Cân nhắc lộ trình triển khai phân loại nợ xấu mới

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng cần cân nhắc lộ trình triển khai Thông tư này trong điều kiện cả ngân hàng lẫn doanh nghiệp đều đang gặp nhiều khó khăn.

Tại buổi tham vấn và trao đổi thông tin với báo chí do NHNN tổ chức chiều ngày 8/5, TS. Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc NHNN, cho rằng nếu phân loại thẳng thừng ngay thì tỷ lệ nợ xấu của các ngân hàng sẽ tăng lên nhanh, kéo theo tỷ lệ phải trích lập dự phòng rủi ro tương ứng, đồng nghĩa với việc nguồn vốn tín dụng bị giảm đi.

Lo tỷ lệ nợ xấu tăng nhanh

Theo ông Cao Sỹ Kiêm, việc ban hành Thông tư 02/2013/TT-NHNN quy định về phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (Thông tư 02) là một bước tiến quan trọng trong việc đánh giá chính xác tín dụng của các TCTD. Tuy nhiên, lộ trình triển khai cần có sự cân nhắc thận trọng, tránh gây sốc cho nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp vay nợ cũng như các ngân hàng cho vay đang gặp khó khăn.

Đồng tình với ý kiến này, đại diện một số ngân hàng tán thành việc triển khai Thông tư 02 là bước đi đúng, hướng chất lượng tín dụng tới chuẩn mực quốc tế song việc áp dụng Thông tư 02 đúng lộ trình đã định sẵn sẽ làm nợ xấu tăng lên đột ngột, chi phí trích lập dự phòng rủi ro của các ngân hàng sẽ tăng lên.

Cùng với đó, chính bản thân các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, đặc biệt trong các lĩnh vực xây dựng, gạo, sắt thép… sẽ gặp khó khăn vì khi chuyển sang nợ xấu, nhiều khoản vay của doanh nghiệp (thời điểm hiện tại thì vẫn tốt) sẽ buộc phải dừng lại, tạo thêm khó khăn cho doanh nghiệp. Đại diện Ngân hàng Vietcombank đề xuất có thể áp dụng Thông tư 02 vào năm 2014.

Phân tích thêm về sự khó khăn của doanh nghiệp, Phó Chủ tịch Ngân hàng LienVietPost Bank Nguyễn Đức Hưởng cho rằng chắc chắn nếu áp dụng ngay Thông tư 02 sẽ có thêm nhiều lao động mất việc.

Hơn nữa, việc quy định gia hạn lần đầu đã chuyển sang nợ xấu ngay là chưa hợp lý. Trong kinh doanh, đặc biệt tại Việt Nam, việc trả nợ chậm là bình thường, thậm chí chuyển sang nợ quá hạn sẽ thu lãi cao hơn là cách tăng lợi nhuận của ngân hàng. Có một số doanh nghiệp vẫn “khỏe” nhưng trả chậm một chút, gia hạn nợ là bình thường nhưng nếu quy ngay vào các loại nợ xấu, phải trích lập dự phòng rủi ro cao hơn, chi phí vay cao hơn thì ngân hàng sẽ càng xa doanh nghiệp hơn, ông Hưởng phân tích.

Ông Phạm Quang Thắng, Phó Tổng Giám đốc Techcombank, cho biết trong năm 2011, 2012, để kiểm soát lạm phát, Chính phủ đã có chủ trương cắt giảm đầu tư công nên nhiều nơi, công trình đã hoàn thành nhưng Nhà nước chậm thanh toán, doanh nghiệp cần có thời gian thu xếp dòng tiền, thay vì ngừng hoàn toàn việc cấp tín dụng.

Chẩn đoán rõ bệnh để điều trị kịp thời

Ở chiều ý kiến khác, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, cho rằng việc triển khai Thông tư 02 thật sự là cuộc “cách mạng” để ngành Ngân hàng Việt Nam hướng tới chuẩn mực quốc tế. Tuy nhiên cần nhìn rõ mức độ “bệnh tật” để tìm cách cứu chữa, chứ không nên trì hoãn.

Đối với doanh nghiệp yếu kém, trì hoãn một thời gian việc phân loại nợ một vài tháng nữa, tiếp tục bơm vốn tín dụng cũng khó giải quyết được vấn đề gì, ông Hiếu nói.

Đánh giá về Thông tư 02, TS. Nguyễn Trí Hiếu nhận xét một số mục trong Thông tư có quy định khá chặt chẽ ở mức tương đương thậm chí chặt hơn cả việc đánh giá chất lượng tín dụng một số nước phát triển có ngành ngân hàng phát triển. 

Ví dụ ở Mỹ, các ngân hàng tự phân loại nợ theo chỉ tiêu của ngân hàng mình, còn quy định mới ở Việt Nam, việc đánh giá tín dụng ngân hàng có căn cứ vào dữ liệu của Trung tâm Thông tin Tín dụng Ngân hàng (CICB) theo quy định mới là hết sức hợp lý.

Theo TS. Cao Sỹ Kiêm, việc triển khai Thông tư 02 có thể hoãn lại đến hết năm 2013, nhưng trong lúc đó, các ngân hàng, các doanh nghiệp và người dân vay vốn cần phải nhanh chóng áp dụng các biện pháp giải quyết nợ xấu, tăng cường chất lượng tín dụng, để đến khi triển khai chính thức thì các ngân hàng đáp ứng tốt yêu cầu. 

Ông Nghiêm Xuân Thành, Chánh Văn phòng NHNN, cho biết cơ quan này vẫn đang tiếp tục đánh giá tác động của Quyết định số 780/QĐ-NHNN về việc phân loại nợ đối với nợ được điều chỉnh kỳ hạn trả nợ, gia hạn nợ, và Thông tư 02.

NHNN sẽ tiếp thu các ý kiến tham vấn và xem xét việc hoãn lộ trình đảm bảo giải quyết hài hòa việc lành mạnh hóa tín dụng ngân hàng đồng thời chia sẻ tháo gỡ khó khăn hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững.

Theo Huy Thắng