Sau xe điện, Trung Quốc đang 'khơi mào' cuộc đua xe xanh khác: Giá rẻ, chi phí thấp được lòng người tiêu dùng, các hãng xe nước ngoài 'ngồi trên đống lửa'

Cuộc đua mới ngành xe xanh: ô tô hybrid

Khi các nhà sản xuất xe điện ở Trung Quốc tiến hành một cuộc chiến khốc liệt về giá để thúc đẩy nhu cầu đang chậm lại, các thương hiệu Trung Quốc với dòng sản phẩm xe hybrid (xe lai điện) mạnh mẽ đang nổi lên là người chiến thắng, thu hút người tiêu dùng bằng những phương tiện di chuyển đường dài có giá thấp hơn đáng kể so với ô tô chạy xăng.

Xu hướng mới nổi có thể mang lại tia hy vọng cho các nhà sản xuất ô tô toàn cầu như Toyota và Honda, những người đang theo đuổi chiến lược điện khí hóa “đa hướng” khi doanh số bán xe điện (EV) mất đà ở châu Âu và Mỹ.

Một phần ba tổng doanh số bán xe của Toyota - nhà sản xuất ô tô bán chạy nhất thế giới là xe hybrid và công ty đã báo cáo doanh số bán xe hybrid tăng 34% trong quý 2 và quý 3, vượt xa mức tăng trưởng 9% của tổng doanh thu.

Các chuyên gia cảnh báo rằng các thương hiệu nước ngoài hiện phải đối mặt với mối đe dọa ngày càng tăng từ các đối thủ Trung Quốc đã chinh phục thị trường xe hybrid trong nước và đang tìm kiếm sự mở rộng ở nước ngoài. Các nhà sản xuất Trung Quốc vốn đang có lợi thế là nhà sản xuất xe điện có chi phí thấp nhất thế giới sau khi đầu tư mạnh vào chuỗi cung ứng. Lấy ví dụ tại Mỹ, hầu hết các phương tiện hệ truyền động hybrid đều được bán với giá cao hơn từ 1.500 đến 2.000 USD so với các mẫu xe đốt trong, nhưng ở Trung Quốc, một số xe hybrid được giảm giá nhẹ so với các mẫu xe chạy xăng và có thể rẻ hơn tới 23% so với xe điện thuần túy.

Các nhà phân tích cho biết, lợi thế về giá đó đang thúc đẩy người tiêu dùng Trung Quốc chuyển sang sử dụng các mẫu xe hybrid, hoạt động gần giống như xe điện thuần túy khi chúng được sử dụng để đi lại trong thời gian ngắn hàng ngày và tiêu thụ ít xăng.

Xu Min, Giáo sư tại Viện Phương tiện thông minh thuộc Đại học Giao thông Thượng Hải, cho biết: “Mọi người ngày càng chấp nhận rằng một chiếc ô tô có thể được trang bị cả động cơ điện và động cơ xăng vì chúng có tính bổ sung cao cho nhau. Ở đâu động cơ xăng có hiệu suất thấp, chúng ta có thể bù đắp bằng động cơ điện”.

Dữ liệu ngành cho thấy hai loại xe hybrid: PHEV (có thể được dẫn động trực tiếp bằng động cơ điện hoặc động cơ xăng) và EREV (có bộ pin lớn hơn và chỉ chạy bằng điện, với động cơ xăng đóng vai trò là nguồn dự phòng để sạc lại pin khi pin sắp hết) đang có nhu cầu mạnh mẽ, với tổng doanh số của chúng tăng 85% và vượt xa mức tăng trưởng 14% của doanh số bán xe điện thuần túy trong năm nay.

Theo dữ liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM), mức độ phổ biến của những chiếc xe hybrid này mạnh đến mức phân khúc này hiện lớn bằng một nửa thị trường xe điện thuần túy và chiếm 12% tổng doanh số bán xe chở khách.

Li Auto, nhà bán xe hybrid tầm xa phổ biến nhất ở Trung Quốc đang có hàng nghìn khách hàng đang chờ giao những chiếc SUV cỡ lớn mới, trái ngược hoàn toàn với nhiều thương hiệu khác đang vật lộn với lượng hàng tồn kho chưa bán được.

Yale Zhang, giám đốc điều hành của công ty tư vấn Automotive Foresight, cho biết: “Những chiếc xe hybrid có phạm vi hoạt động mở rộng là lựa chọn tốt nhất cho những người lái xe Trung Quốc muốn một giải pháp để giải quyết nỗi lo về quãng đường lái xe, tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn, tính năng lái xe thông minh hơn và giá thấp hơn”.

Trên thị trường PHEV, BYD đã củng cố vị thế là công ty chiếm ưu thế nhất, với 8 trong số 10 mẫu xe plug-in hybrid bán chạy nhất ở Trung Quốc trong số các sản phẩm của mình.

Mối đe dọa từ Trung Quốc

Sự phổ biến ngày càng tăng của PHEV và EREV từ các công ty Trung Quốc, vốn thống trị top 10 mẫu EREV hoặc PHEV bán chạy nhất, không chỉ ảnh hưởng đến doanh số bán xe chạy xăng mà còn cả xe hybrid xăng (HEV) - một phân khúc mà Toyota tiên phong với Prius.

Doanh số bán xe HEV tại Trung Quốc, nơi Toyota vẫn thống trị với 4 mẫu xe bán chạy nhất đã giảm 15%, trong khi doanh số bán xe chạy xăng giảm 11%, cho thấy những thách thức tiềm tàng mà các nhà sản xuất ô tô nước ngoài phải đối mặt.

HEV sử dụng xăng cho hệ thống truyền động chính và đi kèm với một bộ pin tương đối nhỏ được sạc lại trong quá trình phanh và sử dụng làm nguồn điện phụ. Doanh số bán loại xe này sụt giảm ở Trung Quốc một phần là do chính sách của Chính phủ ưu tiên xe hybrid chạy bằng pin bằng cách đưa ra các biện pháp cắt giảm thuế cho xe thuần điện, PHEV và EREV.

Vào năm 2017, General Motors (GM.N) đã tung ra Buick Velite 5 là mẫu xe hybrid phạm vi mở rộng đầu tiên ở Trung Quốc trong khi hai năm trước đó Li Auto bắt đầu sản xuất số lượng lớn. Nhưng đó là một cuộc thử nghiệm thất bại của GM với doanh số chỉ hơn 4.000 chiếc và hãng vào năm 2020 đã phải tạm dừng bán hàng. Ngược lại, Li Auto đã bán được 244.225 EREV trong 9 tháng đầu năm 2023.

Cuộc đấu tranh của những hãng như GM và Toyota là một lời nhắc nhở rõ ràng về các mối đe dọa ngày càng tăng do các đối thủ Trung Quốc hiện đang tìm kiếm thị trường xuất khẩu để tăng trưởng. BYD đang mở rộng doanh số bán PHEV ra nước ngoài, cung cấp các dòng xe Han, Qin và Song ở Mỹ Latinh, nơi có ít cơ sở hạ tầng sạc hơn.

Theo Reuters