Tham nhũng ở Vinalines trước hết do người quản trị tha hóa
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, ông Trần Đức Lượng đã khẳng định như vậy trong cuộc trả lời báo chí sáng 30/10.
Nạn tham nhũng, hối lộ trong hoạt động của doanh nghiệp đã trở thành một thách thức đối với Việt Nam. Làm thể nào để phòng chống tham nhũng là câu hỏi lớn. Bên lề cuộc hội thảo trước Đối thoại phòng chống tham nhũng lần thứ 12, ông Trần Đức Lượng, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ trả lời phỏng vấn của báo giới về vấn đề này.
PV: Doanh nghiệp vừa là nạn nhân và cũng là nguyên nhân của nạn tham nhũng. Theo ông, doanh nghiệp cần phải hành động thế nào?
Ông Trần Đức Lượng: Đã có nhiều nghiên cứu về thực trạng tham nhũng và đề xuất các giải pháp phòng chống tham nhũng trong khu vực doanh nghiệp. Theo một kết quả khảo sát cho thấy, các khoản chi phí không chính thức chiếm khoảng 5% tổng chi phí của doanh nghiệp.
Con số 5% rất lớn đối với doanh nghiệp. Nếu như tiết giảm được 1%, người tiêu dùng đã được hưởng lợi. Các kết quả nghiên cứu cho thấy việc đưa hối lộ không phải mang lại hiệu quả trong sản xuất kinh doanh. Từ giai đoạn 2005-2012, nhiều doanh nghiệp đã cho rằng, việc đưa hối lộ không mang lại lợi ích.
Vậy nên, theo như Ngân hàng Thế giới đã đề xuất, phải minh bạch, tăng trách nhiệm giải trình. Trong điều hành sản xuất kinh doanh, công khai, minh bạch rất quan trọng. Tiếp đến là xây dựng các quy tắc ứng xử trong nội bộ doanh nghiệp, quan hệ ứng xử của các doanh nghiệp với các cơ quan nhà nước và với các doanh nghiệp khác.
Ngân hàng Thế giới có đưa ra khẩu hiệu “Tuân thủ hay là chết”. Có thể ví dụ, những doanh nghiệp, hay người tham gia giao thông chủ động đưa hối lộ thì phần lớn là do có vi phạm pháp luật. Nếu tuân thủ pháp luật, họ sẽ không gặp phải sự nhũng nhiễu, gây phiền hà của những người có chức năng.
Cho nên, muốn tránh được tham nhũng, trước hết trong nội bộ doanh nghiệp phải đảm bảo sự minh bạch, công khai, tuân thủ pháp luật, xây dựng đạo đức kinh doanh. Chúng tôi rất mong muốn “nói không với tham nhũng”, phi tham nhũng trong kinh doanh.
PV: Vậy nếu làm đủ các khâu, điều kiện như ông nói, liệu doanh nghiệp có thể không đưa hối lộ và có ngăn chặn được tham nhũng không, thưa ông?
Ông Trần Đức Lượng: Thể chế kinh tế của chúng ta ngày càng hoàn thiện, đạo đức kinh doanh tốt hơn, chắc chắn sẽ giảm tham nhũng. Tham nhũng là một nguy cơ làm giảm hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Nếu hiệu quả kinh doanh kém đi, doanh nghiệp sẽ dần không tồn tại. Vì vậy, doanh nghiệp phải tìm cách xây dựng quản trị doanh nghiệp để giảm tham nhũng, hối lộ.
Ngoài ra, theo nghiên cứu của chuyên gia quản trị cao cấp của Ngân hàng Thế giới, thể chế càng tốt, tham nhũng càng giảm. Cho nên Đảng, Nhà nước đã chọn 3 khâu đột phá chiến lược, trong đó có khâu hết sức quan trọng là hoàn thiện thể chế cho phù hợp với điều kiện phát triển của nền kinh tế Việt Nam hiện nay.
Bên cạnh đó, phải nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Cụ thể, chất lượng nguồn nhân lực được hiểu là nguồn nhân lực tổng thể của xã hội, bao gồm cả chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, cả xã hội nói chung, đặc biệt là quản trị doanh nghiệp và những người lao động nói riêng.
PV: Thực tế, tình trạng tham nhũng trong doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước trong thời gian qua diễn biến phức tạp và nghiêm trọng, chẳng hạn như vụ Vinalines và Vinashin. Theo ông, cần làm gì để xử lý tình trạng này?
Ông Trần Đức Lượng: Việc tham nhũng ở Vinalines, trước hết do sự tha hóa của người quản trị doanh nghiệp. Thứ hai, về cơ chế, chính sách có những chỗ chưa chặt chẽ. Thứ 3, vai trò kiểm tra, kiểm soát của các bộ ngành, cơ quan nhà nước quản lý lĩnh vực đó chưa hiệu quả, hoặc phát hiện ra nhưng xử lý chưa nghiêm. Cuối cùng, việc kiểm tra, kiểm soát nội bộ quản trị doanh nghiệp chưa phát huy được hiệu lực, hiệu quả.
Nếu đã tìm được nguyên nhân, cần phải sửa. Đó là phải xem lại cách phân cấp đầu tư cho các doanh nghiệp nhà nước, các thiết chế về thanh tra, kiểm tra, kiểm toán để hiệu quả hơn. Đặc biệt, kiểm soát nội bộ cần phải được đẩy mạnh hiệu quả.
Theo Thu Thủy
CÙNG CHUYÊN MỤC
Điểm bất lợi lớn của bà Harris
23:03 , 05/11/2024
