Phó Tổng Giám đốc HNX: Sẽ cố gắng có sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ vào cuối năm 2022

Năm 2021, thị trường trái phiếu chính phủ tại Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) tiếp tục có sự tăng trưởng tốt. Tính đến 10/12/ 2021, HNX đã tổ chức 209 đợt đấu thầu trái phiếu Chính phủ, huy động vốn thành công 325.460 tỷ đồng cho đầu tư phát triển. Trong đó, Kho bạc Nhà nước (KBNN) huy động được 306.243 tỷ đồng, tăng 2,14% so với cùng kỳ năm 2020. 

Về kỳ hạn, Trái phiếu chính phủ có kỳ hạn từ 10 năm và 15 năm, chiếm tới 76,1% tổng giá trị phát hành của toàn bộ TPCP phát hành theo phương thức đấu thầu. Đặc biệt, lãi suất phát hành bình quân năm 2021 giảm 0,56%/năm, so với năm 2020, giúp tiết kiệm chi phí huy động vốn cho Chính phủ. Trên thị trường thứ cấp, quy mô niêm yết thị trường TPCP đạt 1.486.700 tỷ đồng, tăng 9,62% so với cùng kỳ năm 2020. Giá trị giao dịch bình quân phiên là hơn 11.110 tỷ đồng/phiên, đạt mức kỷ lục trong vòng 10 năm qua.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng khá sôi động trong 11 tháng đầu năm. Tại thị trường trong nước, đã có 791 đợt phát hành, với giá trị phát hành thành công đạt hơn 473.230 tỷ đồng, tương đương tăng 35,81% so với năm ngoái. Tại thị trường nước ngoài, có 04 đợt phát hành TPDN thành công với giá trị đạt 1.425 triệu USD.

Trên Talkshow Phố Tài chính, Bà Vũ Thị Thúy Ngà, Phó Tổng Giám đốc Sở GDCK Hà Nội (HNX) và ông Trần Việt Hưng, Phó Tổng Giám đốc CTCK Vietcombank (VCBS) đã có những chia sẻ về thị trường trái phiếu năm qua và định hướng phát triển năm 2022.

BTV Mùi Khánh Ly: Theo ông bà đánh giá thì thị trường trái phiếu Chính phủ trong năm 2021?

Bà Vũ Thị Thúy Ngà, Phó Tổng Giám đốc Sở GDCK Hà Nội (HNX): Trong năm 2021 vừa rồi thị trường trái phiếu Chính phủ tiếp tục đà duy trì, phát triển rất ổn định và có những bước khởi sắc. Lãi suất bình quân trên thị trường cũng giảm khoảng 0,56%. Về mặt thị trường thứ cấp thì giao dịch hàng ngày trên thị trường cũng đạt ở mức cao nhất trong vòng 10 năm trở lại đây.

Trong năm vừa qua, để tăng khả năng huy động vốn cho ngân sách thì Sở Giao dịch Chứng Khoán Hà Nội đã phối hợp cùng Kho bạc Nhà nước để đưa ra thêm một công cụ là mua lại trái phiếu trước kỳ hạn bằng nguồn ngân sách nhàn rỗi. Đồng thời thực hiện những phương thức đấu thầu đa giá để tăng thêm sức cạnh tranh cho các nhà đầu tư tham gia trên thị trường. Về xu hướng trong những năm gần đây và trong năm qua, có sự chuyển dịch từ các kỳ hạn ngắn sang kỳ hạn trái phiếu trên 10 đến 15 năm, đấy cũng là một cách rất tốt để Nhà nước, Chính phủ có phương thức kiểm soát và cơ cấu các khoản nợ.

Ông Trần Việt Hưng, Phó Tổng Giám đốc CTCK Vietcombank (VCBS): Sự thành công của thị trường trái phiếu Chính phủ sẽ cho thấy sự ổn định của kinh tế vĩ mô, cho thấy được sự vững vàng của ngân sách. Việc giảm của lãi suất trong 7 đến 10 năm qua tiết kiệm rất nhiều cho ngân sách nhà nước. Và ở góc độ doanh nghiệp, các thành viên tham gia thị trường, chúng tôi cho rằng đấy là một cái sự phát triển đi vào chiều sâu, nó không chỉ diễn ra trên thị trường sơ cấp, nó diễn ra trên cả thị trường thứ cấp nữa, con số thanh khoản tăng lên bằng lần trong khoảng tầm 5 đến 7 năm qua.

BTV Mùi Khánh Ly: Năm 2021 cũng là một năm khá sôi động của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, theo hai ông bà thì thị trường này đã diễn biến như thế nào?

Bà Vũ Thị Thúy Ngà, Phó Tổng Giám đốc Sở GDCK Hà Nội (HNX): Trong năm vừa qua thì thị trường trái phiếu doanh nghiệp đặc biệt là trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ cũng thực sự bùng nổ, tỷ lệ phát hành thành công với con số cao khoảng 800 đợt phát hành và chiếm tới là gần 500.000 tỷ đồng được phát hành ra thị trường.

Đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thì tới thời điểm hiện nay thì tương đối được các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nhỏ cũng quan tâm, tuy nhiên có tới 99% là các nhà đầu tư trong nước và số lượng nhà đầu tư nước ngoài rất là ít, với thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thì toàn bộ thị trường đang được giao dịch qua các các tổ chức đăng ký lưu ký TPDN (thường là công ty chứng khoán và ngân hàng thương mại). Theo đó cần thiết để xây dựng thị trường giao dịch thứ cấp tập trung, đảm bảo cho các nhà đầu tư được giao dịch một cách minh bạch, thông tin thường xuyên và đầy đủ.

Ông Trần Việt Hưng, Phó Tổng Giám đốc CTCK Vietcombank (VCBS): Thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chúng tôi quan sát thấy được là quy mô có sự tăng trưởng rất mạnh trong các năm qua, sự quan tâm của các nhà đầu tư ngày càng nhiều và rộng, không chỉ đến từ các nhà đầu tư chuyên nghiệp, mà các nhà đầu tư cá nhân họ cũng tìm hiểu, phân bổ tiền nhàn rỗi của họ sang các kênh đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. 

Điểm thứ hai nữa là các nhà đầu tư chuyên nghiệp đến từ các quỹ họ cũng thường xuyên hỏi han, họ cần những trái phiếu niêm yết, cần các thông tin minh bạch, cần cơ chế giao dịch ngày, thị trường càng chuẩn hơn thì sự tham gia sẽ ngày càng rộng và sâu hơn.

Ông Trần Việt Hưng, Phó Tổng Giám đốc CTCK Vietcombank (VCBS)

BTV Mùi Khánh Ly: Tham gia vào thị trường nào cũng sẽ có những rủi ro nhất định, vậy thì theo hai ông bà, nhà đầu tư sẽ cần phải lưu ý những gì khi tham gia vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp?

Ông Trần Việt Hưng, Phó Tổng Giám đốc CTCK Vietcombank (VCBS): Nhà đầu tư khi đầu tư vào cái gì cũng vậy, chúng ta cần tìm hiểu rất kỹ thông tin, họ là ai, họ lấy tiền mình về làm gì, họ có tuân thủ quy định của cơ quan quản lý về mặt công bố thông tin hay không? Và lịch sử tín dụng họ như thế nào, khi mọi người hiểu được rõ các thông tin đó thì hãy đầu tư, và cần đọc bằng văn bản chứ đừng nghe truyền tai.

Bà Vũ Thị Thúy Ngà, Phó Tổng Giám đốc Sở GDCK Hà Nội (HNX): Đối với thị trường trái phiếu, đặc biệt là thị trường trái phiếu riêng lẻ, chúng tôi sẽ tiếp tục cải thiện và nâng cấp chuyên trang công bố thông tin để các nhà đầu tư tiện theo dõi đối với từng loại trái phiếu đang phát hành trên thị trường. 

Về mặt thị trường, việc phát hành tập trung vào một số nhóm ngành nhất định có thể là cũng gây ra những cái cần lưu ý, khi chúng ta nhìn ra thị trường thế giới chúng ta cũng rút kinh nghiệm. Và từ đó việc xây dựng, góp ý sửa đổi thông tư, nghị định 153 đòi hỏi phải giám sát chặt chẽ hơn việc công bố thông tin của các chủ thể phát hành trái phiếu riêng lẻ, đồng thời có những cảnh báo cần lưu ý đối với các nhà đầu tư khi mua những trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, đặc biệt là có lãi suất cao.

BTV Mùi Khánh Ly: Vâng vậy còn về chiến lược phát triển thị trường trái phiếu trong giai đoạn tới, trong đó có năm 2022 là như thế nào?

Bà Vũ Thị Thúy Ngà, Phó Tổng Giám đốc Sở GDCK Hà Nội (HNX): Năm tới về thị trường trái phiếu Chính phủ chúng tôi tiếp tục mục tiêu là đảm bảo cho thị trường giao dịch an toàn, hiệu quả như những năm vừa rồi. Chúng tôi sẽ tiếp tục cải tiến công cụ để huy động vốn của ngân sách Nhà nước cũng như là đảm bảo giao dịch của các thành viên là thuận lợi, hiệu quả nhất.

Về thị trường trái phiếu doanh nghiệp thì thứ nhất sẽ góp ý, hoàn thiện các văn bản pháp lý liên quan là sửa đổi nghị định 153 và hoàn thiện cổng thông tin về chuyên trang trái phiếu doanh nghiệp. Dự kiến là thị trường sẽ giao dịch tập trung trái phiếu riêng lẻ và sẽ giúp cho các nhà đầu tư có lượng thông tin đầy đủ, chính xác và đồng thời việc giao dịch của họ hiệu quả hơn. Đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, thì đã có hình hài, có các tổ chức phát hành, có nhà đầu tư và việc xây hệ thống cũng như các bài toán thì đang đặt lên là một cái nhiệm vụ rất quan trọng. 

Trong năm tới, dự kiến là cuối năm 2022 sẽ cố gắng ra mắt được thị trường. Về các tổ chức tham gia, sau khi nghị định ban hành, đồng thời các quy định liên quan có hiệu lực thì chúng tôi cũng mong muốn là các tổ chức định mức tín nhiệm sẽ tham gia đồng hành, cùng giúp các nhà đầu tư cũng như giúp các cơ quan quản lý để đưa những hàng hóa có chất lượng tốt nhất lên thị trường.

Ông Trần Việt Hưng, Phó Tổng Giám đốc CTCK Vietcombank (VCBS): Về năm 2022, thị trường trái phiếu Chính phủ, tôi đánh giá sẽ tiếp tục dịch chuyển theo hướng tích cực như đã diễn ra trong 3 năm qua. Về thị trường trái phiếu doanh nghiệp, trong nửa đầu năm 2022 có thể có độ chững lại nhất định để thích ứng với các văn bản hành lang pháp lý mới. Nhìn rộng hơn, thì bối cảnh của nền kinh tế, việc phòng chống dịch bệnh Covid diễn ra như nào, quy mô về sản xuất kinh doanh có tích cực hay không? Do đó tôi nhìn nhận là thị trường trái phiếu doanh nghiệp về mặt chiều rộng nó sẽ không nở mạnh quá trong năm 2022. Nó sẽ là một năm để phát triển về chiều sâu, sẽ đi vào cái chất hơn, chuẩn hơn.

Các thành viên thị trường thì chúng tôi cũng rất kỳ vọng vào các công cụ của cơ quan quản lý sẽ sớm đi vào vận hành. Khi có các chuyên trang hay các hệ thống sàn giao dịch thứ cấp thì chúng tôi nhìn nhận nó vừa là lợi ích, vừa là trách nhiệm. Chúng tôi sẽ đi cùng các doanh nghiệp phát hành để tư vấn cho họ, có trách nhiệm cung cấp thông tin đầy đủ đúng như hướng dẫn.