Kinh doanh vàng ảo: Bài học cũ nhưng cái giá phải trả bao giờ cũng mới

Tiếp theo vụ Công ty VGX bị lực lượng công an khám xét vì kinh doanh sàn vàng trực tuyến, thì mới đây một doanh nghiệp khác lại tiếp tục bị phát hiện có hành vi kinh doanh sai trái này. Tại sao kinh doanh vàng ảo trên sàn đã bị Ngân hàng Nhà nước cấm từ rất lâu, mà nay các công ty này vẫn hoạt động và lôi kéo được nhiều người tham gia?

Theo cơ quan điều tra, hiện đang có hàng chục công ty kinh doanh sàn vàng ảo kiểu như thế này hoạt động trong cả nước. Các công ty thông qua mạng lưới nhân viên tiếp thị tiếp cận trực tiếp tới khách hàng, mồi chài, lôi kéo họ đầu tư vào sàn vàng ảo, với hứa hẹn lợi nhuận rất cao. Một số công ty không chỉ kinh doanh sàn vàng ảo, ngoại hối ảo, mà còn tổ chức huy động vốn - trả lãi cao, cho vay lại với những khách hàng có nhu cầu.

Bằng hình thức trả lãi cao, tới 3,6%/tháng tức là tương đương 43%/năm cho người gửi tiền, những công ty này đã thu hút được hàng chục nghìn người gửi tiền. Công ty còn thông báo với khách hàng là huy động vốn để đầu tư cho những dự án kinh doanh vàng trên toàn cầu, nhưng thực chất không làm gì cả. Với việc thả ra vài con săn sắt, những doanh nghiệp này đã huy động được hàng chục triệu USD từ những khách hàng cả tin của mình.

Tại sao việc kinh doanh sàn vàng, sàn ngoại hối ảo đã bị Ngân hàng Nhà nước cấm từ lâu mà vẫn còn hàng chục nghìn người tin vào những mánh khóe của một số doanh nghiệp làm ăn trái pháp luật?

Các chuyên gia cho rằng, người dân còn đổ tiền vào những doanh nghiệp phi pháp này do công tác truyền thông về những gì nhà nước cấm đã chưa được truyền tải tới đông đảo người dân. Việc để cho các công ty lừa đảo này hoạt động tới hơn 2 năm trời, gây thiệt hại cho hàng nghìn khách hàng với số tiền lớn như vậy, có trách nhiệm của chính quyền địa phương, cũng như hạn chế trong phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước với cơ quan điều tra.

Xét về góc độ kinh tế, trong bối cảnh các nguồn đầu tư tài chính thông thường đều đang èo uột, lãi suất tiết kiệm thấp, thị trường vàng và ngoại tệ đã được Ngân hàng Nhà nước quản khá chặt, nên người có tiền nhàn rỗi rất dễ bị lôi kéo vào những kênh đầu tư mạo hiểm, rủi ro cao như sàn vàng trực tuyến.

Việc này còn có một nguyên nhân sâu xa là từ khi nước ta bước vào kinh tế thị trường, rất nhiều hoạt động kinh tế - trong đó có hoạt động đầu tư tài chính cá nhân - trở thành một trong những nhu cầu chính đáng của người dân. Thế nhưng đáng tiếc là chưa có tổ chức hay đơn vị, trường lớp nào dạy cho dân những kiến thức cần thiết và sơ đẳng về quản trị và đầu tư tài chính cá nhân; về những rủi ro mà kinh tế thị trường có thể đem lại cho những người kinh doanh và chạy theo lợi nhuận một cách mù quáng.

Thêm vào đó, tâm lý a dua bầy đàn cũng dễ khiến nhiều người sập bẫy bọn lừa đảo, chỉ vì thấy có người trúng hàng tỷ đồng nhờ kinh doanh vàng ảo, chỉ sau một đêm!

Ở các nước phát triển, người ta đưa nội dung quản lý tài chính cá nhân thành một môn học để dạy cho trẻ em từ 12 tuổi trở lên. Khi các em đến tuổi trưởng thành đã biết sử dụng tài chính cá nhân vào những việc hữu ích; và phân biệt rõ đâu là đầu tư rủi ro cao; đâu là đầu tư trái pháp luật.

Như vậy, phát triển kinh tế thị trường cần phải được đi đôi với giáo dục về kinh tế thị trường để người dân ngày càng quen thuộc với những công cụ tài chính và biết sử dụng chúng sao cho có ích cho bản thân và cho xã hội, tránh việc mua vàng chôn xuống đất hoặc mạo hiểm đầu tư vào sàn vàng ảo, để rồi tiền mất tật mang.

Chắc chắn những mất mát này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến trật tự an ninh xã hội và cũng rất có thể gây ra hệ lụy mới cho ngành ngân hàng; nếu như những khoản vốn mà các công ty lừa đảo nói trên huy động được từ người dân lại có nguồn gốc từ ngân hàng.

Đây có thể là bài học cũ. Nhưng cái giá phải trả thì lúc nào cũng mới!

>>> Sàn vàng chui: Không dẹp dễ nhiều hệ lụy

Theo Thu Liên