Phó Tổng giám đốc HOSE: “Nhà đầu tư phản ứng với cơ chế giao dịch mới vì đã quá quen với cái cũ”

Những quy định mới về giao dịch chứng khoán tại SGDCK TP.HCM (HOSE) đã chính thức có hiệu lực kể từ ngày 12/9/2016. Trong đó, vấn đề điều chỉnh bước giá giao dịch xuống đến 10 đồng đã và đang gặp phải nhiều ý kiến trái chiều từ giới đầu tư trên thị trường.

Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Lê Hải Trà - Ủy viên HĐQT kiêm Phó Tổng giám đốc thường trực Sở GDCK TP.HCM (HOSE) để làm rõ hơn vấn đề này.

Thưa ông Lê Hải Trà, không ít nhà đầu tư trên thị trường đang phàn nàn về quy chế giao dịch mới. Ông có thể cho biết lý do gì khiến HOSE đưa ra quyết định thay đổi này?

Theo tôi, việc nhà đầu tư phản ứng vậy vì họ đã quá quen với hệ thống giao dịch cũ và khi áp dụng cái mới vào sẽ khiến họ chưa làm quen, dẫn tới phản ứng trái chiều.

Việc thay đổi bước giá giao dịch là kết quả của quá trình nghiên cứu cứu các thông lệ quốc tế cũng như thực tiễn thị trường Việt Nam.

Hiện tại, số lượng cổ phiếu có thị giá từ 10.000 đồng trở xuống không phải là ít, chiếm khoảng 1/3 toàn thị trường. Theo quy chế giao dịch cũ, với một cổ phiếu có thị giá 10.000 đồng thì chúng ta sẽ có tổng cộng 15 bước giá giao dịch.

Tuy nhiên, với cổ phiếu có thị giá thấp hơn nữa, ví dụ là 3.000 đồng thì số lượng bước giá là rất ít và điều này khiến quá trình giao dịch khó hơn nhiều bởi tỷ lệ giữa các bước giá/ thị giá khi đó là rất lớn, không khuyến khích việc ra quyết định của nhà đầu tư.

Thay đổi bước giá có giúp thanh khoản cải thiện?

Thanh khoản bao hàm 2 yếu tố: (1) khối lượng giao dịch; và (2) chi phí thực hiện khối lượng giao dịch đó. Chi phí càng thấp sẽ càng khuyến khích hành vi giao dịch. Ngoài phí môi giới, bước giá chính là yếu tố quyết định chi phí của 1 giao dịch chứng khoán.

Bước giá thấp nhất (quy sang VNĐ) ở TTCK Malaysia là 5, Thailand là 6, Đài Loan là 7, Singapore là 16, Hàn Quốc là 19. Hose chẻ xuống 10 đồng là cần thiết để tạo thêm khoảng giá lựa chọn và giảm thiểu chi phí giao dịch cho người đầu tư.

Trước đây, vì bước giá lớn nên đôi khi nhà đầu tư sẽ chờ đợi cổ phiếu lên, xuống mà không quyết định giao dịch và điều này sẽ ảnh hưởng một cách dài hạn tới tâm lý giao dịch của nhà đầu tư.

Trong khi đó, quy chế mới sẽ giúp khoảng giá của cổ phiếu trong phiên giao dịch không đổi nhưng có nhiều bước giá nhỏ hơn. Khi đó, nhà đầu tư có thể sẽ sẵn sàng chấp nhận cắt lỗ đi một khoảng nhỏ hơn, không phải 100 đồng, mà là 30 đồng chẳng hạn và điều này sẽ giúp giao dịch được diễn ra mau chóng hơn.

Quy chế mới có tạo cơ hội cho “đội lái” lộng hành hay không khi việc giấu lệnh trên bảng giá càng dễ dàng?

Khi “đội lái” muốn thực hiện hành vi che lệnh trên bảng giá thì họ có thể làm bất kỳ lúc nào bởi chỉ cần 10 cổ phiếu cho mỗi bước giá là đủ. Do đó, câu chuyện thay đổi bước giá không ảnh hưởng gì cả và thậm chí còn khiến “đội lái” gặp khó hơn bởi họ càng khó biết được độ sâu của các lô lệnh được đặt.

Xin cảm ơn ông về những chia sẻ này!