Bị cáo Nguyễn Đức Kiên đã không thành khẩn khai báo và nhận tội

Sáng ngày 9/6, Hội đồng Xét xử (HĐXX) đã tuyên án Nguyễn Đức Kiên và đồng phạm. Theo đó, với 4 tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản, kinh doanh trái phép, cố ý làm trái và trốn thuế, Nguyễn Đức Kiên lãnh án 30 năm tù giam cùng hình phạt bổ sung số tiền trốn thuế 75 tỷ đồng, 100 triệu đồng hành vi lừa đảo, cấm Kiên tham gia hoạt động ngân hàng trong 5 năm sau khi ra tù.

Theo HĐXX, Nguyễn Đức Kiên đã thông qua 6 công ty để kinh doanh cổ phần, cổ phiếu, kinh doanh vàng với số tiền 21.500 tỷ đồng. Bị cáo thừa nhận dùng số tiền để thực hiện hoạt động kinh doanh nêu lên trong cáo trạng, nhưng không thừa nhận việc kinh doanh của mình trái pháp luật.

Tuy nhiên, các công ty của Kiên trong giấy phép kinh doanh không có ghi kinh doanh cổ phần, cổ phiếu song lại không hoạt động kinh doanh nào ngoài hoạt động kinh doanh cổ phần, cổ phiếu. Qua điều này có thể khẳng định rằng, việc thành lập các công ty (trừ Công ty Thiên Nam) của Kiên là chỉ nhằm mục đích kinh doanh cổ phần, cổ phiếu.

Việc kinh doanh giá vàng như bị cáo Kiên xác nhận là hoạt động kinh doanh vàng cần đăng ký kinh doanh theo quy định của Pháp luật. Quan điểm của bị cáo cho rằng trong giấy phép kinh doanh của Thiên Nam kinh doanh vàng, giá vàng hay vàng trạng thái đều là hoạt động kinh doanh có điều kiện theo giấy phép đăng ký kinh doanh, lập luận của bị cáo không có cơ sở.

Hội đồng xét xử đã kết luận, Nguyễn Đức Kiên là người trực tiếp phạm tội kinh doanh trái phép nhưng không thành thật khai báo.

Về hành vi trốn thuế, HĐXX cho rằng Kiên nói “dạy em gái mình kinh doanh” nhưng không có chỉ dẫn nào cho em gái, vì vậy không có căn cứ cho lời nói này. Hợp đồng ủy thác giữa B&B và bà Hương không hợp pháp, chỉ là hợp đồng khống nhằm chuyển hết lợi nhuận khỏi B&B.

Bị cáo và bà Lan khai chi cục thuế Đống đa vẫn kiểm tra hàng năm mà không phát hiện sai sót gì, HĐXX thấy theo quy định về việc kiểm tra tính thuế thì cơ quan kiểm tra dựa trên việc doanh nghiệp tự kê khai đầy đủ, nên cơ quan thuế Đống Đa đã làm đúng quy tắc.

Trong năm 2009, 2010, công ty của Kiên làm ăn có lãi đã nộp thuế, nhưng số thuế còn lại DN không kê khai từ hoạt động kinh doanh giá vàng trạng thái qua ACB, buộc DN phải nộp số thuế không công khai này là đúng quy định. B&B phải kê khai nộp thuế GTGT 10% theo phương pháp khấu trừ thuế và thuế TNDN 25% cho thu nhập từ kinh doanh giá vàng. Thuế TNDN phát sinh là hơn 25 tỷ. Vì vậy đủ căn cứ để kế luận ông Kiên đã phạm tội trốn thuế.

Về hành vi lừa đảo, HĐXX nhận thấy qua lời khai, những người phía Thép Hòa Phát đều khẳng định không biết số cổ phần bị thế chấp, không có việc hoán đổi mua bán cổ phần. Bị cáo nhiều lần khẳng định là người có tài sản hàng ngàn tỷ, không có ý thức chiếm đoạt tài sản nhưng HĐXX nhận thấy ngay khi nhận được tiền, bị cáo đã chỉ đạo nhân viên dưới quyền chi tiền và không có hành động yêu cầu ACBS giải chấp số cổ phiếu. Vì vậy tội lừa đảo là có căn cứ, đúng người đúng tội. Bị cáo đã không thành thật nhận tội.

Về hành vi cố ý làm trái, các bị cáo nguyên là lãnh đạo ngân hàng ACB đã thừa nhận đã tham gia cuộc họp 22/3/2010 có chủ trương ủy thác cho nhân viên đi gửi tiền nhưng cho rằng không vi phạm pháp luật, không gây thiệt hại cho ACB, HĐXX thấy theo Luật TCTD, bất kỳ hoạt động kinh doanh nào của ngân hàng ngoài hoạt động được NHNN cấp phép thì không được thực hiện.

Trước thời điểm luật TCTD 2010 có hiệu lực, với các hoạt động ủy thác và nhận ủy thác đươc NH thực hiện theo điều 72 luật TCTD 1997 và sửa đổi bổ sung năm 2004 thì TCTD được quyền ủy thác và nhận ủy thác trong các lĩnh vực liên quan đến ngân hàng, không cho phép ủy thác cho nhân viên đi gửi tiền vào TCTD khác.

HĐXX khẳng định việc này không đúng quy định pháp luật, tức là thường trực HĐQT ra biên bản ngày 22/3/2010 là hoàn toàn sai, đặc biệt khi luật TCTD 2010 có hiệu lực thì việc tuân thủ phải nghiêm túc hơn nữa, nhưng thường trực HĐQT họp ngày 29/3/2011 vẫn tiếp tục thực hiện. Các bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự.

Về hành vi đầu tư cổ phiếu ACB gây thiệt hại cho ngân hàng, HĐXX xét thấy, Bộ tài chính đã quy định các CTCK không được phép đầu tư vào cổ phiếu của DN có phần vốn góp trên 30% vốn điều lệ. Theo đó, ACBS không được phép mua cổ phiếu của ACB, các thành viên HĐQT ACB biết rõ điều này nhưng đã bàn mua cổ phiếu ACB, trước đó đã bàn bạc rất rõ các yếu tố rủi ro, yếu tố pháp lý.

Như vậy, biết pháp luật không cho phép ACBS mua cổ phiếu ACB nên HĐQT ACB đã thống nhất cấp hạn mức cho ACBS và giao cho Nguyễn Đức Kiên thực hiện đầu tư. Ông Kiên đã chỉ đạo ký hợp đồng hợp tác đầu tư với ACI và dùng các nguồn tiền luân chuyển lòng vòng từ ACB cho KiênLongBank và VietBank vay, qua ACI để mua cổ phiếu ACB. Bản chất việc đầu tư mua cổ phiếu ACB của ACBS thông qua ACI là tiền của ACB. VietBank mua trái phiếu, ACBS là bên đảm bảo thanh toán, ACB là bên tiến hành thu xếp nguồn vốn.

Như vậy, hành vi thống nhất mua cổ phiếu ACB của các thành viên HĐQT ACB là vi phạm pháp luật. HĐXX khẳng định việc truy tố các bị cáo tội cố ý làm trái là đúng người đúng tội.

>>> Tòa tuyên án vụ Nguyễn Đức Kiên

Hải Minh