1001 chiêu làm giả phân bón ở VN

Xử lý trên 3.000 vi phạm mỗi năm

“Phân bón giả, kém chất lượng ngày càng thủ đoạn, tinh vi, liều lĩnh”, ông Đỗ Thanh Lam - Phó Cục trưởng Quản lý thị trường (Bộ Công thương) nhận định tại Hội nghị tuyên truyền và chia sẻ kinh nghiệm phòng chống phân bón giả, kém chất lượng” do Cục Quản lý thị trường tổ chức vào ngày 9/10/2015 ở Thanh Hoá.

Tham dự Hội nghị có các đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Cục Quản lý thị trường, lãnh đạo Sở Công thương, đội quản lý thị trường các tỉnh, các doanh nghiệp, chủ cửa hàng kinh doanh phân bón tại 21 tỉnh thành phố khu vực phía Bắc.

Trung bình mỗi năm lực lượng quản lý thị trường xử lý trên 3000 vụ vi phạm, thu giữ gần 1000 tấn phân bón các loại. Vì vậy, Hội nghị này là diễn đàn rất quan trọng để giúp các cán bộ Quản lý thị trường, các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phân bón, các cửa hàng kinh doanh có thể tìm hiểu và chia sẻ kinh nghiệm phòng chống phân bón giả, kém chất lượng.

Ngày càng “lắm chiêu, nhiều trò”

Ông Hoàng Văn Trường - Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Thanh Hóa cho biết, “Các đối tượng chủ yếu lợi dụng khe hở quy định pháp luật về tổng các chất dinh dưỡng để sản xuất phân bón NPK giả.

Ví dụ, tổng 3 chất dinh dưỡng quy định phải đạt trên 70% nhưng vì đạm và Kali có giá cao nên các đối tượng hạ tỷ lệ hai thành phần trên và tăng tỷ lệ lân (giá rẻ) so với công bố tiêu chuẩn hoặc ghi nhãn ngoài bao bì. Hành vi này bản chất là làm giả phân bón nhưng không đủ cơ sở để xử lý hàng giả mà chỉ xử lý như hàng kém chất lượng.

Hoặc một hành vi khác cũng rất phổ biến là trộn sản phẩm giá rẻ vào sản phẩm có thương hiệu được người tiêu dùng ưa chuộng để bán lẻ. Hành vi này rất khó phát hiện và xử lý. Đây chính là hạn chế trong các văn bản pháp luật của Nhà nước”.

Ông Trần Thế Mạnh - Chi cục QLTT Hưng Yên cho hay, trên địa bàn Hưng Yên, các đối tượng thường đánh lừa người tiêu dùng bằng việc ghi nhãn mác mập mờ. Ví dụ, trên bao bì ghi là NPK 16 - 16 - 8, theo cách hiểu thông thường là nitơ 16%, lân 16%, kali 8%, nhưng ở dưới bao bì họ ghi thêm dòng chữ rất nhỏ thành phần chính nitơ 1%, lân 1,5% và kali 1%.

“Đây chính là phân bón giả, phân kém chất lượng nhưng chỉ lực lượng chức năng mới phát hiện ra còn người tiêu dùng là nông dân thì khó mà biết được”, ông Trần Thế Mạnh cho hay.

Ngoài các thủ đoạn trên, việc giả mạo và cách xử lý vi phạm về nhãn hiệu, bao bì cũng rất phổ biến, nội dung này được các đại biểu thảo luận sôi nổi, đặc biệt về những vụ việc mang tính điển hình, cố tình đánh lừa, gây ngộ nhận, lầm lẫn cho người tiêu dùng.

Chặn hàng giả bằng vừa “xây” vừa “chống”

Đại diện doanh nghiệp, Tổng công ty Phân bón và Hoá chất Dầu khí (PVFCCo, nhà sản xuất kinh doanh phân bón Phú Mỹ) chia sẻ kinh nghiệm của mình, đó là vừa “xây” vừa “chống”.

“Xây” là liên tục có các hoạt động củng cố thương hiệu, đặc biệt là công tác tuyên truyền tới các đại lý và bà con nông dân về các dấu hiệu nhận biết hàng chính hãng, phân biệt với hàng giả, hàng nhái, cũng như các hệ lụy, thiệt hại không đáng có khi kinh doanh hoặc sử dụng sản phẩm giả, nhái.

“Chống” là sử dụng các công cụ pháp lý để đấu tranh với các cá nhân, đơn vị có các hành vi làm hàng giả, hàng nhái hoặc xâm phạm sở hữu trí tuệ. Cách tốt nhất, theo đại diện PVFCCo, trước hết nên gặp gỡ trực tiếp, tuyên truyền, giải thích để DN tự nhận thức được hành vi vi phạm và tự nguyện khắc phục.

Chỉ khi nào DN né tránh hợp tác thì mới cần biện pháp mạnh hơn là phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước để xử lý theo pháp luật. Cách thức này tỏ ra khá hiệu quả tuy cũng lấy của các DN - cả phía vi phạm lẫn phía bị vi phạm -và cơ quan quản lý khá nhiều thời gian, công sức và tiền bạc.

Các đại biểu tham dự Hội nghị đều cho rằng hình thức và thủ đoạn vi phạm ngày càng tinh vi và gây khó cho lực lượng chức năng và doanh nghiệp, hơn nữa mức xử phạt còn nhẹ, thấp hơn rất nhiều so với lợi nhuận thu được nên thiếu tính răn đe.

Các doanh nghiệp cũng bày tỏ mong muốn các Chi cục Quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, xử phạt các đơn vị sản xuất, kinh doanh phân bón giả, kém chất lượng để bảo vệ các cơ sở sản xuất, kinh doanh chân chính cũng như người tiêu dùng, lập lại trật tự thị trường, tạo dựng môi trường kinh doanh lành mạnh.

Do tính chất quan trọng của vấn đề, Hội nghị tuyên truyền và chia sẻ kinh nghiệm phòng chống phân bón giả, kém chất lượng sẽ tiếp tục được tổ chức tại Bình Định và Vũng Tàu trong tháng 11/2015 với sự tham dự của các Chi cục Quản lý thị trường, doanh nghiệp, đại lý khu vực miền Trung - Tây Nguyên và miền Nam.