Quỹ đầu tư tác động đầu tiên tại Việt Nam “bắt tay” với Chính phủ Australia, chuyên rót vốn cho DN nhỏ do phụ nữ làm chủ

Australia vừa có ký kết hợp tác với Beacon Fund để thí điểm các giải pháp sáng tạo về nguồn vốn nhằm thu hẹp khoảng cách tiếp cận nguồn vốn cho các doanh nghiệp (DN) nhỏ do phụ nữ làm chủ hoặc lãnh đạo tại Việt Nam.

Thực tế, đây không phải lần đầu chính phủ Australia rót vốn để tăng bình đẳng giới trong kinh doanh tại Việt Nam. Đơn cử, “Aus4Equality” – được biết đến là một sáng kiến hỗ trợ toàn diện của Chính phủ Australia nhằm thúc đẩy bình đẳng giới tại Việt Nam. Chương trình này kéo dài 10 năm (2017-2027) với ngân sách lên đến 96,4 triệu đô la Australia (tương đương 1.615 tỷ đồng). Ghi nhận, “Aus4Equality” đã hỗ trợ gần 2.000 phụ nữ đảm nhận các vị trí lãnh đạo tại các nhóm cộng đồng, rót hàng triệu đô la Australia từ kinh tế tư nhân đầu tư vào doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo….

Hay trước đó năm 2016, Chính phủ Australia cũng đã ra sáng kiến “Investing in Women” (PV dịch “Đầu tư cho phụ nữ”), nhắm đến các rào cản đối với sự tham gia của phụ nữ vào nền kinh tế, đồng thời thúc đẩy môi trường để phụ nữ phát triển mạnh mẽ ở nơi làm việc và kinh doanh. Chương trình này hợp tác với các tổ chức địa phương tại Việt Nam để giảm chênh lệch giới tính tại nơi làm việc.

Mới đây, trong chuyến thăm chính thức Việt Nam hồi tháng 5/2024, phía Australia đã công bố giai đoạn mới cho sáng kiến này. Và hôm nay, Quỹ Đầu tư Phát triển Australia tiếp tục ký kết, cấp vốn cho các quỹ đầu tư tạo tác động như Beacon Fund, nhằm thúc bình đằng giới, hỗ trợ nữ quyền trong nền kinh tế. Dù vậy, con số cam kết hai bên thống nhất không tiết lộ.

Một nghiên cứu của Chính phủ Australia cho thấy: sản phẩm đầu tư không phù hợp và có thiên kiến về giới tính khi đánh giá năng lực chính là rào cản lớn khiến DN nhỏ do phụ nữ làm chủ khó tiếp cận vốn. Do đó, từ năm 2016, “Investing in Women” chú trọng tiếp cận nguồn vốn dành cho các DN vừa và nhỏ mang lại lợi ích cho phụ nữ ở Indonesia, Philippines và Việt Nam. “Investing in Women” cũng tiếp tục thúc đẩy nhu cầu đầu tư theo lăng kính giới thông qua các hợp tác xây dựng thị trường và cùng với Quỹ Đầu tư Phát triển Australia cấp vốn cho các quỹ đầu tư tạo tác động.

Còn Beacon Fund, quỹ được thành lập vào năm 2020 và là quỹ đầu tư vốn vay tư nhân hướng đến thúc đẩy bình đẳng giới ở Đông Nam Á. Đây cũng là quỹ đầu tư tác động dưới hình thức vốn vay đầu tiên tại Việt Nam.

Quỹ tập trung vào việc hỗ trợ phân khúc “bị lãng quên” (the missing middle), bao gồm các DN do phụ nữ làm chủ hoặc lãnh đạo với quy mô: (i) quá nhỏ để tiếp cận các quỹ đầu tư tư nhân, (ii) quá lớn để tiếp cận tài chính vi mô, (iii) không phù hợp với lộ trình tăng trưởng của các quỹ đầu tư mạo hiểm và (iv) chưa được ngân hàng đáp ứng đầy đủ.

Bằng cách tập trung vào phân khúc DN “bị lãng quên”, Beacon Fund đặt mục tiêu đi tiên phong trong số các quỹ đầu tư qua lăng kính giới (GLI) áp dụng các cách tiếp cận và cấu trúc đầu tư mới. Trong đó, Beacon Fund tập trung vào 2 sản phẩm là vốn vay và vốn vay hỗn hợp (mezzanine). Các khoản đầu tư của Beacon Fund có giá trị từ 300.000 USD đến 2.000.000 USD, được sử dụng cho những mục tiêu trung hạn (2-4 năm).

Đáng chú ý, tất cả các công ty trong danh mục đầu tư của Beacon Fund đều do phụ nữ làm chủ và lãnh đạo. Đơn cử, hồi tháng 5/2024, Beacon Fund đầu tư vào Công ty TNHH Năng lượng CAS (CAS Energy) có CEO là bà Nguyễn Phạm Cẩm Tú. Trước đó 15/4/2024, Beacon vừa hoàn tất khoản đầu tư với CTCP Tập đoàn Thực phẩm Hoa Sen – Lotus Group – do bà Lê Vân Mây làm Tổng Giám đốc kiêm Chủ tịch HĐQT, số vốn đầu tư lên đến hàng triệu USD…

Trong thương vụ mới này, với nguồn vốn từ Innovation Window của “Investing in Women”, Beacon Fund cho biết sẽ triển khai các giải pháp sáng tạo về nguồn vốn cho DN nhỏ có nữ làm chủ, thí điểm các cấu trúc đầu tư mới được điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu về vốn và hồ sơ kinh doanh của từng doanh nghiệp, như vốn vay dựa trên kết quả kinh doanh và tác động xã hội. Sau đầu tư, Beacon Fund đặt mục tiêu hỗ trợ các công ty trong danh mục đầu tư của mình phát triển và thu hút nhiều nguồn vốn hơn.