Pfizer: Từ ông vua thuốc cường dương Viagra đến tập đoàn tiên phong phát triển Vaccine chống dịch Covid-19

Mới đây, hãng dược Mỹ Pfizer và đối tác Đức BioNTech đã công bố kết quả phòng ngừa trên 90% với dòng Vaccine chống dịch Covid-19 của họ. Đây là một bước tiến đột phá trong cuộc chiến chống đại dịch này.

Tuy nhiên, điều không mấy ai lưu ý là Pfizer vốn từng nổi tiếng với dòng thuốc Viagra chuyên chữa trị cho những người yếu sinh lý. Có thể nói chính Viagra đã góp phần không nhỏ làm nên danh tiếng toàn cầu hiện nay của Pfizer.

Ông vua của thuốc cường dương

Sáng lập vào năm 1849 tại New York, Pfizer ban đầu chỉ là một nhà sản xuất hóa chất nhỏ tại New York. Tuy nhiên cùng với nhiều vụ sáp nhập, doanh nghiệp này nhanh chóng trở thành một trong những tập đoàn dược lớn nhất thế giới với vô số các sản phẩm thuốc, vaccine trong nhiều lĩnh vực của ngành y tế.

Mặc dù là ông lớn trong ngành nhưng có lẽ sản phẩm thành công nhất, đem lại cả về lợi nhuận lẫn hình ảnh cho Pfizer phải kể đến Viagra, hay còn gọi là Sildenafil. Năm 1991, các nhà khoa học của Pfizer vốn nghiên cứu một loại thuốc điều trị cao huyết áp và tim mạch.

Tuy nhiên trong quá trình thử nghiệm, họ lại phát hiện tác dụng phụ làm cương cứng dương vật đến mức đáng ngạc nhiên của loại thuốc mới. Theo đó Viagra làm tăng lưu lượng máu đến dương vật, qua đó trở thành một loại thần dược cho những người yếu sinh lý.

Phát hiện thú vị này đã làm thay đổi hoàn toàn cuộc nghiên cứu và giúp Pfizer phát minh ra một trong những loại thuốc cường dương nổi tiếng nhất trong lịch sử. Thậm chí khi được tung ra thị trường vào năm 1998, Viagra nhanh chóng trở thành dòng thuốc bán chạy nhất. Chỉ trong 3 tháng mở bán, Viagra đã đem lại cho Pfizer hơn 400 triệu USD và doanh thu hàng năm sau đó đặt tới 1,8 tỷ USD.

Loại thần dược này cũng được cho là có tốc độ tăng trưởng doanh số nhanh nhất thế giới khi Pfizer ước tính đã có khoảng 62 triệu người sử dụng. Riêng quân đội Mỹ hàng năm phải chi bình quân tới 41,6 triệu USD cho Viagra để cung cấp cho quân nhân. Con số này khá dao động khi trong khoảng 2011-2017, quân đội Mỹ chi tới 294 triệu USD cho Viagra và các loại thuốc trị yếu sinh lý khác.

Theo nghiên cứu khoảng 85% số cựu binh Mỹ gặp các vấn đề về sinh lý do di chứng hậu chiến tranh và hàng năm chính phủ nước này phải chi hàng chục tỷ USD tiền thuốc men cho họ.

Sự thành công của Viagra là dễ hiểu khi theo ước tính của Cleveland Clinic, khoảng 10% đàn ông trên thế giới gặp vấn đề về "cương cứng" và đó là chưa kể đến những trường hợp dù bình thường nhưng vẫn muốn dùng thuốc để tăng "cảm xúc".

Nhờ nhu cầu tăng cao mà giá thuốc Viagra đã tăng từ 15 USD/viên năm 1998 lên đến 65 USD/viên hiện nay.

Nổi tiếng là vậy nhưng Pfizer cũng đối mặt với nguy cơ lớn khi bằng sáng chế của Viagra hết hiệu lực vào năm 2020. Điều này có nghĩa là một loạt hãng dược khác có quyền tiếp cận công thức cũng như sản xuất các loại thuốc tương tự.

Trong khi đây là thông tin tốt với cánh đàn ông do giá thuốc cường dương sẽ hạ thì hãng Pfizer lại chẳng mấy vui vẻ do nguồn thu bị ảnh hưởng.

Kẻ đi tiên phong

Đến nay, Pfizer là một trong những hãng tiên phong phát triển vaccine chống dịch Covid-19. Trong số 44.000 tình nguyện viên thử vaccine của Pfizer chỉ có 84 trường hợp nhiễm bệnh. Theo phân tích, vaccine này bắt đầu có tác dụng 7 ngày sau mũi tiêm thứ 2 và cơ thể người có khả năng chống lại Sars-Cov-2 chỉ trong đợt tiêm 2 mũi đầu tiên.

Dẫu vậy, thử nghiệm của Pfizer vẫn chưa hoàn thành trước khi các chuyên gia thu thập được những dữ liệu cuối cùng trong thời gian tới. Việc sản xuất hàng loạt vaccine cũng cần được chờ sự phê duyệt của các cơ quan có thẩm quyền.

Bất chấp điều đó, Pfizer cho rằng việc 90% tình nguyện viên thử nghiệm cho kết quả khả quan là một dấu hiệu tốt nhằm chấm dứt sự hoành hành của dịch Covid-19. Đồng thời đây có khả năng sẽ là một sản phẩm chủ lực mới của Pfizer sau khi bằng sáng chế độc quyền Viagra hết hạn.

Hiện tập đoàn dược này đang lên kế hoạch xin Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép sử dụng vaccine ngay sau khi dữ liệu được thu thập đầy đủ vào tháng 11/2020. Công ty dự kiến sẽ sản xuất khoảng 50 triệu liều trong năm 2020 và 1,3 tỷ liều trong năm 2021.

Thế giới hiện ghi nhận có khoảng 11 loại vaccine chống dịch Covid-19 đang được thử nghiệm giai đoạn cuối và nếu Pfizer đi trước, họ sẽ có lợi thế rất lớn trong việc chiếm thị phần cũng như gây dựng được hình ảnh là hãng dược chấm dứt được đại dịch.