Quảng Ninh: 'Vịnh Hạ Long chưa bao giờ nằm trong danh sách Di sản lâm nguy'

UNESCO xem xét loại vịnh Hạ Long khỏi danh sách Di sản thế giới là không chính xác

Chiều 24/12, thông tin với báo chí, ông Vũ Kiên Cường - Trưởng Ban quản lý vịnh Hạ Long (BQL) đã bày tỏ quan điểm xung quanh thông tin UNESCO xem xét loại vịnh Hạ Long khỏi danh sách Di sản thế giới do lo ngại về các dự án phát triển có thể đe dọa Di sản thiên nhiên thế giới này.

Ông Vũ Kiên Cường cho biết Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản thế giới theo tiêu chí về cảnh quan thẩm mỹ năm 1994. Đến hiện tại, Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long chưa bao giờ nằm trong Danh sách của Uỷ ban Di sản thế giới xét, ghi tên vào Danh sách Di sản lâm nguy . Cho nên thông tin "UNESCO xem xét loại vịnh Hạ Long khỏi danh sách Di sản thế giới là không có cơ sở và không chính xác".

“UNESCO cũng quy định rõ quy trình xét và xóa tên một di sản khỏi danh sách Di sản thế giới. Quy trình này bao gồm việc kiểm tra nghiêm ngặt tình trạng bảo tồn di sản, tham vấn ý kiến quốc gia sở tại và các cơ quan chuyên môn, cùng việc ra quyết định của Ủy ban Di sản Thế giới với sự đồng thuận của hai phần ba số thành viên. Không có di sản nào bị xóa khỏi danh sách mà không thông qua các bước này. Hơn nữa, báo cáo từ kỳ họp lần thứ 46 của Ủy ban Di sản Thế giới (tháng 7/2024) đã biểu dương Việt Nam, tỉnh Quảng Ninh và thành phố Hải Phòng trong việc bảo tồn vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà, đồng thời lưu ý cần kiểm soát tốt các dự án phát triển ven bờ và tình trạng ô nhiễm nước” Trưởng ban quản lý vịnh Hạ Long nói.

Như vậy, theo quy định của UNESCO, việc đưa một di sản ra khỏi danh sách Di sản thế giới phải tuân thủ quy trình nghiêm ngặt . Di sản chỉ bị xóa tên nếu đã được đưa vào danh mục "Di sản lâm nguy" trước đó mà điều này chưa từng xảy ra với vịnh Hạ Long.

Đoàn công tác UNESCO sẽ kiểm tra những gì?

Về công tác giám sát bảo tồn di sản, UNESCO áp dụng ba hình thức giám sát : Giám sát có hệ thống, giám sát hành chính và giám sát phản hồi. Các hoạt động này nhằm đánh giá hiệu lực của Công ước Di sản thế giới và tình trạng bảo tồn các di sản.

Trong khuôn khổ giám sát này, Trung tâm Di sản thế giới và Liên minh Bảo tồn thiên nhiên Quốc tế (IUCN) thực hiện một đợt kiểm tra định kỳ đối với vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà vào tháng 3/2025. Chuyến công tác này nhằm đánh giá công tác quản lý, bảo tồn và ranh giới di sản, đồng thời đưa ra các khuyến nghị để bảo vệ di sản một cách bền vững.

Để chuẩn bị cho đợt giám sát này, Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã phối hợp chặt chẽ với Ban Thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam và các cơ quan liên quan. Những nỗ lực này không chỉ thể hiện trách nhiệm trong việc bảo tồn Di sản Thiên nhiên Thế giới mà còn khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc duy trì giá trị nổi bật toàn cầu của vịnh Hạ Long và quần đảo Cát Bà.

Đối với những quan ngại của Ủy ban Di sản thế giới UNESCO với vịnh Hạ Long, Trưởng Ban Quản lý vịnh Hạ Long cho biết ở nhiều cuộc họp, Ủy ban Di sản thế giới đều có ý kiến về các công trình xây dựng ven bờ vịnh Hạ Long tại TP Hạ Long có nguy cơ ảnh hưởng đến giá trị cảnh quan của di sản.

Về vấn đề này, hiện Ban Quản lý vịnh Hạ Long đang phối hợp với các đơn vị liên quan làm báo cáo trình UBND tỉnh Quảng Ninh xem xét, phê duyệt. Tuy nhiên, các công trình đó đều phù hợp với các quy hoạch và đảm bảo các quy trình, thủ tục, đồng thời tạo điểm nhấn không gian bên bờ vịnh, tạo thêm nhiều sản phẩm hấp dẫn cho du khách.

Đối với vấn đề ô nhiễm vùng nước ven bờ vịnh Hạ Long, ông Cường cho biết theo báo cáo, hiện khoảng 60% nước thải đã được xử lý trước khi đổ ra vịnh. Trước đó, tỉnh Quảng Ninh trông chờ vào dự án vay vốn ODA để xây dựng hệ thống xử lý toàn bộ nước thải ven bờ nhưng vướng nhiều thủ tục nên hiện đang chuyển hướng sang sử dụng nguồn ngân sách tỉnh.