Tỏi Lý Sơn "cháy hàng" lấy đâu 300 tấn ế ở Hà Nội?

Mập mờ thông tin rằng tỏi, hành Lý Sơn đang bị ùn ứ hàng nghìn tấn tại đảo Lý Sơn, những ngày qua tại khu K3, phố Vĩnh Phúc, Ba Đình, Hà Nội bỗng dưng có thương lái treo băng rôn gây chú ý trong người dân rằng “ủng hộ mua hành, tỏi cho nông dân đảo Lý Sơn. Tỏi 75.000 đồng/ kg, hành 45.000 đồng/kg” với hàng chục bao tải chất đầy hành và tỏi.

Ngay tại sân của một khu tập thể nơi đây, chợ hành, tỏi xuất hiện.

Đưa hành tỏi Lý Sơn ra thủ đô

Chúng tôi gặp gỡ người chủ của những bao tải tỏi, hành Lý Sơn này. Anh cho biết anh Phạm Văn Thắm ở đội 2, thôn Đông, xã An Vĩnh, Lý Sơn, Quảng Ngãi. Anh khẳng định mình là người Lý Sơn chính gốc.

Anh Thắm thông tin với chúng tôi rằng năm nay do vấn nạn hành, tỏi giả khiến hai đặc sản này của Lý Sơn rớt giá mạnh.

Anh Thắm cho rằng giá tỏi và cả hành năm nay rất rẻ, không tương xứng với công sức mà bà con nông dân đảo Lý Sơn bỏ ra.

Cũng theo anh Thắm, có rất loại tỏi giống tỏi và hành của Lý Sơn. Chính vì dựa vào việc khó phân biệt tỏi và hành những nơi khác với tỏi và hành của Lý Sơn nên thương lái đã đánh lừa không ít người tiêu dùng.

“Đây là lần đầu tiên tôi mang tỏi, hành Lý Sơn ra Hà Nội. Hiện tại, hai sản phẩm này ở Lý Sơn còn tồn khá nhiều, có thể lên tới vài trăm tấn. Đồng thời, tôi cũng muốn đấu tranh cho việc hãy trả lại giá trị thật cho tỏi, hành quê tôi đối với người tiêu dùng” - anh Thắm nói.

Để bán hành tỏi ở Hà Nội được nhanh, một nhóm thiện nguyện cũng tự giúp đỡ anh Thắm kêu gọi mọi người mua. Lượng bán mỗi ngày tăng cao do nhiều người biết đến địa điểm bán hành tỏi này và cũng mong muốn giúp đỡ người dân Lý Sơn qua cảnh khốn khó hiện tại.

Các hộ trồng hành tỏi ở Lý Sơn khẳng định không có hàng tồn, ế

Những người bán tỏi tại Hà Nội cho rằng đó là tỏi Lý Sơn và khẳng định hiện tại ở đảo đang tồn khoảng 300 tấn hành tỏi. Tuy nhiên tại đảo Lý Sơn (Quãng Ngãi), chúng tôi trao đổi với hầu hết hộ dân trồng hành, tỏi ai cũng khẳng định không có chuyện tỏi, hành đang tồn đọng tại nhà mình.

Ông Nguyễn Chí Thạnh ở xã An Hải, huyện Lý Sơn cho biết hiện nhà ông chỉ còn khoảng 1 tấn tỏi khô. Tuy nhiên đây không phải hàng tồn mà gia đình ông đang tích trữ tỏi đợi dịp tết nguyên đán, lúc đó giá tăng cao sẽ bán ra.

“Mỗi năm chỉ trồng và thu hoạch một vụ tỏi. Lúc thu hoạch tỏi rất nhiều nên chúng tôi phơi khô tích trữ để lại bán quanh năm bởi vào vụ chính giá tỏi rẻ nên không bán đồng loạt”.

Cũng theo ông Thạnh, hiện giá tỏi khô bán tại Lý Sơn có giá giao động từ 40.000 đến 55.000 đồng/kg, hành từ 25.000 đến 30.000/kg là giá bình thường so với thời điểm này những năm trước. Hành tỏi không hề bị rớt giá.

Theo những hộ trồng tỏi thì thời điểm hiện nay là thời điểm xuống giống mới, còn lâu mới đến thời điểm thu hoạch.

Tỏi Lý Sơn đang được người dân làm sạch bán cho thương lái - Ảnh: Trần Mai

Kêu gọi người dân giúp đỡ mua hành, tỏi cho Lý Sơn là bất thường

Theo ông Nguyễn Văn Định, phó chủ tịch Hội kinh doanh và chế biến hành tỏi Lý Sơn thì tỏi chính hiệu Lý Sơn đang gặp khó khăn bởi tỏi mang nhãn Lý Sơn bán tràn lan ngoài thị trường.

Bằng mắt thường không thể phân biệt được tỏi Lý Sơn với các tỏi ở Bình Thuận, Khánh Hòa bởi người dân ở Lý Sơn canh tác tốt củ đều chứ không nhỏ như trước.

Việc mang hành tỏi cho rằng có nguồn gốc từ Lý Sơn ra Hà Nội bán ngoài vỉa hè và kêu gọi người dân ủng hộ mua hành tỏi giúp nông dân đảo Lý Sơn là rất bất thường bởi đây là thời điểm người dân đảo Lý Sơn xuống giống tỏi vụ mới, không phải thời gian thu hoạch tỏi.

“Anh Thắm là người Lý Sơn, tuy nhiên không phải là người trong Hiệp hội hành tỏi Lý Sơn. Tôi không hiểu dựa vào đâu mà anh Thắm khẳng định hành tỏi Lý Sơn đang tồn đọng hàng trăm tấn ở đảo và mang ra tận Hà Nội kêu gọi người dân mua giúp đỡ trong khi còn bốn tháng nữa mới tới thời điểm thu hoạch tỏi.

Việc làm này giống như đánh vào lòng thương hại của mọi người và cũng làm mất đi giá trị của hành, tỏi Lý Sơn trong mắt nhiều người nhất là các đối tác nước ngoài vì họ luôn đánh giá cao hành tỏi Lý Sơn cả về chất lượng và thương hiệu”, ông Định nói.

Cũng theo ông Định, vụ hành vừa rồi, hành Lý Sơn đạt sản lượng cao và giá cũng cao, người dân được lợi kép. Về lượng hành, người trong hiệp hội thu mua của người dân mang đi bán cho các siêu thị, cửa hàng rất lớn.

Ông Định cho rằng riêng với hành Lý Sơn từ nay đến tết sẽ cháy hàng, không đủ cung ứng cho thị trường bởi nhu cầu của thị trường đang rất lớn. Riêng với tỏi thì những người trong Hiệp hội đã thu mua của người dân từ đầu vụ đến giờ khoảng 800 tấn.

“Đó là chưa kể người dân bán cho thương lái và bán cho du khách đến đảo. Một phép tính đơn giản mỗi du khách mua 2kg tỏi thì từ đầu năm đến giờ với khoảng 20.000 du khách ra Lý Sơn đã tiêu thụ hết 40 tấn.

Tại chợ hành tỏi ở Lý Sơn mỗi ngày bán 3 tấn thì cũng hết khoảng 700 tấn nữa. Trong khi mỗi mùa cùng lắm toàn đảo thu hoạch khoảng 1.800 tấn tỏi khô là nhiều. Số lượng tỏi còn lại là người dân tích trữ chờ giá lên chứ không phải tồn kho.

Bản thân tôi bây giờ hỏi mua nhưng người dân cũng không bán, chờ dịp gần tết giá tăng cao mới bán. Thật vô lý nếu nói hành tỏi Lý Sơn đang tồn đọng”, ông Định bức xúc.

Hiện tại hành Lý Sơn đang có lượng tiêu thụ lớn và được mua rất nhiều - Ảnh: Trần Mai

Người dân ghim hàng, chờ bán tết

Ghi nhận tại chợ Quảng Ngãi, giá tỏi Lý Sơn có giá 70.000 đồng/kg, hành 35.000 đồng/kg. Nhiều tiểu thương cho biết họ mua tỏi tại cảng Sa Kỳ (xã Bình Châu, huyện Bình Sơn) của các thương lái mua từ Lý Sơn mang vào với giá 65.000 đồng/kg tỏi, 30.000 đồng/kg hành.

Tiểu thương Vân bán tỏi ở chợ Quảng Ngãi nói “Nguồn cung tỏi Lý Sơn cho chúng tôi không giảm cũng không tăng so với mọi năm. Lượng tỏi bán sỉ gửi đi các tỉnh cũng không giao động nhiều. So với tháng trước thì giá tỏi có nhỉnh lên một ít”.

Ông Nguyễn Văn Lê, trưởng Phòng Kinh tế hạ tầng huyện Lý Sơn, cho biết hiện tại chỉ có tỏi khô người dân tích trữ chờ giá lên bán vào dịp tết. Hiện nay tại đảo Lý Sơn mỗi ký tỏi có giá 40.000 đến 50.000 đồng/kg.

“Đến tháng chạp là thời điểm người dân bán nhiều nhất. Thời điểm này người dân bán tỏi nhiều nhất. Có năm giá lên tới 120.000 đồng/kg, nhưng cũng có năm giảm giá chỉ còn 15.000 đồng/kg, lúc này người dân mới sợ tồn tỏi vì vụ thu hoạch mới sắp đến. Còn hiện tại Lý Sơn không có chuyện tồn hành tỏi tại nhà dân do bán không được, số tỏi còn ở nhà dân là được tích trữ chờ giá lên để bán” ông Lê nói.

Cùng với đó, ông Lê cho rằng rất khó phân biệt tỏi Lý Sơn với các loại tỏi ở địa phương khác trong đất liền như Khánh Hòa, Bình Thuận bởi màu sắc và cách canh tác giống nhau.

“Trong đất liền có rất nhiều loại tỏi, hành, chúng tôi không biết hành tỏi đang bán ở Hà Nội có phải là hành tỏi của Lý Sơn hay là tỏi của nơi khác gắn mác tỏi Lý Sơn để bán”, ông Lê cho biết.