Nội bộ đạt đến đỉnh điểm của sự thất vọng, Mark Zuckerberg đi ‘quân cờ cuối’, tái khởi động ‘cỗ máy’ kiếm tiền bị bỏ quên

Nỗi lo đang xâm chiếm Facebook. Điều này khiến mạng xã hội lớn nhất hành tinh quay sang coi WhatsApp là công cụ kiếm tiền mới, trong bối cảnh Mark Zuckerberg liên tục hứng chịu chỉ trích vì triển vọng tăng trưởng ọp ẹp, theo Business Insider.

Facebook, năm ngoái đổi tên thành Meta, đã mua lại WhatsApp vào năm 2014 với giá 22 tỷ USD. Vào thời điểm đó, định giá này được cho là quá lớn đối với một ứng dụng nhắn tin đơn giản và miễn phí, ngay cả khi người dùng của nó đã tăng lên con số 400 triệu sau 5 năm. Theo BI, đây là thương vụ mua lại giá trị nhất Meta từng thực hiện, song cho đến nay vẫn chưa đóng góp được nhiều cho doanh thu tập đoàn.

Được biết, tính năng nhắn tin trên các ứng dụng của Facebook chỉ mang lại số tiền tương đối nhỏ 218 triệu USD trong quý III, chủ yếu nhờ WhatsApp. Doanh thu 27,7 tỷ USD Meta ghi nhận từ tháng 7 đến tháng 9 năm nay đa phần được thúc đẩy nhờ quảng cáo kỹ thuật số. Con số này giảm 4% so với cùng kỳ năm ngoái, song may mắn, vẫn cao hơn một chút so với kỳ vọng của các chuyên gia.

Do tăng trưởng doanh thu và người dùng chậm lại, Mark Zuckerberg bất ngờ quay sang khai thác tiềm năng lợi nhuận vốn bị Meta bỏ quên trong suốt khoảng thời gian dài - WhatsApp - thậm chí kỳ vọng nó có thể biến thành một "siêu ứng dụng" giống WeChat của Trung Quốc.

“Đó là một thách thức thực sự lớn”, Matt Idema, Phó Chủ tịch phụ trách lĩnh vực nhắn tin kinh doanh của Meta chia sẻ với Insider. “Làm thế nào để bạn phát triển doanh nghiệp dựa trên sản phẩm nhắn tin sẵn có này?”.

Câu trả lời nằm ở chiến lược “nhắn tin doanh nghiệp” - nơi các công ty có thể sử dụng WhatsApp để trò chuyện, quảng cáo và phục vụ khách hàng thông qua hình thức nhắn tin. “Nhiều khách hàng đã trò chuyện với doanh nghiệp ngay trên WhatsApp trong giai đoạn đại dịch. Điều này đã củng cố mức độ phổ biến cũng như khả năng kiếm tiền của ứng dụng. Tại một thời điểm nào đó, chúng tôi đã đạt đến đỉnh điểm của sự thất vọng trong nội bộ”, Matt Idema nói.

Với Meta, việc thúc đẩy xây dựng hoạt động kinh doanh của ứng dụng WeChat đã trở thành “việc bắt buộc phải làm”.

Ở thời điểm hiện tại, WhatsApp kiếm tiền chủ yếu từ các nhà quảng cáo muốn gửi đến người dùng các tin nhắn khuyến khích nhắn tin. Cách này khác hẳn vài năm trước đây - thời điểm WhatsApp cũng thử nghiệm một vài tính năng nhưng tạm dừng ngay sau đó.

Facebook vốn đã tìm cách kiếm tiền từ WhatsApp kể từ khi mua lại, theo các cựu nhân sự. Nỗ lực này đang được tái khởi động mạnh mẽ, thậm chí được coi là nhiệm vụ “khẩn cấp” để tăng trưởng doanh thu.

“Bây giờ đã khá muộn”, một cựu nhân viên nói, đồng thời cho biết WhatsApp lẽ ra phải sở hữu tính năng thanh toán tích hợp đầy đủ từ nhiều năm trước. “Nó có thể đã kiếm được thật nhiều tiền”.

Trong phòng họp tại trụ sở Menlo Park, Idema không phủ nhận rằng, có lẽ WhatsApp đã mất quá nhiều thời gian để trở thành một phần quan trọng trong bức tranh tài chính Meta. Ông cho biết việc thúc đẩy xây dựng hoạt động kinh doanh của ứng dụng đã trở thành “việc bắt buộc phải làm”.

Được biết Idema gia nhập Facebook từ vào năm 2011, hợp tác chặt chẽ với Sheryl Sandberg, cựu COO, Andrew Bosworth, Giám đốc công nghệ và David Fischer, cựu Giám đốc doanh thu.

“Chúng tôi đã rất cố gắng và mọi thứ đều thành công. Điều đó thật tuyệt,” Idema nhớ lại những năm đầu tiên làm việc cho công ty. “Khi đó không ai ghét chúng tôi cả”.

Tới tháng 4/2017, Idema được bổ nhiệm là Giám đốc vận hành WhatsApp. “Thời điểm đó, WhatsApp là một nền tảng phục vụ 1 tỷ người dùng nhưng chưa nghĩ đến mô hình kinh doanh”, ông nói.

Một năm sau khi ông Idemi gia nhập, Brian Acton và Jan Koum, 2 người đồng sáng lập của WhatsApp, đã lần lượt rời đi. Họ phản đối cách WhatsApp kiếm tiền cùng  động thái đánh đổi quyền riêng tư người dùng của công ty mẹ Facebook.

Theo BI, quảng cáo là thứ là Acton và Koum không muốn WhatsApp tập trung phát triển. Ứng dụng này trước đây vẫn hứa hẹn với người dùng rằng, nó sẽ không bao giờ quảng cáo, ngay cả khi bị Facebook thâu tóm.

Chính vì vậy, thay vì quảng cáo truyền thống, WhatsApp khai thác hành vi người dùng trong ứng dụng, ví dụ như các công ty nhỏ ở các thị trường quốc tế nhắn tin với khách hàng hoặc vận hành kinh doanh. Ấn Độ, Brazil, Indonesia và Mexico là những thị trường lớn tiêu biểu.

Mạng xã hội lớn nhất hành tinh quay sang coi WhatsApp là công cụ kiếm tiền mới.

Ngoài ra, WhatsApp cũng đặt mục tiêu thu hút các khách hàng doanh nghiệp lớn có trụ sở tại Bắc Mỹ - những người sẵn sàng chi tiền cho các tính năng phục vụ khách hàng, điển hình nhất là GM.

Từ năm ngoái, GM đã sử dụng WhatsApp cho một chiến dịch ở Brazil, thông qua Facebook và Instagram để hướng các khách hàng tiềm năng nhắn tin với các đại lý xe. Thương hiệu này sau đó đã bán được 3.000 xe/tháng.

“Đã đến lúc kết hợp WhatsApp, Facebook Messenger và Instagram Messenger và coi chúng như một chiến lược nhắn tin duy nhất”, ông Idema nói thêm.

Theo ông Ajit Varma, Giám đốc sản phẩm WhatsApp, một trong những ưu tiên hàng đầu của ứng dụng này là tăng quy mô nhanh nhất có thể. Đại diện Meta cho biết, mỗi tuần, có hơn 1 tỷ người nhắn các tin nhắn liên quan đến lĩnh vực kinh doanh, do vậy, tiềm năng phát triển là rất tích cực. Ông Idema không chia sẻ cụ thể mục tiêu tăng trưởng song khẳng định trong 3 năm tới, WhatsApp sẽ có nhiều tính năng hơn.

Trước đó, Meta cũng công khai ủng hộ WhatsApp thông qua một hội thảo đầu tiên dành riêng cho mảng nhắn tin. Zuckerberg là diễn giả, khuyến khích các doanh nghiệp dùng WhatsApp API, đồng thời cam kết đang thúc đẩy WhatsApp trở thành một nền tảng nhắn tin an toàn hơn cả iMessage. Ai nấy sau đó đều kỳ vọng các tính năng mới có thể sẽ biến WhatsApp thành một siêu ứng dụng như WeChat của Trung Quốc.

“Có nhiều thứ về WeChat mà chúng tôi có thể học hỏi”, ông Idema nói.

Theo chia sẻ, WhatsApp muốn “mọi công ty trên thế giới” hợp tác với mình, từ nhà sản xuất ô tô đến hãng hàng không. Ứng dụng này theo đó cần một công cụ thanh toán chuyên nghiệp, song hiện tại, trên WhatsApp, các khoản thanh toán chủ yếu chỉ giới hạn giữa các cá nhân.

Theo: BI, Bloomberg