Những điều ít biết về chuyện công du nước ngoài của các Tổng thống Mỹ

Kể từ lần đầu tiên diễn ra vào đầu thế kỷ 20, những chuyến thăm nước ngoài của các Tổng thống Mỹ đã trở thành một phần quan trọng của chính sách ngoại giao . Trước mỗi chuyến thăm là nhiều tháng lên kế hoạch và chuẩn bị với nhiều sự hợp tác cũng như trao đổi thông tin giữa các bên.

Ngày nay, Tổng thống Mỹ thường xuyên có các chuyến công du nước ngoài. Tuy nhiên ít ai biết rằng trong thế kỷ 19 Mỹ có quan niệm khá khắt khe về chuyện này. Các chuyến công tác ở trong nước được coi là một dịp để Tổng thống trò chuyện với người dân – những người đã bầu ra Tổng thống. Nhưng ngược lại, người dân Mỹ không muốn vị Tổng thống của họ tới thăm những cung điện lộng lẫy và “quỳ gối” trước những ông vua và bà hoàng của nước khác.

Quan niệm này bắt đầu mờ nhạt và cuối cùng bị loại bỏ kể từ đầu thế kỷ 20, khi các quan chức liên bang bắt đầu có cái nhìn khác đi về vai trò của nước Mỹ trong các vấn đề quốc tế.

Chuyến công du nước ngoài đầu tiên của 1 vị Tổng thống Mỹ là chuyến đi tới Panama năm 1906 của Theodore Roosevelt. Sự kiện này cũng mở ra một thời kỳ mới trong cách các Tổng thống Mỹ quan hệ ngoại giao với các nước khác. Tiếp theo sau đó các chuyến đi của Woodrow Wilson tới châu Âu sau khi Thế chiến thứ nhất kết thúc và cam kết của ông về hòa bình thế giới đã khép lại hoàn toàn quan niệm cũ.

Sự phát triển của công nghệ giao thông vận tải cũng tác động mạnh đến các chuyến công du nước ngoài của Tổng thống Mỹ. Khi Wilson tới châu Âu năm 1919, ông mất 9 ngày đi trên biển. 40 năm sau, Dwight Eisenhower đã có thể thực hiện chuyến đi tương tự mà chỉ mất 9 giờ, bằng trực thăng.

Những Tổng thống tiếp theo liên tục có các chuyến thăm nước ngoài bằng máy bay. John F. Kennedy đã có một trong những chuyến đi đáng nhớ nhất đến châu Âu vào mùa hè năm 1963, chỉ vài tháng trước khi ông bị ám sát.

Người kế nhiệm Lyndon B. Johnson thường xuyên công du tới châu Á. Richard Nixon là Tổng thống Mỹ đầu tiên tới thăm một số nước, đặc biệt đáng chú ý là Trung Quốc. Jimmy Carter đã có thời gian tốt đẹp ở Trung Đông và là Tổng thống Mỹ đầu tiên có chuyến thăm cấp nhà nước tới châu Phi. Ronald Reagan cũng có một số chuyến đi có ý nghĩa đặc biệt đối với lịch sử quan hệ ngoại giao quốc tế của Mỹ, trong đó có hội nghị với lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev.

Tần suất và phạm vi các chuyến công du của các Tổng thống Mỹ tăng lên nhanh chóng kể từ khi George H. W. Bush trở thành Tổng thống năm 1989. Năm 1990, “phiên bản quân sự” của máy bay Boeing 747 – chiếc VC-25 – bắt đầu được đưa vào sử dụng. Chiếc máy bay này có diện tích mặt sàn hơn 372m2, một phòng tắm và một phòng ngủ, đồng thời có đủ các phương tiện để đảm bảo Tổng thống vẫn có thể làm việc. Đồng hành với VC-25 là một chiến đấu cơ hạng nặng chở các trực thăng và xe limousine.

Cá nhân các cựu Tổng thống George W. Bush và Bill Clinton đã có các chuyến thăm cá nhân tới 74 nước khác nhau trong 2 nhiệm kỳ. Tổng cộng họ tới thăm 94 quốc gia và vùng lãnh thổ có số dân bằng 85% dân số thế giới.

Về phần mình, Tổng thống đương nhiệm Obama đã tới thăm 35 quốc gia trong nhiệm kỳ đầu tiên. Còn tính đến tháng 5/2016, ông đã đến thăm thêm 19 quốc gia nữa trong nhiệm kỳ thứ hai. Những chuyến đi tới các nước cách Mỹ hơn 10.000 dặm (tức 16.903 km) thường xuyên diễn ra.

Các cựu Tổng thống Johnson và Nixon là những người đầu tiên thực hiện chuyến đi vòng quanh thế giới. Bush và Clinton cũng đã làm như vậy. Các chuyến đi tới châu Âu và châu Á gần như đã trở thành thông lệ trong thế kỷ 21.