thúc nhiệm kỳ. Nếu như ông Abe Shinzo đã cam kết sẽ tiếp tục đảm đương cương vị cho tới khi tìm được người kế nhiệm, thì những thể thức của tiến trình tới nay vẫn chưa được xác định.

Theo truyền thông Nhật Bản, nhiều lựa chọn đang được đặt lên bàn. Đảng Dân chủ tự do cầm quyền của ông Abe Shinzo có thể tự chọn lãnh đạo mới thông qua một cuộc bầu chọn nội bộ theo như truyền thống, với sự tham dự của cả các nghị sĩ quốc hội thuộc đảng này và tất cả các thành viên của đảng trên toàn quốc.

Tuy nhiên trước mức độ khẩn cấp của tình hình và những quy định liên quan tới đại dịch Covid-19 không cho phép các cuộc tập trung quy mô lớn, đảng Dân chủ tự do có thể tiến hành một tiến trình bầu cử tối giản và nhanh gọn, với các nghị sĩ quốc hội và đại diện được bầu tại các khu vực. Những thể thức bầu chọn dự kiến sẽ được xác định trong tuần tới. Tùy thuộc vào thể thức được chọn, mà một số ứng viên sẽ có lợi thế hơn số những ứng viên khác.

Theo Thủ tướng Abe Shinzo, ông sẽ tiếp tục dẫn dắt đất nước cho đến khi tìm được người kế nhiệm: “Tất cả các ứng cử viên đều có triển vọng. Tôi đã làm việc với họ trong nội các hoặc trong đảng Dân chủ Tự do. Tôi nghĩ tất cả họ sẽ cạnh tranh với các chính sách của mình và tôi mong đợi một nhà lãnh đạo nổi bật sẽ được chọn.”

Một số cái tên tiềm năng đã bắt đầu xuất hiện, trong đó phải kể đến Chủ tịch Hội đồng Nghiên cứu Chính sách quyền lực của đảng Dân chủ tự do và là cựu Ngoại trưởng Fumio Kishida, 63 tuổi, vốn từ lâu được xem là người được lựa chọn kế nhiệm. Tuy nhiên, chính trị gia gốc Hiroshima này lại không được đánh giá cao trong những cuộc khảo sát cử tri.

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba, 63 tuổi, một đối thủ của ông Abe Shinzo, cũng là một cái tên đáng chú ý. Ông này thường xuyên dẫn đầu danh sách khảo sát cử tri, nhưng không nhận được sự ủng hộ đủ lớn trong đảng.

Trong số các ứng cử viên tiềm năng khác còn có Chánh văn phòng nội các Yoshihide Suga, 71 tuổi, được coi là người có sức ảnh hưởng lớn trong chính quyền của Thủ tướng Abe Shinzo hay như Bộ trưởng Quốc phòng Taro Kono, 57 tuổi. Người phụ nữ duy nhất trong danh sách ứng viên tiềm năng là bà Seiko Noda, 59 tuổi, cựu bộ trưởng Nội vụ Nhật Bản. Bà Noda thời gian qua không hề giấu giếm tham vọng trở thành nữ thủ tướng đầu tiên trong lịch sử Nhật Bản.

Theo Giáo sư khoa học chính trị Shinichi Nishikawa thuộc Đại học Meiji, bất kỳ ai giành chiến thắng cũng sẽ không dẫn đến những thay đổi chính sách lớn nào ngay lập tức tại Nhật Bản. Bởi theo chuyên gia này, chiếc ghế người kế nhiệm ông Abe Shinzo có thể chỉ mang tính tạm thời. Đảng Dân chủ tự do cầm quyền sẽ phải tổ chức một cuộc bầu cử nội bộ khác vào tháng 9 năm sau và có thể là bầu cử Quốc hội 1 tháng sau đó. Tuy nhiên, những thách thức mà Thủ tướng tương lai của Nhật Bản phải đối mặt chắc chắn sẽ không hề ít, mà trước tiên phải kể đến đại dịch Covid-19 hay các mối quan hệ với Trung Quốc .

Ông Abe Shinzo từ chức trong bối cảnh số phận Thế vận hội Tokyo 2020 dường như vẫn chưa chắc chắn dù đã bị hoãn sàng mùa hè năm sau do đại dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp trên thế giới. Thủ tướng tương lai của Nhật Bản cũng phải đối mặt với một giai đoạn khó khăn của nền kinh tế Nhật Bản, vốn đã rơi vào suy thoái ngay trước cả khi xảy ra cuộc khủng hoảng y tế do Covid-19./.