Những câu hỏi quanh nhà máy nước sông Đuống

Công ty cổ phần Nước mặt sông Đuống (Công ty sông Đuống) vừa có sự thay đổi cổ đông với sự xuất hiện của nữ tỷ phú Thái Lan Jareeporn Jarukornsakul, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn WHA.

Theo thông tin từ Ủy ban Chứng khoán Thái Lan, bà Jarukornsakul đã chi hơn 2.000 tỷ đồng nắm giữ 34% cổ phần của Công ty sông Đuống. Sau thương vụ này, nữ tỷ phú Thái Lan trở thành cổ đông lớn thứ hai tại công ty.

Cty CP Aqua One (cổ đông chiếm 51% cổ phần tại Cty CP Sông Đuống) xác nhận: WHAUP (SG) 2DR PTE. LIMITED của Thái Lan nắm giữ 34%. Các cổ đông còn lại là Aqua One 51%; Newtaco 5%; Công ty nước sạch Hà Nội 10%.

Như vậy, Hà Nội hiện đang có 2 “ông lớn bán buôn” nước sạch là Cty CP nước mặt sông Đuống và Công ty CP Đầu tư nước sạch sông Đà, cả hai đều là doanh nghiệp tư nhân.

Nếu nước sạch sông Đà cung cấp nước cho khu dân cư các quận Hà Đông, Thanh Xuân, Nam Từ Liêm và một phần nhiều quận, huyện của Hà Nội…, nước sạch sông Đuống cấp cho 1/3 dân số Hà Nội (khoảng 3 triệu dân tại 168 xã, phường của 8 quận, huyện khu vực đông bắc và phía nam). Dự kiến tổng công suất đạt 1,2 triệu m³/ngày đêm sau năm 2030, gấp 4 lần công suất của công ty nước sông Đà. Nhà máy giai đoạn 1 đã được khánh thành vào ngày 5/9, có công suất 300.000 m³/ngày đêm.

“Siêu” ưu đãi

Để phục vụ dự án nước sạch sông Đuống, UBND thành phố Hà Nội liên tục “thúc” UBND huyện Gia Lâm thực hiện nhanh việc giải phóng mặt bằng, bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư. Kết quả khu vực nhà máy 65ha đã được bàn giao sớm hơn kế hoạch ban đầu, những hỗ trợ mạnh mẽ của Hà Nội được Chủ tịch HĐQT Cty CP Aqua One Đỗ Thị Kim Liên khẳng định tại các hội nghị xúc tiến đầu tư thành phố.

Khi nhà máy chưa đi vào hoạt động, UBND thành phố Hà Nội đã có văn bản 3310 ngày 6/7/2017 chấp thuận giá bán nước sạch tạm tính và lộ trình điều chỉnh giá nước cho dự án nhà máy nước sạch sông Đuống để triển khai thực hiện dự án.

Theo đó, giá nước sạch tối đa của nhà máy nước sạch sông Đuống tạm tính năm 2017 là 10.246 đồng/m³ (chưa bao gồm thuế VAT). Lộ trình tăng giá nước tối đa 7%/năm nhưng không vượt quá khung giá nước sạch sinh hoạt theo quy định của Bộ Tài chính.

Sau khi nhà máy đi vào hoạt động cấp nước, nguyên tắc điều chỉnh giá nước sẽ căn cứ vào chính sách, pháp luật tại từng thời kỳ để thực hiện; giao Sở Xây dựng hoàn thiện thỏa thuận dịch vụ cấp nước và ký kết với Công ty Cổ phần nước mặt sông Đuống, văn bản nêu.

Hiện nay, giá nước sinh hoạt trên địa bàn Hà Nội được tính theo Quyết định 38 của thành phố, ban hành năm 2013. Kể từ năm 2015, giá là 5.973 đồng/m³ (đối với 10 m³ đầu tiên); từ trên 10 m³ đến 20 m³ là 7.052 đồng; trên 20 m³ đến 30 m³ là 8.669 đồng và trên 30 m³ là 15.929 đồng.

Tất cả các doanh nghiệp cấp nước áp theo khung giá này để các đơn vị phân phối bán lẻ nước tới người dân. Tuy nhiên, trong 2 “ông lớn” cấp nước, giá của sông Đuống đang gấp đôi sông Đà nhờ những ưu đãi riêng mà Hà Nội dành cho sông Đuống.

Cụ thể, tại quyết định phê duyệt phương án giá thành sản xuất, giá bán buôn nước sạch và phương án bù giá của sông Đà được UBND thành phố Hà Nội đưa ra ở các mức: năm 2013 là 4.612,22 đồng/m³; 2014 là 4.658,90 đồng/m³; 2015 là 4.726,54 đồng/m³.

Lộ trình tăng giá giai đoạn năm 2013 - 2015 dao động từ-400 đồng/m³ cho đến +200 đồng/m³. Lộ trình giá bán buôn nước sạch từ năm 2014 - 2016 cụ thể ở các mức từ 3.600 - 4.658,90 - 5.069,76 đồng/m³.

Trong khi đó, với sông Đuống, Hà Nội khi đó đã chấp thuận mua nước với giá gấp 2 lần so với một số nhà cung cấp nước khác.

Theo một số đơn vị bán lẻ nước trên địa bàn, giá bán buôn nước của sông Đuống hiện nay cao hơn giá bán lẻ cho người dân. Do đó, UBND thành phố đã có buổi họp với các đơn vị bán lẻ để xem xét điều kiện bù giá nước của Nhà máy nước mặt sông Đuống.

So với mức giá tạm tính là 10.246 đồng/m³ đưa ra ban đầu, nước sông Đuống hiện nay đang áp dụng mức giá bán buôn 7.700 đồng/m³. Còn mức giá bán của nước sông Đà là 5.069,76 đồng/m³.

Với mức giá bán buôn và bán lẻ hiện nay, nếu bán nước sông Đà thì Hà Nội đang có lãi; còn với nước sông Đuống thì UBND thành phố Hà Nội phải bù giá nước. Đặc biệt khi nhà máy nước sông Đuống vận hành đủ 100% giai đoạn 1 (300.000m³/ngày, đêm) thì áp lực về tài chính là rất lớn.

Đại diện Sở Tài chính Hà Nội cho biết, mức giá 10.246 đồng/m³ được đưa ra dựa trên cách tính giá nước của Bộ Tài chính. Đây mới chỉ là mức giá tạm tính, Sở Tài chính đang điều chỉnh mức giá gửi HĐND, UBND thành phố thẩm định để có mức giá cuối cùng.