Khó đoán giá vàng

Thị trường vàng trong nước, ngay cả dịp cận Tết Nguyên đán, lượng giao dịch chỉ tăng nhẹ so với ngày thường. Trong năm, giá vàng đã mất đến 12 triệu đồng/lượng và kết thúc chuỗi tăng giá 12 năm liên tiếp.

Vẫn chênh lệch lớn

Theo ông Nguyễn Công Tường, Phó Phòng Kinh doanh Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC), dịp Tết nhưng sức mua từ thị trường không tăng mạnh như mọi năm. Giá vàng lình xình quanh mốc 35 triệu đồng/lượng trong suốt 2 tháng đã hạn chế lực mua bán trên thị trường. Thêm nữa, hơn 1 tháng qua, Ngân hàng (NH) Nhà nước không tổ chức đấu thầu làm nguồn cung hạn chế, lực mua từ người dân có tăng nhưng vắng người bán khiến giá vàng trong nước khó giảm sâu theo giá thế giới.

Năm 2013, NH Nhà nước được đánh giá điều hành thị trường vàng khá thành công khi dập tắt các cơn sốt giá, tình trạng thao túng giá vàng không còn… TS Vũ Viết Ngoạn, Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia, nhận xét: “Ngoài việc linh hoạt nhập vàng, đấu thầu điều tiết cung cầu giúp ổn định thị trường, thành công của thị trường vàng còn bắt nguồn từ việc NH Nhà nước kiên định bỏ sàn vàng. Chấm dứt không cho các NH huy động, chuyển hóa vàng ra tiền đồng cho vay, không cho vay bằng vàng bởi hoạt động này ở quy mô lớn đã gây bất ổn cho nền kinh tế”.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng việc độc quyền nguồn cung giá vàng trong khi cầu luôn còn khiến tâm lý người có vàng không muốn bán ra, chênh lệch giá vàng sẽ khó thu hẹp. Từ tháng 3-2013, NH Nhà nước bắt đầu tổ chức các phiên đấu thầu vàng nhằm cung ứng ra thị trường và độc quyền hoạt động xuất nhập khẩu vàng. Qua 76 phiên đấu thầu, có hơn 1,8 triệu lượng vàng được đưa ra thị trường (gần 70 tấn vàng) nhưng giá vàng trong nước và thế giới luôn chênh lệch quanh 3 triệu đồng/lượng. “Từ đầu năm 2014 đến nay, giá vàng thế giới tăng mạnh nhưng trong nước chỉ nhích nhẹ cho thấy lực cầu yếu, nguồn cung vàng từ đấu thầu giảm. Quan trọng là các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp đã mua vàng đấu thầu trước đó với giá cao nên không thể bán thấp, chênh lệch vì thế khó giảm” - chuyên gia vàng Phan Dũng Khánh phân tích.

Tìm phương ánhuy động vàng

Năm 2014, NH Nhà nước sẽ quản lý thị trường vàng theo hướng tiếp tục độc quyền xuất nhập khẩu vàng, cung ứng vàng cho thị trường qua các phiên đấu thầu… Xây dựng phương án huy động nguồn lực vàng trong nước nhằm phục vụ sản xuất, kinh doanh và phát triển kinh tế - xã hội.

Cuối năm 2013, vấn đề huy động vàng cũng được Thủ tướng Chính phủ yêu cầu NH Nhà nước nghiên cứu triển khai, đưa nguồn vốn vàng vào phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Theo các chuyên gia kinh tế, để huy động nguồn lực vàng đang “nằm chết” trong dân (từ 300-500 tấn, tương đương 14 - 22 tỉ USD) là điều không đơn giản. Một lãnh đạo NH Nhà nước nhìn nhận huy động vàng theo cách truyền thống là gửi vàng lấy lãi gây nhiều bất ổn cho hệ thống các tổ chức tín dụng trước đây, lại tạo ra hiện tượng vàng hóa nền kinh tế và chi phí huy động rất lớn. “Ngay việc gửi vàng ở nước ngoài kỳ hạn ngắn cũng phải trả phí, trong khi NH Nhà nước huy động xong làm gì để sinh lời và trả lãi cho người gửi vàng là không đơn giản” - vị này nói.

Theo TS Vũ Viết Ngoạn, huy động vàng trong dân là bài toán khó, hiện đang còn nghiên cứu giải pháp, điều quan trọng trước mắt là ổn định thị trường. Không lạc quan về bức tranh điều hành thị trường vàng, chuyên gia kinh tế PGS-TS Ngô Trí Long cho rằng cả 2 mục tiêu mà nghị quyết Quốc hội và Chính phủ đặt ra là thu hẹp chênh lệch với giá thế giới và huy động vàng trong dân đến nay NH Nhà nước vẫn chưa thực hiện được!

Theo Thái Phương