Những chỉ dấu 'khó tin' này sẽ quyết định kinh tế Mỹ có suy thoái hay không

Sau hai quý GDP sụt giảm liên tiếp, chủ đề kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái hay chưa trở nên nóng hơn bao giờ hết. Quyết định cuối cùng thuộc về Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Mỹ (NBER), cơ quan sẽ phân tích một loạt các dữ liệu đầu vào hàng tháng như thị tình hình tuyển dụng, chi tiêu tiêu dùng, thu nhập cá nhân... trước khi đưa ra “phán quyết”. Nhưng với lạm phát hiện ở đỉnh hơn bốn thập kỷ, nhiều người dân Mỹ cho biết tình hình hiện tại không khác gì một cuộc suy thoái.

Trong khi quyết định của NBER sẽ không ngay lập tức được đưa ra, các học giả thường căn cứ vào một loạt các chỉ dấu “đặc biệt”, coi đó là “biển chỉ dẫn” để có cái nhìn rõ nhất về tình hình nội tại nền kinh tế.

Chỉ số đồ lót nam

Cựu Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Alan Greenspan là một “fan trung thành” của phương pháp đo lường thói quen tiêu dùng đồ lót nam giới với luận điểm họ sẽ mua ít sản phẩm này hơn trong bối cảnh nền kinh tế gặp khó. Hiện tượng này đã từng xảy ra trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 và giai đoạn suy thoái do đại dịch Covid-19 vào năm 2020, theo dữ liệu của Euromonitor.

Doanh số đồ lót nam vài năm gần đây tại Mỹ. Ảnh: Bloomberg.

Doanh số các sản phẩm quần áo nói chung thường sụt giảm khi tỷ lệ thất nghiệp tăng lên và chi tiêu tiêu dùng đi xuống, theo David Swartz, Chuyên gia phân tích tới từ Morningstar. “Nếu bạn coi đó là một thước đo suy thoái đáng tin cậy, hãy để ý tới doanh số các sản phẩm mang thương hiệu Fruit of the Loom và Hanes trong hệ thống chuỗi siêu thị của Walmart hoặc Target, nơi phần lớn người dân Mỹ mua đồ lót của họ”, ông nói.

Hanesbrands Inc sẽ công bố báo cáo lợi nhuận quý II vào ngày 11/8, trong khi đó, Walmart cũng sẽ công bố kết quả kinh doanh năm ngày sau đó. Walmart gần đây hạ dự báo lợi nhuận của mình trong năm 2022, một phần do công ty phải giảm giá hàng hóa nhằm sớm giải phóng lượng hàng tồn đọng, trong đó có các sản phẩm quần áo.

Chỉ số rượu vang

Rượu vang, thường được sử dụng trong các dịp đặc biệt, được coi là một chỉ dấu dự báo quan trọng kể từ giữa thập niên 80 của thế kỷ trước khi doanh số của sản phẩm này tăng mạnh trùng với thời điểm phố Wall thăng hoa.

Trong năm 1987, doanh số rượu vang đạt 15,8 triệu chai. Con số này liên tục sụt giảm trong các giai đoạn suy thoái sau đó, giảm xuống còn 10 triệu chai năm nay sau đó, theo dữ liệu từ Champagne Bureau.

Hiện tượng này lặp lại trong giai đoạn khủng hoảng tài chính toàn cầu: Doanh số rượu vang đạt 23,2 triệu chai trong năm 2006 nhưng sau đó giảm xuống 12,6 triệu chai trong năm 2009. Kết quả kinh doanh sản phẩm này trong năm 2022 vẫn chưa được công bố, tuy nhiên, dữ liệu từ NielsenIQ cho thấy doanh số rượu vang hàng tháng tại Mỹ liên tục giảm từ năm 2021.

Doanh số rượu vang (chai 750ml) tại thị trường Mỹ. Ảnh: Bloomberg.

Chỉ số son môi

Vào đầu thế kỷ 21, Chủ tịch Estee Lauder Leonard Lauder đã sáng tạo ra thuật ngữ “chỉ số son môi” khi ông nhận thấy phụ nữ thường tìm đến những sản phẩm làm đẹp và coi đó là niềm an ủi trong giai đoạn suy thoái. Công ty phân tích dữ liệu NPD đồng tình với quan điểm trên. Trong 14 nhóm hàng hóa bán lẻ không thiết yếu, mỹ phẩm là nhóm hàng duy nhất ghi nhận tăng trưởng doanh số trong năm nay, thậm chí với tốc độ tăng trưởng lên tới hai con số.

Chỉ số gấu váy

Độ dài của váy là chỉ số được theo dõi sát sao từ sau cuộc Đại khủng hoảng khi đây được coi là chỉ dấu phản ánh diễn biến của nền kinh tế. Độ dài váy của người phụ nữ thường ngắn hơn trong giai đoạn nền kinh tế tăng trưởng tốt. Ngược lại, trong những giai đoạn khó khăn, người phụ nữ có xu hướng mặc những chiếc váy có độ dài lớn hơn.

Những chiếc váy ngắn trở nên phổ biến trong giai đoạn thập niên 1920 phát triển rực rỡ. Sau đó, chúng đã được thay thế bởi những chiếc váy dài trong giai đoạn đại suy thoái và những trang phục có độ dài tương đối trong Thế chiến II.

Gần đây nhất, trước khi đại dịch nổ ra, chân váy ngắn là sản phẩm được ưa chuộng. Nhưng khi Covid-19 ập tới, sau đó là xung đột Nga - Ukraine, và rủi ro một cuộc đang trực chờ, những chiếc đầm và váy dài ngày một xuất hiện nhiều hơn.

Tăng trưởng của kinh tế Mỹ trong giai đoạn 1961-2021. Ảnh: Bloomberg.

Chỉ số hăm tã

Một số học giả tin rằng các bậc cha mẹ có xu hướng tiết kiệm tiền trong giai đoạn suy thoái bằng việc ít thay tã cho trẻ em. Do đó, tỷ lệ trẻ em bị bệnh hăm tã trong giai đoạn này thường tăng lên, kéo theo doanh số thuốc mỡ và kem trị rát da.

Dữ liệu của IRI cho thấy doanh số các sản phẩm trên trong năm 2022 cao hơn nhiều so với các năm trước đó, trong khi doanh số bán tã giảm so với trước đại dịch. Tuy nhiên, Krishnakumar Davey, Giám đốc quan hệ khách hàng của IRI, cho biết hiện tượng này là hệ quả của nhiều yếu tố khác nhau và không nhất thiết liên quan tới tình hình nền kinh tế.

Chỉ số hộp các tông

Doanh số hộp các tông thường được coi là thước đo hoạt động sản xuất vì chúng thường được sử dụng làm bao bì cho nhiều sản phẩm. Trong quý II, nhu cầu mặt hàng này thấp hơn so với kỳ vọng và được dự báo không tăng trưởng trong thời gian tới do người dân Mỹ thay đổi thói quen tiêu dùng, theo Tim Nicholls, Giám đốc tài chính International Paper Co. “Tôi cho rằng đó là một hệ quả của lạm phát”, ông nói. “Lạm phát là có thật và người dân trở nên khắt khe hơn đối với mỗi quyết định chi tiêu của mình”. Nhu cầu kệ kê hàng (pallet) tại Mỹ cũng sụt giảm trong thời gian qua.

Chỉ số chữ R

Trong những năm đầu thập niên 90, The Economist cho ra đời “chỉ số chữ R” nhằm thống kê số lượng tin bài đăng tải trên các tờ báo có nhắc tới từ “recession” (suy thoái). Ngày nay, Google Trends cũng có thể coi là một phương pháp dự báo suy thoái tương tự. Số lượng lượt tìm kiếm từ “suy thoái” tăng đột biến trong những giai đoạn được tuyên bố là suy thoái bởi NBER. Đáng buồn, chỉ số này liên tục tăng lên từ tháng 6.

Cảnh báo từ giới công nghệ

Bên cạnh báo cáo thị trường lao động liên bang, Bloomberg cũng đang theo dõi sát sao động thái cắt giảm tuyển dụng từ phía các công ty công nghệ. Trong tuần trước, Amazon cho biết họ đã cắt giảm 100.000 việc làm trong quý II trong khi đó, tốc độ tuyển dụng bổ sung tăng chậm nhất kể từ năm 2019. Chủ tịch Meta Platforms Inc Mark Zuckerberg từng chia sẻ rằng kinh tế Mỹ đang rơi vào cuộc suy thoái tồi tệ nhất thời gian gần đây.

Nguồn: Bloomberg