NSND Hoàng Dũng: Sự nghiệp viên mãn, có duyên với 'ông trùm'

Gương mặt sân khấu nổi trội

Nghệ sĩ nhân dân Hoàng Dũng tên đầy đủ Hoàng Tiến Dũng, quê quán Hưng Yên, sinh năm 1956 tại Hà Nội. Không chủ đích theo đuổi nghệ thuật, nhưng nghề diễn lại chọn ông. Trong lúc chờ kết quả đại học, ông được những người bạn cùng khu phố rủ thi tuyển vào trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội. Sau khi tốt nghiệp năm 1978, ông trở về Đoàn kịch Hà Nội (tiền thân của Nhà hát Kịch Hà Nội).

NSND Hoàng Dũng là một trong những gương mặt xuất sắc của Nhà hát Kịch Hà Nội

Suốt cuộc đời gắn bó với Nhà hát Kịch Hà Nội. Ông trở thành Phó Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội từ năm 2002, giữ cương vị Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội từ tháng 12/2007 cho tới khi về hưu tháng 1/2017. Ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân năm 2007.

Nói tới Hoàng Dũng, bạn bè đồng nghiệp đều đánh giá ông xuất sắc toàn diện cả sân khấu lẫn truyền hình. Tuy nhiên, Hoàng Dũng trước hết phải được ghi nhận thành tựu ở lĩnh vực sân khấu. Đến với sân khấu bằng cái duyên, sự say mê, sân khấu mang đến cho ông nhiều vai diễn ấn tượng.

Vai Cả Khoa trong "Cát bụi"

Nghệ sĩ Hoàng Dũng nổi lên từ nhân vật PGĐ Chính trong vở “Tôi và chúng ta” của Đoàn Kịch Hà Nội. Vở kịch của tác giả Lưu Quang Vũ làm nên tên tuổi Nhà hát Kịch Hà Nội. NSƯT Hoàng Quân Tạo, nguyên Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội cho biết, các nghệ sĩ đã diễn hơn 1 nghìn đêm kể từ khi ra mắt năm 1985.

NSND Hoàng Dũng say mê sân khấu từ khi được nghề chọn

Loạt vai diễn sau này làm nên nghệ sĩ Hoàng Dũng không thể không kể tới vai Cả Khoa trong “Cát bụi”, vai bác sĩ trong “Bình minh đó trái tim anh”, thầy Khóa trong “Thầy khóa làng tôi” (vai thầy khóa), Lãm trong “Hà Nội đêm trở gió”, Hai Hùng trong “Ăn mày dĩ vãng”.

Hai Hùng là một trong những vai nổi bật trong sự nghiệp của NSND Hoàng Dũng, bởi ông phân thân nhuần nhuyễn khi đóng Hai Hùng ở cả hai thời kỳ trẻ và già xen kẽ. Vừa phút trước còn là một Hai Hùng dũng mãnh, phút sau lại hóa thành một Hai Hùng già nua ngơ ngác nhìn về quá khứ.

NSND Hoàng Dũng từng kể về kỷ niệm thất bại trong sự nghiệp, nhưng sau đó chính ý chí và bản lĩnh nghệ sĩ mang lại thành công cho ông. Khi thử vai cho “Bình minh đó trái tim anh”, Hoàng Dũng không được nhận vai bác sĩ. Sau này hàng chục đêm ngồi dưới hàng ghế khán giả xem diễn viên Trần Vân nhập vai, Hoàng Dũng vừa hụt hẫng nhưng lại tự dằn vặt, nghiền ngẫm để vào vai. Cơ may mỉm cười, một đêm nọ Hoàng Dũng được lên diễn thay Trần Vân, ông đã khẳng định được khả năng và sức sống khác lạ cho vai diễn. Đó là lí do khiến ông được cùng Trần Vân diễn chung vai bác sĩ trong vở này.

NSND Hoàng Dũng biến hóa đa dạng

Sau này khi bước sao đạo diễn sân khấu, NSND Hoàng Dũng cũng dìu dắt nhiều nghệ sĩ thế hệ đàn em, đàn cháu. Trong Nhà hát Kịch Hà Nội, NSND Công Lý chịu ơn đàn anh Hoàng Dũng không ít. Là bởi năm 2005, NSND Hoàng Dũng giao vai chính cho Công Lý trong vở “Điện thoại di động”. Nhiều người chỉ nhìn Công Lý ở dạng vai hài, thế nhưng Hoàng Dũng tin tưởng ở khả năng diễn xuất đa dạng của Công Lý.

Diễn viên truyền hình đắt giá, chuyên vai “ông trùm”

Nghệ sĩ Hoàng Dũng có tham gia điện ảnh nhưng không nhiều (Tướng về hưu, Gái già lắm chiêu V). Truyền hình mới thực sự là mảnh đất thứ hai để ông tung hoành sau khi vẫy vùng ở sân khấu.

Từ thập niên 1990, NSND Hoàng Dũng luôn là một trong những nghệ sĩ đắt giá của truyền hình phía Bắc. Từ thời phim truyền hình mới manh nha, NSND Hoàng Dũng, NSND Hoàng Cúc nằm trong số gương mặt quen thuộc của khán giả.

Hoàng Dũng-Hoàng Cúc là cặp nghệ sĩ ăn ý

Luôn là nghệ sĩ được săn đón nhưng kể từ khi nhận vị trí quản lý tại Nhà hát Kịch Hà Nội, ông thi thoảng mới tham gia truyền hình. Tuy ít mà chất, các vai diễn của NSND Hoàng Dũng luôn để lại dấu ấn với khán giả.

Phải nói rằng NSND Hoàng Dũng luôn toát lên “cái uy” nên ông thường được mời những vai gai góc, cần bản lĩnh nghệ sĩ. Ông cũng có duyên với nhiều vai “ông trùm”. Trong “Cuồng phong”, ông vào vai Thái, một ông trùm ma túy có vỏ bọc doanh nhân khéo léo. Vai Chủ tịch tỉnh trong “Đàn trời” cũng có thể coi là một dạng ông trùm. Đó là một chủ tịch tỉnh không từ thủ đoạn đạt đến mục đích.

Cố NSND Anh Tú (trái) và NSND Hoàng Dũng trong "Đàn trời"

Tuy nhiên phải tới khi ông nghỉ hưu đầu năm 2017, Hoàng Dũng mới thực sự thăng hoa ở lĩnh vực truyền hình. Ông bảo về hưu mới có nhiều quỹ thời gian nhận lời làm phim, tuy thế ông cũng từ chối khá nhiều kịch bản. Vai Phan Quân “Người phán xử” được xem là ông trùm của mọi ông trùm. Vai diễn này đóng đinh tên tuổi của ông trong lòng khán giả.

Người phán xử của NSND Hoàng Dũng và Lương bổng (NSND Trung Anh) tạo thành cặp ăn ý, ấn tượng trong phim bom tấn "Người phán xử"

Sau vai này tưởng như làm khó cho NSND Hoàng Dũng khi nhận các vai diễn khác, thế nhưng sau đó ông lại trở thành “bố chồng quốc dân” khi tham gia “Về nhà đi con”, bên cạnh ông bố quốc dân NSND Trung Anh. Hoàng Dũng khi này lại trở về là một con người gần gũi với đời thường hơn.

Năm 2019, “Sinh tử” lại một lần nữa cho NSND Hoàng Dũng vai chủ tịch tỉnh thú vị. Tuy nhiên trong một lần trả lời phỏng vấn Tiền Phong, NSND Hoàng Dũng thành thật vẫn thích nhân vật Phan Quân hơn vai Chủ tịch tỉnh của “Sinh tử”.

NSND Hoàng Dũng trong "Sinh tử"

Gần đây nhất, NSND Hoàng Dũng đang tham gia “Trở về giữa yêu thương”, phim phát sóng trên VTV1 khung giờ vàng. Đây là phim truyền hình cuối cùng của NSND Hoàng Dũng. Trong quá trình quay “Trở về giữa yêu thương” ông phải nhập viện điều trị. Ban đầu ông bị đau lưng, lan xuống chân khiến đi lại khó khăn. Khi ra mắt phim “Trở về giữa yêu thương”, NSND Hoàng Dũng phải nhờ người dìu lên sân khấu. Ngày 29/12/2020 ông trải qua ca phẫu thuật.

Vai diễn cuối cùng của NSND Hoàng Dũng trong "Trở về giữa yêu thương"

Một số giải thưởng của NSND Hoàng Dũng:

Năm 1994: vai Lãm trong “Hà Nội đêm trở gió” được giải thưởng diễn viên xuất sắc nhất do Hội nghệ sỹ sân khấu Việt Nam trao tặng.

Năm 1996: vai Hai Hùng trong “Ăn mày dĩ vãng” đạt giải Diễn viên xuất sắc nhất do Hội nghệ sỹ sân khấu Việt Nam trao tặng.

Năm 1997: được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sỹ Ưu tú.

Năm 2004: Huy Chương Vàng vai Cả Khoa trong vở “Cát bụi” tham dự Hội diễn sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc.

Năm 2004: Giải thưởng Cánh Diều Vàng dành cho nam diễn chính xuất sắc nhất vai Tướng Tuấn trong phim “Tiếng Cồng định mệnh” (Hội điện ảnh Việt Nam trao tặng).

Năm 2005: Huy Chương Vàng vai Paul Hách trong vở “Bản danh sách điệp viên” (Liên hoan sân khấu chuyên nghiệp về hình tượng người chiến sỹ công an nhân dân).