Oxy nặng hơn hay nhẹ hơn không khí? Đáp án đơn giản nhưng nhiều người phải xin hàng "Sống 30 năm giờ mới biết"

Suốt hơn hai thập kỷ lên sóng, chương trình "Đường lên đỉnh Olympia" đã khẳng định vị thế là một sân chơi trí tuệ hấp dẫn, thu hút đông đảo sự quan tâm của khán giả trên cả nước. Không chỉ dừng lại ở việc truyền cảm hứng học tập, chương trình còn trở thành bệ phóng vững chắc cho nhiều bạn trẻ hiện thực hóa ước mơ của mình.

Là một đấu trường tri thức hàng đầu dành cho học sinh trung học phổ thông, mỗi câu hỏi trong chương trình đều được thiết kế để thử thách tối đa khả năng của các thí sinh. Điều này đòi hỏi các "nhà leo núi" không chỉ phải có kiến thức vững vàng mà còn cần sự tập trung cao độ, khả năng tư duy nhanh nhạy để đưa ra câu trả lời chính xác trong thời gian giới hạn.

Một câu hỏi trong "Đường lên đỉnh Olympia" đã bất ngờ trở thành chủ đề bàn tán sôi nổi trên các diễn đàn trực tuyến. Dù nội dung câu hỏi không quá phức tạp, nhưng chỉ một chút mất tập trung, thí sinh rất dễ bị mất điểm.

Câu hỏi đặt ra như sau: "Oxy nặng hơn hay nhẹ hơn không khí?"

Nam sinh Ngọc Dũng đã trả lời "nặng hơn" và giành điểm tuyệt đối. Sau khi chương trình phát sóng, câu hỏi này nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội, khiến không ít người ngạc nhiên và tranh luận.

Ban đầu, nhiều người lầm tưởng rằng oxy và không khí là một, dẫn đến suy đoán rằng chương trình đã nhầm lẫn. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy.

Theo kiến thức được giảng dạy trong chương trình phổ thông, không khí là hỗn hợp của nhiều loại khí khác nhau. Trong đó, khí nitơ chiếm 78%, oxy chiếm 21%, còn lại là argon (0,9%) và carbon dioxide (0,03%). Những khí này tạo nên 99,99% thành phần của không khí.

Theo quy ước, oxy có khối lượng mol là 32g, trong khi không khí có khối lượng mol trung bình là 29g. Điều này đồng nghĩa với việc oxy nặng hơn không khí, với tỷ lệ xấp xỉ 1,1 lần. Đây chính là lý do tại sao khi lên cao, mật độ oxy giảm dần, khiến việc hô hấp trở nên khó khăn hơn.

Tuy nhiên, việc hít thở quá nhiều oxy cũng không hề an toàn. Khi nồng độ oxy trong không khí vượt quá 50% ở áp suất thường, cơ thể có thể gặp phải tình trạng ngộ độc oxy. Các triệu chứng bao gồm giảm thị lực, ho, co giật cơ, thậm chí co giật toàn thân. Đây là lý do vì sao sự cân bằng nồng độ oxy trong không khí ở mức 21% đóng vai trò quan trọng đối với sự sống trên Trái đất. Quá trình quang hợp của thực vật không chỉ sản sinh oxy mà còn duy trì sự ổn định của chu trình này.

Ngoài vai trò quan trọng trong sinh học, oxy còn là nguyên tố phổ biến nhất trong vỏ Trái đất, chiếm khoảng 47% khối lượng. Trong vũ trụ, oxy đứng thứ ba về mức độ phổ biến, chỉ sau hydro và heli. Các ngôi sao trong quá trình đốt cháy hydro và heli đã tạo ra lượng lớn oxy, góp phần làm phong phú thêm thành phần của vũ trụ.

Sau khi được giải thích, câu hỏi tưởng chừng đơn giản này đã khiến không ít người bất ngờ và cảm thấy thú vị. Một số bình luận từ cư dân mạng bày tỏ sự ngạc nhiên:

"Trước giờ mình cũng ít để ý đến chi tiết này, sống 30 năm mà giờ mới hiểu rõ hơn."

"Tưởng chương trình sai, hóa ra mình lại sai. Đúng là kiến thức không bao giờ thừa."

"Chương trình lớn như thế này chắc chắn sẽ không có nhầm lẫn ở kiến thức cơ bản đâu."

Bên cạnh đó, có một số sự thật thú vị về oxy mà không phải ai cũng biết:

Oxy ở dạng khí không có màu, nhưng ở dạng lỏng, nó có màu xanh nhạt. Để oxy hóa lỏng, nhiệt độ phải giảm xuống âm 183 độ C, khiến việc bơi trong hồ chứa oxy lỏng trở nên bất khả thi do độ lạnh khắc nghiệt.

Cả quá nhiều và quá ít oxy đều nguy hiểm. Nếu con người hít thở 80% oxy trong hơn 12 giờ, điều này có thể gây kích thích đường hô hấp, dẫn đến phù nề hoặc tràn dịch phổi.

Oxy rất nặng. Một nghiên cứu năm 2012 đăng trên tạp chí Physical Review Letters đã chỉ ra rằng phân tử oxy (O₂) có thể chịu áp lực cao gấp 19 triệu lần so với áp suất khí quyển.

Lượng oxy thấp nhất trong máu từng được đo ở gần đỉnh Everest vào năm 2009. Các nhà leo núi ghi nhận nồng độ oxy trung bình trong động mạch là 3,28 kilopascal, so với mức thông thường từ 12-14 kilopascal.

Nhìn lại lịch sử Trái đất, khoảng 300 triệu năm trước, nồng độ oxy trong khí quyển đạt 35%. Điều này tạo điều kiện cho các loài côn trùng phát triển đến kích thước khổng lồ. Hãy tưởng tượng một thế giới nơi chuồn chuồn có sải cánh rộng như diều hâu – chắc chắn sẽ rất khác biệt so với hiện tại!

Tóm lại, dù chỉ là một câu hỏi nhỏ trong "Đường lên đỉnh Olympia", nhưng những kiến thức liên quan đến oxy đã khơi gợi sự tò mò và mang lại thêm nhiều điều thú vị cho khán giả. Qua đó, chương trình tiếp tục khẳng định vai trò của mình không chỉ là một cuộc thi trí tuệ mà còn là nguồn cảm hứng học tập và khám phá không ngừng.

(Tổng hợp)