Phân chuồng trở thành “mặt hàng nóng” tại Mỹ do thiếu phân hóa học

Trong gần hai thập kỷ qua, ông Abe Sandquist, một doanh nhân trong ngành kinh doanh phân bón ở vùng Trung Tây nước Mỹ, đã sử dụng mọi công cụ tiếp thị mà ông có thể nghĩ ra để bán phân bò. Chất thải từ con bò cần phải được đưa đi đâu đó, và ông Sandquist đã làm việc rất chăm chỉ để thuyết phục người nông dân về lợi ích của phân chuồng đối với cây trồng.

Giờ đây, đối mặt với tình trạng thiếu phân bón thương mại trên toàn cầu ngày càng trầm trọng do cuộc khủng hoảng giữa Nga và Ukraine, nhiều người trồng trọt ở Mỹ đang gõ cửa nhà ông Sandquist. Ông mô tả rằng họ đang kêu gào để được chạm tay vào chất thải của động vật.

Ông Sandquist, người sáng lập công ty quản lý chất dinh dưỡng Natural Fertilizer Services Inc - trụ sở tại bang Iowa, nước Mỹ, cho biết: "Tôi ước rằng chúng tôi có nhiều phân chuồng hơn để bán. Nhưng nguồn cung của chúng tôi không đủ để đáp ứng nhu cầu.

Một số người chăn nuôi bò sữa và các gia súc khác, bao gồm cả những người trước đây đã trả tiền để được dọn dẹp chất thải động vật của họ, đã tìm thấy một nguồn thu phụ nhưng rất màu mỡ là bán chúng cho những người trồng ngũ cốc. Các công ty thiết bị - sản xuất xe chở phân chuồng, được gọi là "honeywagons", cũng đang hưởng lợi.

Theo nhà tư vấn Allen Kampschnieder thuộc công ty Nutrient Advisors, trụ sở tại Nebraska, không chỉ ngày càng có nhiều nông dân Mỹ săn lùng nguồn cung cấp phân cho vụ gieo trồng mùa xuân này, một số nhà chăn nuôi gia súc cũng đã ký được hợp đồng bán phân chuồng cho đến cuối năm nay.

Ông Kampschnieder cho biết: "Phân chuồng thực sự đã trở thành một mặt hàng nóng. Chúng tôi có danh sách dài các khách hàng chờ đợi để được mua."

Với nhu cầu phân bón tăng cao, giá phân chuồng cũng tăng theo, mang đến một "làn gió mát bất ngờ" cho các nhà chăn nuôi và cơ sở sản xuất thức ăn chăn nuôi.

Ở tiểu bang Nebraska, giá phân chuồng khô chất lượng tốt đã lên tới 11 USD - 14 USD/tấn, tăng so với 5 – 8 USD trước đây.

Theo dữ liệu của Chính phủ Mỹ, giá phân bón công nghiệp cao ngất ngưởng dự báo sẽ làm giảm diện tích trồng ngô và lúa mì của Mỹ vào mùa xuân này. Điều đó càng đe dọa đến nguồn cung lương thực toàn cầu, giữa bối cảnh lượng dự trữ lúa mì trong nước đã giảm xuống thấp nhất trong 14 năm và xung đột Nga-Ukraine đang làm gián đoạn việc xuất khẩu ngũ cốc từ hai nhà cung cấp chủ chốt này.

Các chuyên gia nông nghiệp cho biết, mặc dù phân chuồng có thể thay thế một số chất dinh dưỡng bị thiếu hụt, nhưng đó không phải là thuốc chữa bách bệnh. Không có đủ nguồn cung để bù đắp cho tất cả lượng phân bón thương mại được sử dụng ở Mỹ. Việc vận chuyển phân chuồng rất tốn kém. Và giá chất thải chăn nuôi cũng đang tăng do nhu cầu mạnh mẽ.

Mặt khác, phân chuồng cũng được quản lý chặt chẽ bởi các cơ quan liên bang và tiểu bang, một phần do lo ngại về tác động đến hệ thống nước.

Chris Jones, một kỹ sư nghiên cứu và chuyên gia chất lượng nước của Đại học Iowa, cho biết phân động vật có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng nếu nó làm ô nhiễm các dòng suối, hồ và nước ngầm gần đó.

Các nhà chăn nuôi cho biết việc đáp ứng tất cả các quy định của Chính phủ và theo dõi cách bón phân cũng là một việc rất khó khăn.

Phân chuồng không còn là rác thải

Bất chấp những mặt hạn chế kể trên, nhu cầu phân chuồng vẫn đang bùng nổ.

Tại Wisconsin, ba nông dân chăn nuôi bò sữa nói với phóng viên Reuters rằng họ đã từ chối nhiều người hỏi mua phân bò qua các tin nhắn gửi qua điện thoại hoặc Twitter.

Công ty Phinite sản xuất hệ thống làm khô phân, có trụ sở tại Bắc Carolina, cho biết đó là những lời mời chào từ những người trồng trọt ở xa như Minnesota, Illinois, Iowa và Indiana.

Smithfield Foods, nhà sản xuất thịt lợn lớn nhất thế giới - thuộc sở hữu của WH Group Ltd, cũng nhận thấy có sự thay đổi tại các trang trại lợn thịt của Mỹ, nơi cung cấp cho các lò giết mổ của họ.

Jim Monroe, người phát ngôn của công ty, cho biết: "Chúng tôi chắc chắn rằng nông dân đang chuyển sang sử dụng phân chuồng khi giá phân hóa học tăng quá cao".

Phân động vật trở thành mặt hàng "hot" tại Mỹ.

Phân bón công nghiệp - như nitơ, cần rất nhiều năng lượng để sản xuất. Giá phân công nghiệp bắt đầu tăng vào năm ngoái trong bối cảnh nhu cầu tăng và nguồn cung giảm do giá khí đốt tự nhiên và giá than cao kỷ lục khiến các nhà sản xuất phân bón phải cắt giảm sản lượng. Thời tiết khắc nghiệt và đại dịch Covid-19 bùng phát cũng làm chao đảo chuỗi cung ứng phân bón trên toàn cầu.

Chiến tranh ở Ukraine đã làm cho tình hình trở nên tồi tệ hơn khi xuất khẩu phân bón từ Nga và quốc gia đồng minh là Belarus giảm sút do các lệnh trừng phạt của phương Tây và những khó khăn trong khâu vận chuyển. Điều đó có nguy cơ làm giảm sản lượng cây trồng trên khắp thế giới vào thời điểm lạm phát lương thực cao kỷ lục.

Nga và Belarus chiếm tổng cộng hơn 40% tổng lượng kali xuất khẩu trên toàn cầu vào năm ngoái. Kali là một trong ba chất dinh dưỡng quan trọng được sử dụng để tăng năng suất cây trồng, theo công ty cho vay Rabobank của Hà Lan.

Công ty tư vấn CRU Group có trụ sở tại London cho biết: Đến tháng 3/2022, giá phân bón thương mại đã đạt mức cao kỷ lục, với phân bón nitơ tăng giá gấp 4 lần kể từ năm 2020, phân lân và kali tăng gấp 3 lần.

Ông nông dân Dale Cramer, người trồng ngô, đậu nành và lúa mì trên khoảng 6.000 mẫu Anh ở Cambridge, Nebraska, đã trở thành người tụt hậu khi không mua được phân chuồng. Ông đã không may mắn vì không tìm kiếm xung quanh các trại chăn nuôi từ tháng 8 năm ngoái để có nguồn phân bón hữu cơ, và hiện đang phải tìm kiếm các lựa chọn thay thế.

Sự bùng nổ nhu cầu phân chuồng cũng làm gia tăng nhu cầu honeywagons. Các cơ sở sản xuất honeywagons làm ra đến đâu bán hết đến đó, với mức giá tăng khoảng 10% so với trước đây. Giá honeywagons cỡ bình thường hiện khoảng 33.000 USD, trong khi xe cỡ lớn giá 70.000 USD/chiếc.

Với tình hình hiện nay, ngành kinh doanh phân chuồng ở Mỹ dự báo phân động vật sẽ còn trở nên giá trị hơn nữa vào cuối năm nay, khi đàn gia súc và gia cầm của Mỹ giảm dần.

Được biết, số lượng lợn nuôi ở Mỹ đã giảm xuống mức thấp nhất trong khoảng 5 năm do các nhà chăn nuôi phải vật lộn với dịch bệnh ở lợn và chi phí thức ăn chăn nuôi và các nguyên liệu đầu vào khác tăng cao. Trong khi đó, dịch cúm gia cầm đã quét sạch hơn 22 triệu con gà và gà tây trong các trang trại gà thương mại của Mỹ kể từ tháng Hai.

Tham khảo: Reuters