Ông chủ trường quay của Hollywood: Từ cậu bé bán rong trở thành tỷ phú

Kirk Kerkorian sinh năm 1917 trong một gia đình nghèo khó người Armenia. Gia đình ông thuộc loại nghèo khó nhất trong số những người nhập cư sang Mỹ lúc bấy giờ và phải sinh sống trong những khu ổ chuột. Kirk Kerkorian phải bỏ học sớm để giúp gia đình kiếm kế sinh nhai, phụ giúp gia đình. 

Cậu bé Kirk Kerkorian rất chăm chỉ và chịu khó làm việc. Từ bán báo rong cho tới những nghề quá sức với một cậu bé như phụ bếp, bồi bàn… Lớn lên trên đường phố, Kirk Kerkorian trở thành một cậu bé tinh ranh, từng trải và ham kiếm tiền. Cậu sẵn sàng bỏ công việc hiện tại nếu có một "nghề" khác có mức thu nhập cao hơn.

Bên cạnh sự tinh ranh, láu lỉnh của một cậu bé đường phố, Kirk Kerkorian còn có sức khoẻ rất tốt. Năm 14 tuổi, ông nhận làm những công việc khá nặng nhọc như làm vườn thuê, đi thu hoạch hoa quả cho các chủ trang trại. Kirk Kerkorian ham học võ và thích chơi đấm bốc. 

Và để có tiền sinh sống, cậu bé cũng đã không ngán cả việc hành nghề võ sĩ quyền Anh. Kirk Kerkorian đã dám thách đấu với nhiều người chỉ vì tiền. Ông đã từng liều mạng nhận thách đấu với cả những võ sĩ quyền Anh bởi số tiền thưởng hấp dẫn.

Kirk Kerkorian từng đi qua một thời tuổi thơ, tuổi trẻ cơ hàn.

Có lẽ máu liều của Kirk Kerkorian, một doanh nhân giàu có sau này, đã có từ đó và theo ông suốt cuộc đời. Cho đến về sau này, khi đã là một tỷ phú giàu có bậc nhất nước Mỹ nhưng người ta vẫn hay nhắc tên ông với tư cách là một võ sĩ quyền Anh của một thời xa xưa.

Khi không còn phải lo miếng cơm manh áo từng ngày nữa thì Kirk Kerkorian đã nghĩ ngay đến chuyện làm giàu. Cũng giống như việc sẵn sàng kiếm sống bằng mọi nghề, Kirk Kerkorian tìm cách làm giàu bằng nhiều cách. 

Trong vài thập kỷ qua, bất kể ngành công nghiệp và tình hình kinh tế đã thay đổi như thế nào, Kerkolian đã thực hiện chiến lược này khá tốt. Kerkolian đặc biệt yêu thích ô tô và ông bắt đầu kinh doanh với việc buôn ôtô cũ. 

Trong đời kinh doanh, Kirk Kerkorian buôn đi bán lại đủ mọi thứ. Và kiểu mua đi bán lại của Kirk Kerkorian chắc chẳng mấy ai bắt chước được. Đó vừa là một sự tinh quái nhưng lại là một sự mạo hiểm, liều lĩnh.

Những thương vụ liều lĩnh

Kerkolian lần đầu tiên đầu tư vào một công ty xe hơi Chrysler vào năm 1990, khi cổ phiếu của doanh nghiệp giảm xuống chỉ còn 9 USD do suy thoái kinh tế Mỹ và mô hình quản lý rất kém. Ông tin rằng, giá cổ phiếu của Chrysler đã phản ánh các vấn đề kinh tế nhưng hoàn toàn không phản ánh khả năng phục hồi kinh tế.

Vì vậy, Kerkolian đã mua 36 triệu cổ phiếu Chrysler với giá 10 USD, tương đương 10% giá trị công ty và trở thành cổ đông lớn nhất của Chrysler. Đến đầu năm 1994, giá trị cổ phiếu mà ông nắm giữ đã tăng lên 60 USD mỗi cổ phiếu.

Năm 1995, Kerkorian cho biết thông qua nghiên cứu, ông cho rằng Chrysler có thể có những chiến lược tốt hơn để làm tăng giá trị cổ phiếu. Sau đó, dưới sự lãnh đạo của Giám đốc điều hành Lee Lacocca, giá cổ phiếu của công ty đã đạt đến một mức cao mới.

Kerkorian xác định rằng lợi tức đầu tư hơn 500% của mình là không đủ. Ông tin rằng giá trị của Chrysler vẫn đang bị định giá thấp. Vì vậy ông đã  quyết định đầu tư 23 tỷ USD để mua toàn bộ công ty.

Hình ảnh tỷ phú Kirk Kerkorian trên bìa tạp chí Forbes.

Chrysler lúc đó đã từ chối Kerkorian nhưng ông vẫn tiếp tục mua cổ phiếu của công ty. Sau đó, công ty xe hơi khác là Daimler-Benz mua lại Chrysler với giá 36 tỷ USD và thành lập DaimlerChrysler.

Trong giai đoạn đó, Kerkorian lại mua cổ phần của Daimler-Benz để sở hữu chéo. Sau khi kết thúc thỏa thuận, ông đã kiếm được 2,7 tỷ USD lợi nhuận, tỷ lệ hoàn vốn cao hơn 500%, vượt qua tổng sản phẩm quốc nội của tất cả các nước sản xuất dầu mỏ ở châu Phi vào thời điểm đó. Đây là lần thứ hai Kerkolian đầu tư vào một công ty xe hơi và thành công rực rỡ.

Kirk Kerkorian đã từng làm cả thế giới ngạc nhiên khi ông đã từng mua đi bán lại Trường quay phim MGM – Studio nổi tiếng nhất của trung tâm điện ảnh thế giới Hollywood tới 4 lần. Khi được giá ông đã bán ngay sau lần mua đầu tiên trường quay MGM này.

Nhưng chỉ ít lâu sau, khi dự đoán có thể bán giá cao hơn Kirk Kerkorian đã mua lại ngay Studio MGM mà mình đã bán trước đó. Kirk Kerkorian đã đúng và "thắng đậm" khi tìm được người mua với giá cao hơn nữa. Cứ vậy mỗi lần mua đi bán lại, tài sản của Kirk Kerkorian lại được gia tăng đáng kể trước sự thán phục của giới kinh doanh về những "quái chiêu" của ôg.

Sau Chiến tranh thế giới thứ II, Kerkorian đi học lái máy bay và sau đó gom tiền để mua một chiếc may bay thể thao. Hành động trên cũng là một quyết định khá liều lĩnh của Kerkorian lúc bấy giờ. Ông có hãng kinh doanh riêng từ đấy. Đó là hãng hàng không tư nhân do chính Kerkorian vừa là chủ vừa là người lái.

Ông còn được coi là cha đẻ của kiểu chơi Mekkas nổi danh tại thế giới sòng bạc ở Las Vegas. Kerkorian đã sớm nhận định rằng lĩnh vực sòng bạc sẽ rất phát triển và trở thành một ngành công nghiệp. Vào những năm 1960, Kerkorian mua nhiều các bất động sản với giá khá rẻ khi đó. Ông đầu tư để trở thành các sòng bạc hấp dẫn và đem bán với giá tăng gấp nhiều lần.

Chẳng có trong tay những tập đoàn công nghiệp khổng lồ, ông cũng không phải là nhà quản lý hay nhà đầu tư chuyên nghiệp, song Kirk Kerkorian từng sở hữu một hãng hàng không nhỏ với hai chiếc máy bay thể thao. Ông cũng không phải là một chuyên gia kỹ thuật hay là một nhà phát minh thiên tài như nhiều tỷ phú khác.

Kirk Kerkorian luôn có trong tay nhiều khách sạn, sòng bạc casino để bán khi có người hỏi mua. Mặc dù vậy, tỷ phú Kirk Kerkorian cũng không phải là nhà đầu tư bất động sản chuyên nghiệp. 

Kerkorian rất lọc lõi trong đầu tư nhưng dường như ông chẳng quan tâm tới việc phân tích tài chính, phân tích dự án khả thi. Không ít người thậm chí nghi ngờ rằng Kerkorian có khi còn không nắm chắc, không hiểu gì về các khái niệm phân tích tài chính. Thế nhưng, Kerkorian vẫn luôn thành công ngoạn mục với nhiều phi vụ đầu tư.

Khi là ông chủ sở hữu tuyệt đối của MGM-Studio, trường quay phim quan trọng nhất hiện nay của công nghiệp điện ảnh Hollywood, Kerkorian cũng không điều hành hay quản trị tập đoàn này. Kể cả các chức danh giám sát ông cũng không nắm. 

Cho đến nay, nhiều doanh nhân và các đối thủ cạnh tranh vẫn không tìm ra được câu trả lời đầy đủ và chính xác cho câu hỏi tại sao. Họ chỉ biết khâm phục với những thương vụ khá độc chiêu của Kerkorian.