Phút vụt sáng thành tỷ phú giàu có bậc nhất thế giới rồi vụt tắt của ông chủ Shopee

Chỉ vài tháng trước, Forrest Li nắm trong tay khối tài sản 22 tỷ USD và là người giàu nhất tại Singapore. Hiện tại, ông đang nổi lên là một trong những người mất tài sản nhiều nhất thế giới. Cú chao đảo của thị trường thời gian gần đây đã thổi bay 1 nghìn tỷ USD tài sản của 500 người giàu nhất thế giới trong năm nay.

Người sáng lập Sea - công ty mẹ Shopee đã gặp loạt sự kiện không may mắn: Đà bán tháo cổ phiếu công nghệ, việc đóng cửa hoạt động thương mại điện tử Shopee ở Ấn Độ và báo cáo kết quả kinh doanh gây thất vọng khiến cổ phiếu công ty giảm 80% so với mức đỉnh vào tháng 10 năm ngoái. Li vẫn giàu có, ông hiện nắm trong tay 4,7 tỷ USD theo tính toán của Bloomberg nhưng không còn đủ lớn để có thể lọt danh sách 500 người giàu nhất thế giới nữa.

Các nhà đầu tư đang chuẩn bị cho nhiều tin tức xấu hơn. Công ty này vốn đang lên kế hoạch báo cáo kết quả kinh doanh quý đầu tiên vào ngày thứ 3. Tuy nhiên, họ dự kiến sẽ báo cáo thua lỗ kỷ lục tới hơn 740 triệu USD. Lỗ ròng của Sea đã mở rộng hơn trong 3 tháng cuối cùng của năm ngoái khi công ty tăng tốc mở rộng ra các thị trường.

Sự sụt giảm giá trị này cho thấy tính chất dễ bị tổn thương của việc tạo ra tài sản nhanh chóng từ giai đoạn đầu của đại dịch Covid-19. Thời kỳ đó, các gã khổng lồ công nghệ được hưởng lợi từ nhu cầu lớn hơn với các dịch vụ của Sea như thương mại điện tử và game. Tuy nhiên, mức lãi suất cao và những căng thẳng do xung đột giữa Nga và Ukaine gây tác động xấu tới giá cổ phiếu.

"Sea sẽ còn chứng kiến những thách thức gia tăng trong năm 2022", theo Shawn Yang – Giám đốc quản lý tại Blue Lotus Capital – một công ty nghiên cứu tại Hong Kong. Hãng này đã hạ giá cổ phiếu mục tiêu của Sea xuống còn 105 USD từ mức 180 USD vào ngày 10/5.

Doanh thu thương mại điện tử – cũng là nguồn doanh thu chủ đạo của công ty có thể không đạt được dự kiến hàng năm từ 8,9 tỷ USD đến 9,1 tỷ USD. Nguyên nhân là bởi họ phải đối mặt với sự cạnh tranh quyết liệt từ những đối thủ gồm cả Alibaba và người tiêu dùng cũng bắt đầu quay trở lại mua sắm tại cửa hàng trực tuyến khi các biện pháp chống dịch dần dỡ bỏ.

Đại diện Sea từ chối bình luận về vấn đề này.

Ngoài Li, rất nhiều doanh nhân công nghệ vốn chứng kiến tài sản tăng trong đại dịch hiện đang phải trải qua thời điểm khó khăn khi thị trường bán tháo. Eric Yuan – CEO Zoom Video Communication đã mất 4,4 tỷ USD tài sản trong năm nay trong khi đó tài sản của Jeff Bezos cũng giảm 58 tỷ USD.

Giá trị thị trường của Sea giảm đã buộc Li – vốn là một người rất kín tiếng phải đích thân lên tiếng trấn an nhân viên của mình vào tháng 3. Trong một thông báo nội bộ dài 900 chữ, Li nói với nhân viên rằng không nên sợ hãi và rằng dù việc giá cổ phiếu giảm rất đau long nhưng "đây là nỗi đau ngắn hạn mà chúng ta phải chịu đựng để thực sự tối đa hóa tiềm năng trong dài hạn".

Các chuyên gia phân tích nhìn chung vẫn duy trì thái độ lạc quan với tương lai của Sea dù cổ phiếu công ty giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 2 năm vào đầu tháng này. Trong số 38 chuyên gia phân tích tại Bloomberg, 34 người vẫn khuyến nghị mua. Giá trị của công ty có thể bắt đầu phục hồi khi triển vọng cải thiện với sự mở rộng về mặt địa lý.

Cho tới hiện tại, cổ phiếu Sea vẫn biến động mạnh. Sau khi hồi phục 32% vào cuối tuần trước, cổ phiếu Sea tiếp tục giảm 6,7% vào ngày thứ 2. Gang Ye – một trong những nhà sáng lập khác của công ty cũng chứng kiến tài sản bốc hơi 4,3 tỷ USD trong năm nay.

"Trong môi trường kinh tế hiện tại, mức độ lo ngại về ảnh hưởng của việc tăng lãi suất từ Fed cùng với lạm phát gia tăng và ảnh hưởng từ xung đột Nga – Ukaine không bao giờ là tốt cho những tài sản rủi ro như cổ phiếu công nghệ", Naidu - chuyên gia phân tích tại Bloomberg nói.

Forrest Li, tên thật là Li Xiaodong, sinh ra và lớn lên tại Thiên Tân, học đại học ở Thượng Hải (Trung Quốc). Cái tên Forrest được Li lựa chọn dựa trên một nhân vật trong bộ phim Forrest Gump.

Thời đại học, Forrest Li rất nghiện game. Ông thường chơi game xuyên đêm tại một quán cafe Internet. Sau khi tốt nghiệp, Li làm việc tại Motorola Solutions và Corning ở Trung Quốc. Tuy nhiên, ông cho rằng tương lai của mình sẽ bị hạn chế khi chỉ ngồi văn phòng, vì vậy quyết định đăng ký khóa thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Đại học Stanford.

Tháng 6/2005, ông đến tham dự buổi lễ tốt nghiệp của bạn gái. Tại đây, Li được nghe bài thuyết trình của đồng sáng lập Apple Steve Jobs với câu nói nổi tiếng "Stay hungry, stay foolish" (Hãy luôn khát khao, hãy cứ dại khờ). Trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg năm 2016, Li cho biết ông đã nghe đi nghe lại bài phát biểu đó trong nhiều tháng. "Nó giúp tôi có đủ dũng cảm để làm cái tôi đang làm bây giờ", ông nhớ lại.

Năm 2009, Li thành lập công ty tại Singapore với tên gọi Garena, chuyên cung cấp game online. Ban đầu, công ty chỉ có 10 nhân viên, ngồi trong một căn nhà phố thương mại nhỏ ở trung tâm Singapore.

Thành công sớm đến với Garena khi startup này thu hút được nhiều khoản đầu tư và nhanh chóng mở rộng. Từ căn nhà nhỏ bé ở đường Maxwell, Garena chuyển trụ sở tới một căn penthouse hai tầng rộng rãi.

Theo Forrest Li, thành công của Garena xuất phát từ việc công ty này sớm nhận ra những nhu cầu chưa được đáp ứng của cộng đồng người hâm mộ trò chơi điện tử ở Đông Nam Á vào đầu thập niên 2010.

Thời đó, các game lớn, nổi tiếng tại những thị trường như Mỹ và Trung Quốc không có mặt tại Đông Nam Á. Đồng thời, nhiều game thủ của khu vực này cũng không hiểu được những trò chơi tiếng Anh. Forrest Li nói rằng Garena muốn kết nối các game thủ trên phạm vi toàn cầu.

Bên cạnh mảng game, Sea cũng nhảy vào lĩnh vực thương mại điện tử và cho ra mắt Shopee năm 2015. Hầu hết các sàn sàn thương mại điện tử vào thời điểm đó đều tập trung vào các trang web, trong khi Shopee muốn cung cấp nền tảng di động, lấy ứng dụng làm trọng tâm.

Nguồn: Bloomberg