Nóng: Elon Musk ‘ăn vạ’ cổ đông Tesla, doạ làm xe điện ở công ty khác vì lý do 'trên trời', hình tượng sụp đổ chưa từng có

Theo tờ Fortune, quyền kiểm soát của Elon Musk tại Tesla đã suy giảm đáng kể khi vị tỷ phú này cầm cố cổ phiếu cho ngân hàng để lấy tiền mua Twitter-X. Thương vụ 43 tỷ USD này được đánh giá là cú xảy chân của ông chủ Tesla khi tổng giá trị mạng xã hội Twitter-X hiện ước tính chỉ còn 22 tỷ USD.

Tồi tệ hơn, việc bỏ bê Tesla và thực hiện cuộc chiến dìm giá đã khiến lợi nhuận công ty xói mòn, đồng thời để đối thủ BYD của Trung Quốc vượt mặt.

Thêm vào đó, nhu cầu giảm tốc của thị trường xe điện càng khiến nhiều cổ đông lo lắng, dẫn đến câu chuyện tiết lộ thông tin cho tờ Wall Street Journal (WSJ) về việc Elon Musk dùng ma túy cũng như nghi ngờ khả năng lãnh đạo của nhà sáng lập này.

Hệ quả tất yếu là mới đây Elon Musk đã "ăn vạ" cổ đông Tesla bằng cách đe dọa sẽ chuyển sang làm xe điện ở công ty khác nếu không được tăng thêm quyền bỏ phiếu.

"Tôi không thoải mái khi đưa Tesla thành hãng dẫn đầu về công nghệ trí thông minh nhân tạo (AI) và robot mà không có nổi 25% quyền bỏ phiếu. Hiện tôi mới chỉ có sức ảnh hưởng chứ không phải không thể bị lật đổ. Bởi vậy trừ khi được đáp ứng yêu cầu, bằng không tôi sẽ phát triển sản phẩm ở bên ngoài Tesla...", tỷ phú Elon Musk đăng trên Twitter-X.

Ngai vàng lung lay

Theo Fortune, tỷ phú Elon Musk dù vẫn là cổ đông lớn nhất tại Tesla với 13% cổ phần, nhưng trước đó nhà sáng lập này đã bán và cầm cố khá nhiều cổ phiếu để gom gần 40 tỷ USD cho thương vụ mua lại Twitter-X năm 2022.

Giờ đây khi mạng xã hội này vẫn là lỗ đen hút tiền mà không sinh ra chút lợi nhuận nào, thậm chí còn đang ngày một tệ đi vì bị các hãng rút quảng cáo, thì Elon Musk cũng gặp rắc rối về sức ảnh hưởng ở Tesla.

Xin được nhắc rằng nhiều cổ đông Tesla đã kiện lên tòa án vì việc ban quản trị công ty không can thiệp kịp thời để Elon Musk tự do sử dụng cổ phiếu của mình cho các dự án khác, qua đó ảnh hưởng ngược lại danh tiếng và giá cổ phiếu Tesla.

Chính nỗi lo bị soán ngôi này của Elon Musk đã khiến vị tỷ phú gây áp lực lên hội đồng quản trị Tesla.

Trớ trêu thay, thời điểm mà vị tỷ phú giàu nhất thế giới thực hiện củng cố quyền lực lại chẳng thuận lợi.

Tờ Fortune cho hay Tesla đang khởi đầu năm 2024 tệ nhất trong lịch sử công ty khi mất đến 94 tỷ USD giá trị thị trường còn tỷ suất lợi nhuận thì giảm sút.

Kể từ khi niêm yết trên sàn chứng khoán vào năm 2010, đây là lần đầu tiên Tesla chứng kiến tổng mức vốn hóa của mình giảm mạnh đến vậy. Nếu tính theo tỷ lệ thì giá cổ phiếu của công ty đã giảm 12% từ đầu năm đến nay và đây là con số tệ nhất kể từ năm 2016, thời điểm mà mã Tesla giảm 14% chỉ trong 9 ngày giao dịch đầu năm mới.

Cổ phiếu của Tesla đã giảm 2,7% trước khi bắt đầu phiên giao dịch ngày 16/1/2024. Với tổng vốn hóa thị trường 695,8 tỷ USD, hãng Tesla đang kém quá xa so với mức đỉnh 1,2 nghìn tỷ USD trước khi Elon Musk mua lại Twitter-X.

Trong khi đó, cuộc chiến dìm giá đang ăn mòn lợi nhuận của Tesla. Tỷ suất lợi nhuận gộp của đế chế nhà Elon Musk nếu loại bỏ các khoản hỗ trợ thuế từ chính phủ thì chỉ còn 16,3% trong quý III/2023, thấp hơn nhiều so với 27,9% cùng kỳ năm trước đó. Đó là chưa kể lao động ngành sản xuất xe hơi Mỹ đang có phong trào đình công đòi tăng lương.

"Chúng ta đang trải qua thời kỳ suy thoái theo chu kỳ với xe điện, và cuộc chiến dìm giá, cạnh tranh trên thị trường hiện nay càng làm trầm trọng thêm những áp lực theo chu kỳ này", giám đốc đầu tư Ivana Delevska của Spear Invest cho hay.

Tồi tệ hơn, tờ Fortune nhận định năm 2024 khởi đầu khá đen tối cho Tesla khi chiến lược dìm giá giành thị phần năm 2023 của hãng chẳng kích thích được nhu cầu người tiêu dùng như mong đợi.

Dù doanh số bán xe điện ở Mỹ vẫn tăng nhưng đã giảm tốc rõ rệt, đồng thời thấp hơn so với kỳ vọng nếu so sánh với công sức hỗ trợ của cả nhà sản xuất lẫn chính phủ đã bỏ ra.

Mới đây nhất, thông tin hãng cho thuê xe Hertz tuyên bố bán bớt 20.000 chiếc xe điện để đổi sang xe xăng, đồng thời bỏ ngỏ hợp đồng mua 100.000 chiếc ô tô điện của Tesla càng khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn.

"Nhà đầu tư đang lo sợ đà tăng trưởng của Tesla giảm tốc", chuyên gia phân tích Jeffrey Osborne của Cowen cảnh báo.

Vô số những yếu tố này đã dẫn đến vụ việc WSJ tiết lộ các giám đốc đang lo lắng về khả năng điều hành của Elon Musk khi nhà sáng lập này dùng ma túy. Đây được coi là giọt nước tràn ly khi cổ đông không còn tin tưởng vào "huyền thoại" Elon Musk nữa.

Huyền thoại sụp đổ

Theo Fortune, tỷ phú Elon Musk vẫn thường khoe khoang rằng Tesla đang dẫn đầu trong lĩnh vực AI và robot với sản phẩm xe điện tự lái. Thế nhưng vấn đề an toàn của chế độ tự lái này đang bị các quan chức Mỹ nghi ngờ do liên quan đến quá nhiều vụ tai nạn.

Thậm chí lời hứa xe điện bán tải Cybertruck của Tesla dù đã bắt đầu giao hàng nhưng cũng bị đánh giá là khó tăng sản lượng do gặp vấn đề về công nghệ.

Trong khi đó, chính Tesla cũng đã phải thừa nhận về khả năng sụt giảm nhu cầu xe điện tại báo cáo tài chính quý III/2023. Kể từ đó, hàng loạt nhà sản xuất ô tô trên toàn cầu đã thay đổi các dự báo lạc quan trước đó về thị trường, trong khi nhiều hãng đã hủy bỏ kế hoạch mở rộng làm xe điện của mình.

Đến quý IV/2023, dù kết quả kinh doanh của Tesla có khá hơn so với dự báo trước đó nhưng doanh số của họ lại thấp hơn BYD, đối thủ chính đến từ Trung Quốc.

Xin được nhắc rằng Tesla được kinh doanh ở Trung Quốc nhưng BYD thì không được bán tại Mỹ, nghĩa là tiềm năng phát triển của hãng xe điện từ Châu Á lớn hơn nhiều so với đế chế nhà Elon Musk.

Tờ Fortune cho rằng nhà đầu tư đang dần mất niềm tin vào Elon Musk đầu năm 2024 khi nhận ra Tesla cũng chỉ là một startup xe điện non trẻ có thể thất bại so với nhiều hãng ô tô có truyền thống lâu đời khác.

Năm 2023, cổ phiếu của Tesla đứng thứ 8 trong bảng xếp hạng những mã có thành tích tốt nhất trên S&P 500. Thế nhưng đầu năm nay, cổ phiếu của Tesla lại đứng thứ 8 ngược từ dưới lên.

*Nguồn: Fortune