Phiên tòa chiều 10/1: Sacombank cho rằng việc cho vay khi có tiền gửi làm tài sản đảm bảo là phù hợp quy định, trong quá trình thực hiện có thể sai sót

Chiều nay, phiên tòa xét xử vụ án cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Ngân hàng TMCP Xây dựng Việt Nam (VNCB), Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương tín (Sacombank), Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank), Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) tiếp tục diễn ra.

Tòa tiếp tục xét hỏi các bị cáo. Tòa hỏi Mai Hữu Khương.

-Tòa: Bị cáo thực hiện các hồ sơ có ai hỗ trợ không?

-Mai Hữu Khương: Bị cáo nhờ bị cáo Pham Minh Tùng hỗ trợ làm báo cáo tài chính để hoàn thành hồ sơ vay vốn của 6 hồ sơ vay vốn Sacombank.

-Việc giải ngân qua những chi nhánh nào?

-Mai Hữu Khương: Chi nhánh Quận 8 và chi nhánh Hưng Đạo….

-Ai chỉ đạo làm hồ sơ?

-Mai Hữu Khương: Bị cáo làm việc trực tiếp với 2 giám đốc chi nhánh, anh Tuệ. Bị cáo thực hiện xong hồ sơ thì đem cho nhân viên tín dụng 2 chi nhánh.

-Phương án vay vốn bị cáo vạy ra cho 6 hồ sơ là gì?

-Mai Hữu Khương: Mua bán bất động sản.

-Cụ thể là gì?

-Bị cáo không nhớ. Chỉ nhớ là liên quan bất động sản.

Bị cáo xin nói thêm là trong giai đoạn 1 thì có nhiều chỗ bị cáo thấy chưa hợp lý nhưng có phần về corebanking chưa chính xác.

Bị cáo xin hội đồng xét xử xem xét thêm giúp bị cáo về tổng giá trị thiệt hại, giống như bị cáo Mai đã trình bày sang nay thì có những điểm chưa được cấn trừ.

…………………..

Tòa hỏi bị cáo Nguyễn Quốc Viễn

Xác định hành vi nêu trong cáo trạng là đúng. Xin xem xét về khoản 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ.

………………….

Tòa hỏi bị cáo Phan Minh Tùng

Bị cáo Tùng thấy có nhiều điểm không đúng với hành vi của bị cáo. Có nhiều hành vi không phải của bị cáo. Có nhiều số liệu bị cáo làm trong báo cáo tài chính là do Mai Hữu Khương đưa. Mẫu báo cáo tài chính là trên mạng.

Bị cáo làm báo cáo thì các công ty có lời không? Như Nhất Nhất Vinh chẳng hạn?

-Dạ thưa, bị cáo không nhớ nhưng tất cả là có lời.

-------------------------------

Tòa hỏi bị cáo Nguyễn An Vinh

Bị cáo Vinh (công ty Nhất Nhất Vinh) chỉ biết là khi bị cáo được gọi lên ký thì ký. Vợ nói là ông Danh trả cho 10 triệu một tháng.

Tòa hỏi bị cáo Nguyễn Ngọc Thái

-Nguyễn Ngọc Thái, Tổng giám đốc Công ty Quốc Thắng. Bị cáo ký nhiều hồ sơ và không biết là ký gì. Trước khi làm tổng giám đốc Quốc Thắng thì bị cáo là bảo vệ Tập đoàn Thiên Thanh. Cáo trạng ghi hành vi của bị cáo đã chính xác.

Tòa hỏi bị cáo Lê Đài-giám đốc công ty Bảo Gia

Bị cáo Đài xác nhận hành vi trong cáo trạng về hành vi bị cáo là đúng. Bị cáo không biết ký gì, được gọi lên ký là ký tên.

Tòa hỏi bị cáo Lê Duy Lương- Công ty Thành Thành Công

Bị cáo Lương là lái xe, lương 4 triệu. Không biết ký giấy tờ gì, được gọi lên ký thì ký. Sau này khi bị bắt thì biết là ký giấy tờ 250 tỷ đồng. Đang lái xe thì bị gọi về ký, ký xong lại đi thôi.

Tòa hỏi bị cáo Nguyễn Hồng Dũng-Công ty Đại Long

Bị cáo Dũng xác nhận hành vi được nêu trong cáo trạng liên quan bị cáo là đúng. Nhân viên tài chính bên Tập đoàn Thiên Thanh gọi sang ký thì ký chứ không biết ký gì. Bị cáo là nhân viên làm bảo vệ cả trước và sau khi làm giám đốc công ty Đại Long.

Tòa hỏi bị cáo Nguyễn Thị Kim Vân- Công ty dịch vụ Hương Việt

Bị cáo Vân xác nhận cáo trạng về hành vi của bị cáo là đúng. Bị cáo Vân là nhân viên bán xe ô tô của Tập đoàn Thiên Thanh. Lương tháng 7 triệu. Lên làm giám đốc thì năm đầu thì không nhận tiền gì hết, chỉ đứng tên hộ. Sau này được hỗ trợ 5 triệu tiền lương. Bị cáo cũng không biết vì sao được hỗ trợ.

Các giấy tờ thì có người gọi lên ký thì ký thôi chứ không biết ký gì. Bảo ký hộ giấy tờ thì ký thôi. Bị cáo ký vay 300 tỷ nhưng không biết tiền về đâu.

-------------------------------

Tòa hỏi bị cáo Phạm Công Danh

-Bị cáo đã nghe cáo trạng chưa, có chỗ nào thắc mắc không? Phần trả lời của các bị cáo khác có đúng không?

-Trí nhớ của bị cáo rất kém nên không nhớ rõ nhưng khi nghe Phan Thành Mai hay Mai Hữu Khương nói thì tôi thấy đúng.

-Thế khoản tiền vay ông Trầm Bê 1.800 tỷ thì bị cáo nghĩ gì mà vay nhiều thế? Bị cáo thấy cáo trạng có đúng không?

-Bị cáo Phạm Công Danh: Bị cáo xin Hội đồng xét xử xem xét cho bị cáo Khoản trả cho bà Sáu Phấn 3.600 tỷ, Khoản trả chăm sóc cho nhà ông Trần Qúy Thanh thì….

-Tòa (ngắt lời): Những vấn đề đó không thuộc phạm vi vụ án này, bị cáo cũng đã nói nhiều lần. Sức khỏe bị cáo yếu nên bị cáo tập trung trả lời câu hỏi của tòa.

-Bị cáo khẳng định có việc vay 1.800 tỷ. Nhưng có những điểm không đúng, có khoản tiền 2.300 tỷ đồng trả cho ông Trần Qúy Thanh trả lãi ngoài nhưng không được ghi trong cáo trạng.

-Tòa (tiếp tục ngắt lời). Không thuộc phạm vi xét xử, bị cáo Danh không được nói những thứ không thuộc phạm vi xét xử.

Bị cáo Phạm Công Danh liên tục muốn cắt lời nhưng không được nói tiếp vấn đề này, tòa nhắc nhở.

-Tòa: Bị cáo nói không nhớ dòng tiền 1.800 tỷ dùng làm gì. Tòa nhắc lại dòng tiền cho bị cáo. Bị cáo chuyển hơn 1.600 tỷ sang trả nợ vay BIDV. Đúng không?

-Phạm Công Danh: Thưa đúng. Nhưng có nhiều điểm tôi đã rất muốn trình bày với Viện kiểm sát.

-Tòa (ngắt lời): Tòa hiện tại chỉ muốn làm rõ hành vi của bị cáo trong việc sử dụng dòng tiền 1.800 tỷ đồng. Những thứ khác bị cáo sẽ được nói.

..............................

Tòa mời người có quyền và nghĩa vụ liên quan là Phan Đình Tuệ lên hỏi.

Ông Tuệ cho biết Mai Hữu Khương và Nguyễn Quốc Viễn đến ngân hàng Sacombank gặp Phan Đình Tuệ và đem theo 6 bộ hồ sơ pháp nhân và bản phân chia vốn vay cho 6 công ty (công ty của Phạm Công Danh) chuyển đến Sacombank để nắm được chủ trương, kế hoạch vay của VNCB. Ông Tuệ tiếp nhận hồ sơ theo quy định.

Ông Tuệ cho biết lúc đó Sacombank có khoảng 76 chi nhánh. Sau khi tiếp nhận thông tin của khách hàng thì gửi thông tin khách hàng xuống cho các chi nhánh và chỉ đạo làm đúng quy định của ngân hàng.

Cho vay thì đúng 12 tháng nhưng trong quá trình cho vay thì các chi nhánh đã tiến hành nhắc nợ nhiều lần nhưng khách hàng không thanh toán được gốc, lãi nên Sacombank xử lý tài sản. Trong trường hợp này có tài sản đảm bảo là tiền gửi thì Sacombank trích nợ từ tài khoản và thông báo cho khách hàng. Khoản tiền còn lại thì trả lại khách hàng.

-Ông có biết tiền gửi của VNCB là tiền gửi liên ngân hàng không?

-Thưa không, tiền VNCB gửi sang là tiền gửi thanh toán. Không liên quan đến tiền gửi liên ngân hàng.

-Ông có biết Sacombank thu nợ xong thì có thiệt hại gì không?

-Thưa không. Không có thiệt hại gì. Khi thực hiện thu nợ xong thì không thấy VNCB có ý kiến gì cũng không ai phản ánh gì. Chúng tôi cho rằng việc thu nợ là đúng quy định của pháp luật.

-Khi vụ án xảy ra thì ông có suy nghĩ gì?

-Thưa tòa là mỗi một ngân hàng đếu có những áp lực kinh doanh nhất định. Chúng tôi cũng kinh doanh và khi vụ án xảy ra thì cảm thấy có nhiều rủi ro.

……………………..

Tòa mời người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan Đào Nguyên Vũ (quản lý toàn bộ chi nhánh phía Nam trong đó có chi nhánh Hưng Đạo và Quận 8 của Sacombank)

Ông Vũ nói là các chi nhánh thường xem xét đầy đủ trên hồ sơ các khoản vay.

Theo ông Vũ thì hồ sơ khi trình đã đủ điều kiện cấp tín dụng nên ký.

-Sau khi nghe các bị cáo khai tại tòa, cho biết các giám đốc doanh nghiệp vay vốn đều không biết gì…Trước tòa hôm nay thì ông có thấy trách nhiệm gì của mình không?

-Chúng tôi xin rút kinh nghiệm trong các lần xét duyệt vay vốn lần sau. Còn việc cho vay đảm bảo bằng tiền gửi vấn

………………

Tòa mời người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan ông Bùi Văn Thành-giám đốc chi nhánh Hưng Đạo-Sacombank

Ông tham gia ra sao trong hồ sơ cấp vốn cho các công ty của ông Danh?

Tôi có được tham gia một số buổi họp cấp vốn cho các công ty trên. Về phía hồ sơ thì là hội sở đã thực hiện quyết định và phân bổ xuống các chi nhánh thực hiện.

………………..

Tòa mời bà Trần Thị Hải Triều nhưng bà Triều không có mặt. Tòa nghỉ giải lao 15'.

Sau giờ giải lao, chủ tọa cho biết do bị cáo Nguyễn Việt Hà sức khỏe yếu được vào trong để chăm sóc y tế. Lúc nào hỏi đến bị cáo Hà thì sẽ đưa bị cáo Hà ra.

Tòa hỏi bị cáo Phan Huy Khang

-Nhu cầu vay của bị cáo Danh là bao nhiêu?

-Theo xét duyệt của anh Bê là tối đa 1.800 tỷ (mức cao nhất thuộc thẩm quyền của bị cáo Trầm Bê).

-Tiền cho vay là tiền của Sacombank hay tiền của VNCB?

-Là tiền của Sacombank. Tiền của VNCB là tiền gửi, có được nhận lãi suất bình thường. Bị cáo giao xuống cho bị cáo Phan Đình Tuệ để giao xuống cho các chi nhánh thực hiện. Các chi nhánh căn cứ hợp đồng để thực hiện.

-Tức là bị cáo chỉ chỉ đạo chủ trương, thực hiện là các chi nhánh?

-Vâng ạ. Bị cáo thực hiện dưới chỉ đạo dưới chỉ đạo của anh Bê là thấy đúng thì cho vay. Bị cáo truyền đạt lại cho anh Tuệ, anh Tuệ chỉ đạo xuống các chi nhánh thực hiện.

-Các chi nhánh có biết là các hồ sơ của bị cáo Danh không?

-Việc chỉ đạo xuống là chỉ đạo xuống có 6 công ty như thế vay, thấy đúng thì cho vay. Các cấp độ từ anh Tuệ trở xuống các chi nhánh chỉ nắm được hồ sơ giấy tờ như thế còn không phải nhận chỉ đạo đây là khoản anh Danh vay hay thế nào.

………………….

Tòa hỏi ông Phan Đình Tuệ

Sau khi tiền Ngân hàng Đại Tín chuyển sang thì ký hợp đồng tiền gửi. Hợp đồng tiền gửi có lãi suất. Tiền cho vay là tiền của Sacombank còn tiền gửi của Ngân hàng Đại Tín có hợp đồng tiền gửi và có được nhận lãi suất nhưng tôi không nhớ mức lãi suất cụ thể.

………………………..

Tòa hỏi bị cáo Phạm Công Danh

-Bị cáo có xác định lúc nãy là có vay tiền của Sacombank. Trả nợ BIDV. Các khoản vay này anh Mai có biết không?

-Bị cáo Phạm Công Danh: Bị cáo Phạm Công Danh xin được trả lời từ từ vì không nhớ rõ chi tiết, giao cho Phan Thành Mai thực hiện.

…………….

Tòa hỏi bị cáo Phan Thành Mai: Bị cáo Phan Thành Mai cho biết theo Mai thì Mai không nhớ rõ lắm về khoản vay này nhưng tiền dùng để trả nợ các khoản chi chăm sóc khách hàng giai đoạn đầu tái cơ cấu.

…………….

Chủ tọa hỏi đại diện BIDV chi nhánh sở giao dịch 2

-Ở thời điểm năm 2012, ông Phạm Công Danh có vay BIDV. Ông có nắm rõ khoản vay này không?

-Thưa, thời gian lâu lắm rồi nên tôi không nhớ rõ.

-Tòa: Tòa cần làm rõ khoản tiền ông Danh vay BIDV. Người ký là ông Đoàn Ánh Sáng. Đề nghị triệu tập ông Đoàn Ánh Sáng để làm rõ khoản vay này.

Tòa đề nghị đại diện BIDV chi nhánh sở giao dịch 2 chuẩn bị đầy đủ hồ sơ liên quan đến khoản vay này cả về vay lẫn tài sản đảm bảo. Thông báo cho cả chi nhánh Hải Vân để làm rõ 2 khoản vay BIDV.

………..

Chủ tọa mời ông Đạo-chi nhánh Hưng Đạo của Sacombank

-Quy trình cho vay các công ty của ông Danh đã làm đúng quy trình, quy định chưa?

-Chúng tôi đã làm đầy đủ quy trình, quy định của Sacombank về cho vay.

-Tôi hỏi là đã đúng với quy định của Ngân hàng Nhà nước số 1657?

-Tôi xác nhận là đã cho vay đúng quy định.

-Tức kết luận của giám định Ngân hàng Nhà nước cho rằng Sacombank cho vay là chưa thực hiện đúng quy định là sai?

-Tôi xin trả lời lại là quyết định cho vay của ngân hàng là tương đối phù hợp với quy định của Ngân hàng Nhà nước. Có thể trong quá trình cho vay có nhiều điểm chưa hoàn toàn chính xác nhưng tôi cho là cho vay tương đối phù hợp.

-Ông đã thỏa thuận với ai để thực hiện cho vay?

-Tôi đã chỉ đạo cho cấp dưới thực hiện cho vay. Đây là sản phẩm cho vay trên sản phẩm tiền gửi của Sacombank và chúng tôi cho rằng đã thực hiện tương đối đầy đủ quy định về cho vay. Định kỳ trả là 3 tháng/ lần.

……………..

Tòa hỏi bị cáo Nguyễn Việt Hà nhưng bị cáo Hà đang được chăm sóc y tế. Tòa mời ông Phan Đình Tuệ (người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan)

Sau khi nghe kết luận của giám định Ngân hàng Nhà nước thì chúng tôi nhận thấy là trong quá trình cho vay của chúng tôi có những lỗ hổng nhất định.

-Nếu các ông kiểm tra hồ sơ vay vốn, hợp đồng mua bán….trong hồ sơ vay thì liệu bị cáo Danh có rút được tiền không?

-Kính thưa Viện kiểm sát thì trong quá trình cho vay có thể các chi nhánh có sự sai sót về quy trình thẩm định.

-Ông gặp ai là khách hàng của ông?

-Trong 6 khách hàng thì tôi chỉ gặp 1 người có trách nhiệm chung là anh Khương (Mai Hữu Khương) thôi.

-Mai Hữu Khương là người của Tập đoàn Thiên Thanh chứ không phải của khách hàng vay vốn. Sao ông không gặp ai trong 6 khách hàng thì tại sao ông lại chỉ đạo 2 chi nhánh cho vay vốn? Căn cứ vào đâu để ông chỉ đạo như thế?

-Khi khách hàng có nhu cầu thì chúng tôi tiếp nhận và chuyển xuống chi nhánh. Chúng tôi như cầu nối chuyển xuống thôi. Ngoài ra, tài sản đảm bảo là tiền gửi, lớn hơn tiền khách vay nên chúng tôi thấy việc cho vay là hợp lý.

.....................

Tòa hỏi bị cáo Nguyễn Việt Hà

Bị cáo Nguyễn Việt Hà cho biết Phạm Công Danh đã thanh toán 3 tỷ đồng phí ủy thác vào quỹ Lộc Việt và khoản này đã bị thu hồi làm vật chứng vụ án.

-giai đoạn 1 là 3 tỷ, giai đoạn 2 là 66 tỷ 8 đúng không?

-Khoản đó là cả lãi trái phiếu. Tương đương 4% trên khoản 1.666,8 tỷ đồng. Đây là tiền của 11 công ty ủy thác đầu tư.

..................

Tòa hỏi bị cáo Nguyễn Văn Bình

Khi ký hợp đồng mua, bán trái phiếu thì bị cáo có được Nguyễn Việt Hà hứa hẹn cho hưởng lợi gì không?

Thưa, bị cáo biết đây là khoản đầu tư của quỹ Lộc Việt và không được hứa hẹn gì. Bị cáo có quen biết bị cáo Hà nên giúp đỡ.

.....................

Luật sư Giang Thanh (bào chữa cho bị cáo Phan Thành Mai) hỏi bị cáo Phan Thành Mai

Luật sư Giang Thanh bảo vệ Phan Thành Mai hỏi bị cáo Phan Thành Mai: Bị cáo cho biết tên đầy đủ của Ngân hàng VNCB là gì? Những ai góp vốn vào ngân hàng xây dựng?

-Trước năm 2012 thì thuộc các cá nhân và một tổ chức nhà nước. Sauk hi nhóm Tập đoàn Thiên Thanh và các cổ đông mới vào thì nhóm cổ đông cũ tổ chức nhà nước giữ nguyên và có nhóm Thiên Thanh mua lại hơn 84% vốn từ các cá nhân và tổ chức từ bà Sáu Phấn.

-Thế khoảng 16% còn lại vốn của VNCB là của ai?

-Của một tổ chức và các cá nhân khác.

-Trong các khoản vay của 6 công ty thì ngân hàng xây dựng phải thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh. Tức bị Sacombank thu hồi tiền bảo lãnh. Nếu trong trường hợp khác thì ngân hàng VNCB phải thực hiện như thế nào?

-Như trong các trường hợp khác thì khi Sacombank thu hồi nợ thì 6 công ty phải thuộc về xử lý của VNCB để xử lý các tài sản đảm bảo khác. Tuy nhiên cho đến thời điểm hiện tại thì chưa thực hiện xong việc xử lý các công ty đó bàn giao tài sản về cho VNCB thì vụ án xảy ra. Theo quy định sẽ phải thu hồi, phát mại tài sản các công ty đó.

-Theo luật thì VNCB có quyền khởi kiện 6 công ty để thu hồi tài sản. VNCB đã làm điều này chưa?

-Thưa chưa. Trong trường hợp này thì có sự đặc biệt.

Luật sư xin được hỏi tiếp đại diện ngân hàng xây dựng nhưng tòa cho phép hỏi sau.