Nhức nhối lãng phí đất đai

Tình trạng đất bị bỏ hoang trong hàng chục năm, lại được nêu ra trong cuộc họp HĐND TP Đà Nẵng mới đây. Một trong những giải pháp được đề cập đến là giao cho địa phương tạm thời quản lý, đấu giá làm dịch vụ. Liệu đây có phải là giải pháp căn cơ cho số phận của hàng chục nghìn lô đất bị bỏ hoang (trong đó có cả cả những lô đất diện tích đất rất lớn).

Rất dễ nhận thấy, nhiều tuyến đường, khu dân cư ở Đà Nẵng đều có những lô đất để không mọc đầy cỏ dại, thậm chí trở thành nơi tập kết rác thải. Điển hình như khu đất bỏ hoang tồn tại hàng chục năm trời ở tuyến đường Hùng Vương sầm uất và 2 bên cánh gà Nhà hát Trưng Vương thuộc quận Hải Châu - trung tâm Đà Nẵng. Hay như những khu đất dọc tuyến đường ven biển Nguyễn Tất Thành của quận Hải Châu, Thanh Khê, Liên Chiểu… đều bỏ hoang. Nhiều km bờ biển phía Đông trên trục đường Hoàng Sa - Võ Nguyên Giáp - Trường Sa, cũng dày đặc đất dự án nhiều năm liền không đưa vào sử dụng. Trong đó, đất để không nhiều nhất vẫn là ở các quận, huyện mới được đô thị hóa như Ngũ Hành Sơn, Cẩm Lệ, Liên Chiểu, Hòa Vang.

Theo tìm hiểu, những lô đất nêu trên ở Đà Nẵng là đất dự án và nhiều nhất là đất phân lô phục vụ tái định cư (TĐC). Ở những giai đoạn Đà Nẵng “sốt đất”, giới đầu cơ ở các tỉnh phía Bắc, thông qua “cò”, mua một lúc nhiều lô đất, trong đó có những lô đất dự án diện tích lớn để chờ cơ hội bán lại kiếm chênh lệch. Thậm chí, không ít người sử dụng vốn nhàn rỗi vào Đà Nẵng mua từ vài lô đến cả chục lô đất làm của để dành. Sau nhiều năm không ngó ngàng, những lô đất, diện tích đất nói trên trở nên hoang hóa, đầy cỏ dại khiến chủ mua phải rất vất vả tìm lại các lô đất mà mình đã bỏ ra hàng chục tỷ đồng để mua. Thực tế này diễn ra nhiều nhất ở 2 tuyến đường ven biển và những tuyến đường trung tâm các quận mới đô thị hóa như Liên Chiểu, Cẩm Lệ. Lợi dụng thực trạng này, một số cá nhân đã tìm cách cát cứ “xí phần” bằng cách trồng cây (nhiều nhất là cây bàng) và rào lưới sắt, tự nhận là đất của mình để cho thuê lại kiếm chênh lệch. Ở quận Liên Chiểu, từng có cá nhân nhận 4.000 m2 đất công bị bỏ hoang là của mình, cắm bảng cho thuê.

Theo thông tin tại Kỳ họp chuyên đề HĐND TP Đà Nẵng tháng 10/2023, trên địa bàn thành phố còn hàng trăm khu đất lớn, hàng chục nghìn lô đất TĐC để trống, gây lãng phí nguồn lực đất đai, ô nhiễm môi trường. Kết quả rà soát thể hiện tại địa bàn 7 quận, huyện trên đất liền của Đà Nẵng đang còn 14.286 lô đất TĐC để trống, chưa sử dụng trong khi nhiều dự án mới lại thiếu quỹ đất xây dựng khu TĐC để giải tỏa, di dời dân.

Được biết, tổng diện tích các lô đất bỏ hoang ở Đà Nẵng giảm không đáng kể so với 10 năm trước. Đất bỏ hoang từng được chính quyền Đà Nẵng đề cập đến vào các năm trước đây và một lần nữa, được đưa ra tại kỳ họp quan trọng của HĐND thành phố vào những tháng cuối cùng của năm 2023. Một trong những giải pháp được cơ quan quản lý đề xuất là: Giao đất TĐC về cho các địa phương (quận, huyện, phường, xã) để chủ động bố trí TĐC hoặc đấu giá (kể cả đấu giá quyền khai thác tạm) tạo nguồn thu từ dịch vụ thương mại…

Có thể thấy rằng hơn 14.000 lô đất bị bỏ hoang đồng nghĩa với việc nguồn lực đất đai rất lớn bị lãng phí.