Khi nhà điều hành mạnh tay

Thị trường tài chính tuần qua chứng kiến một cú sốc khá lớn khi NH Đông Á rơi vào dạng kiểm soát đặc biệt. Cổ phiếu của NH Đông Á thậm chí còn bị cấm giao dịch để chờ đợi các quyết định tiếp theo của NHNN.

Từ cột mốc hơn 640 điểm, chỉ số VN-Index đã rớt xuống chỉ còn 556 điểm khi kết thúc phiên giao dịch vào ngày thứ Sáu (21/8/2015). Dường như đang có một sự bất an nhất định trong cách ứng xử của nhà đầu tư.

Thực tế thì có vẻ như nhà đầu tư đã phản ứng thái quá với những biến cố gần đây. Sự việc liên quan đến NH Đông Á tuy diễn ra bất ngờ nhưng không gì ngạc nhiên khi nhìn vào kết quả kinh doanh đi xuống của NH này trong các năm gần đây.

Do đó, động thái mạnh tay của NHNN đối với Đông Á hay trước đó là NH Xây dựng, Oceanbank, GP Bank đã cho thấy một sự cương quyết hơn trong việc kiểm soát các NH yếu kém sau khi đã dành ra một khoảng thời gian đủ dài để cho các NH này tự tái cơ cấu. Họ đã không thể cạnh tranh với các đối thủ khác, không thể điều chỉnh mô hình hoạt động cho phù hợp với giai đoạn mới và việc bị đào thải là điều tất yếu.

Hành động mạnh tay của nhà điều hành cũng là cách để hạn chế bớt thiệt hại cho xã hội, đưa hệ thống NH trở nên vững mạnh hơn trước cột mốc cuối năm 2015 là hoàn thành Đề án tái cơ cấu các TCTD, đưa nợ xấu về dưới 3%.

Thực tế thì, nếu so với các năm trước, tính đến thời điểm này trong năm nay, hệ thống NH nhìn chung vẫn đang vận hành khá tốt. Tín dụng tính đến đầu tháng 8 đã tăng trưởng 8,3% và nhiều khả năng sẽ hoàn thành được mục tiêu 15% tăng trưởng cuối năm nay.

Khá nhiều NH như Vietcombank, BIDV, VietinBank, TienPhongBank, KienLongBank, Viet Capital Bank, LienVietPostBank đã công bố kết quả hoạt động rất khả quan trong 6 tháng đầu năm khi hoàn thành hơn nửa kế hoạch hoạt động năm. Vì thế, kết quả yếu kém của một số NH không nên được đánh đồng chung với bộ mặt của toàn ngành NH.

Trong khi đó trên thị trường ngoại hối, việc Trung Quốc bất ngờ hạ tỷ giá mạnh là hành động đầy bất ngờ. Các nhà điều hành vĩ mô cũng đã cố gắng theo sát và đề ra các biện pháp tức thì để giảm thiểu tác động từ diễn biến mới. Điển hình là mới đây, NHNN đã chủ động tăng tỷ giá bình quân của USD/VND lên 1%, đồng thời nới biên độ giao dịch lên +/-3% cho phù hợp với thực tiễn.

Tuy vậy, nếu so với việc đồng ringgit của Malaysia giảm đến 12%, rupiah của Indonesia mất gần 9%, baht Thái giảm gần 8% so với USD kể từ đầu năm nay thì việc mất giá khoảng 5% của tiền đồng vẫn là mức chấp nhận được và không gây nhiều cú sốc lớn cho dòng vốn ngắn hạn cũng như cho các nhà nhập khẩu.

Bên cạnh đó, để ổn định thị trường và dập tắt hy vọng đầu cơ, NHNN cũng phát đi thông điệp rằng chính sách tỷ giá hiện đủ để linh hoạt trước các diễn biến bất lợi trên thị trường quốc tế và trong nước, không chỉ từ nay đến cuối năm mà cả những tháng đầu năm 2016. Nhà điều hành cũng lên kế hoạch thực hiện đồng bộ các biện pháp và công cụ chính sách tiền tệ, sẵn sàng bán ngoại tệ khi cần thiết để ổn định thị trường ngoại tệ và tỷ giá trong biên độ cho phép.

Theo Ngân hàng HSBC, không giống như cách đây vài năm, NHNN hiện nay cũng có nhiều dư địa để thực hiện việc giảm giá tiền đồng. Lạm phát đang ở mức thấp lịch sử nhờ vào giá dầu trên toàn cầu giảm, và có ít lo ngại việc tỷ giá suy yếu sẽ dẫn đến việc giá cả tăng vọt. Thêm nữa, lãi suất thực cao hơn cũng giảm thiểu nhiều rủi ro từ các dòng vốn nội địa chảy ra ngoài.

Vì vậy, về phía các nhà đầu tư vốn đầy nhạy cảm trên thị trường chứng khoán, cần một cách đánh giá thận trọng hơn, có cái nhìn dài hạn là điều cần thiết. Một sự hoảng loạn nhất thời có thể dẫn đến những quyết định thiếu khôn ngoan và có thể mang lại lợi nhuận cho những kẻ cơ hội khác.

Về mặt cơ bản, nền kinh tế Việt Nam vẫn đang tăng trưởng khá tốt, thậm chí có thể vượt mục tiêu tăng trưởng 6,2% trong năm nay. Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, kiều hối tiếp tục cải thiện sẽ là bệ đỡ cho thị trường ngoại hối. Về phía cán cân thương mại, các động thái hạ giá tiền đồng của NHNN như một liều thuốc bổ hỗ trợ đáng kể các DN xuất khẩu, nhờ đó có lý do để tin rằng, cán cân thương mại trong các tháng cuối năm sẽ cải thiện hơn.

“Nền kinh tế Việt Nam thực sự là một trong những điểm sáng trong khu vực châu Á. Nhu cầu nội địa đã hồi phục và cán cân thanh toán cân bằng hơn cộng với mức độ lạm phát thấp và lãi suất thực tế khá cao cho phép các chính sách tỷ giá trở nên linh động hơn trong khả năng kiểm soát nhu cầu USD. Chúng tôi kỳ vọng tiền đồng sẽ giảm giá thêm so với USD là 2% trong năm 2015 và thêm 2% nữa trong năm 2016”, NH HSBC nhận định.